احساس زندگی حتی با قلب پیوندی (۱)

 تحریریه دنیای سلامت

ما تا زمانی که سالم هستیم، زندگی عادی خود را دنبال می‌کنیم، اما وقتی که بیماری شدیدی پیدا می‌شود و خطری جدی سلامتی‌مان را تهدید می‌کند، همه چیز دگرگون می‌شود. شاید آن وقت باشد که واقعا زندگی و ارزش آن را احساس کنیم؛ زمانی که دچار یک ناراحتی جسمی جدی مثل بیماری قلبی شویم و کارمان به آنژیوگرافی و پیوند قلب برسد. 

ما همیشه منشأ احساسات‌مان را قلب می‌‌دانیم که شاید علت آن، احساس هیجان و ترس همراه با افزایش تپش قلب باشد. در واقع احساسات ما از مغزمان ناشی می‌شوند و فرمان افزایش تپش قلب از مغز به آن می‌رسد. قلب یک عضله خاص در بدن ماست که در میانه قفسه سینه قرار دارد. این عضله قادر به انجام کاری بزرگ شبیه کار یک تلمبه است.

طرف راست قلب خون را از بدن دریافت می‌کند و به ریه‌ها می‌فرستد و طرف چپ برعکس خون را از ریه‌ها دریافت کرده و به بدن می‌فرستد. برخی افراد دچار نارسایی قلبی می‌شوند و بیماری آنها با جراحی‌های معمولی مثل تعویض یا ترمیم دریچه، بازسازی بطن چپ و ترمیم عضلات قلب بهبود نمی‌یابد و تقریبا تمام روش‌های معمول برای درمان نارسایی قلبی آنها ناموفق می‌‌ماند.

در چنین مواقعی بیمار برای پیوند قلب آماده می‌‌شود. عمل پیوند قلب بهترین روش در بیماری‌های شدید قلبی است که می‌تواند او را به زندگی عادی برگرداند. پیوند قلب معمولا در سنین بالای 60 سال انجام نمی‌شود؛ زیرا این در حالی است که هر ساله به تعداد افراد سالخورده نیازمند به جراحی و پیوند قلب افزوده می‌شود.

حدود نیمی از افراد مسن به بیماری قلبی دچارند حداقل به نوعی از جراحی نیاز دارند؛ اما حدود هفتاد درصد بیشتر از جوان‌ها بعد از عمل جان خود را از دست می‌دهند. بروز عوارض عصبی و طولانی شدن مدت بستری نیز از عواملی هستند که باعث می‌شوند جوان‌ترها بیشتر در اولویت عمل پیوند قلب باشند.

خطرات بعد از عمل

به طور کلی دو مشکل عمده بیماران پیوندی را تهدید می‌کند: 1) رد پیوند 2) عفونت؛ اما روش‌های نوین این خطرات را به حداقل می‌رساند. مهم‌ترین مشکل بیماران پیوند قلب، انسداد رگ‌های خونی است. این مشکل با استفاده از دستگاهی به نام «اولتراسوند» تا حدودی برطرف می‌شود؛ به این ترتیب که این دستگاه داخل عروق شده و تصاویری از آنها تهیه می‌کند که همین کار احتمال انسداد را نشان می‌دهد.

در صورت ضخیم شدن دیواره عروق خونی، به بیماران دارویی خاص داده می‌شود که این روند را کندتر کند. مشکلات مربوط به حافظه بعد از عمل پیوند قلب، گذراست و ظرف مدت حداکثر سه ماه برطرف خواهد شد. پزشکان به بیماران توصیه می‌کنند به هیچ‌وجه کم‌تحرک نباشند؛ چرا که برای آنها خطرناک است. عروق ترمیم‌شده پس از عمل جراحی حساسیت بالایی دارند و مواد مضر با سرعت بیشتری در آنها نفوذ می‌کند.

ورزش‌هایی مثل پیاده‌روی، شنا و دوچرخه‌سواری با روندی آرام برای این بیماران  بسیار مفید است. بیماران پیوند قلب باید پس از عمل جراحی تحت درمان قرار گیرند و مراقبت‌های خاص از آنها به عمل آید تا بتوانند فعالیت‌های روزمره و کارهای عادی خود را به طور طبیعی انجام دهند.

اهدا کنندگان قلب، اغلب افرادی هستند که دچار مرگ مغزی شده‌اند، ولی سایر ارگان‌های بدنشان زنده است. افرادی که پیوند قلب می‌شوند، بعد از مدتی بستری شدن در بیمارستان زندگی عادی خود را از سر می‌گیرند.

قلب مصنوعی

شاید زمانی تنها راه نجات انسان‌هایی که به نارسایی‌های حاد قلب دچار بودند، پیوند قلب از یک انسان به انسان دیگر بود، اما این روزها در این زمینه اتفاقات خوشایندی در حال بروز است. به این ترتیب می‌توان امید داشت که به زودی مشکل اصلی پیوند قلب انسان به انسان که کمتر بودن تعداد اهدا کنندگان نسبت به دریافت‌کنندگان است، برطرف شود؛ زیرا دانشمندان به فکر ساختن قلب مصنوعی و پیوند آن به بیماران نیازمند افتاده‌اند.

اولین قلب مصنوعی در سال 1982 ساخته شد و بیماری که قلب مصنوعی دریافت کرد، توانست تا 112 روز بیشتر زندگی کند. کامل‌ترین مدل قلب مصنوعی به نام ابیوکور Abiocor، قادر است شانس زندگی افراد را تا پنج ماه افزایش دهد. قلب مصنوعی جایگزین بطن‌ها می‌شود و دهلیزها در جای خود باقی می‌مانند.

بنابراین دهلیزهای قلب به طور طبیعی منقبض شده و خون را به خارج از قلب می‌رسانند؛ اما مرحله دوم به صورت طبیعی انجام نمی‌شود.

عملکرد قلب مصنوعی

قلب مصنوعی: «ابیوکور» از جنس تیتانیوم و پلاستیک است و چهار بخش اصلی قلب را به هم وصل می‌کند؛ یعنی دهلیز راست، دهلیز چپ، آئورت و شریان ریوی. اجزای اصلی قلب مصنوعی شامل: پمپ هیدرولیک، دریچه ورودی، سیستم انتقال انرژی، باتری داخلی، باتری خارجی و واحد کنترل می‌باشد.

برای خواندن بخش دوم- احساس زندگی حتی با  قلب پیوندی- اینجا کلیک کنید.