در پزشکی داروهاى شبه افیونى به اشکال گوناگون، قرص، کپسول، شربت، محلول و شیاف وجود دارند و از این داروها براى تخفیف دادن درد استفاده مى‌شود، طول مدت اثر آنها بر حسب شدت درد و نوع داروی مصرفی متفاوت است، گرچه به طور کلى یک دوز واحد بسیارى از این مواد مى‌تواند براى چهار تا پنج ساعت درد را تسکین دهد.
همه این داروها هنگامى که در مقادیر زیاد مصرف شوند یا هنگامى به همراه سایر داروهاى مهار کننده مغز مانند الکل یا داروهاى بنزودیازپینى مانند دیازپام مصرف شوند، ممکن است باعث مرگ فرد شوند.
علت این است که مواد شبه‌افیونى فعالیت ساقه مغز که عهده‌دار کنترل کردن تنفس است را مهار مى‌کنند و در مقادیر زیاد ممکن است باعث قطع تنفس و مرگ شوند. علائم مسمومیت با مقادیر زیاد این مواد شامل کندشدن تنفس، کبودى پوست و بالاخره اغما است. در نهایت مرگ معمولاً به علت قطع تنفس رخ مى‌دهد.
افرادى که به دنبال اثرات نشئه‌زایی این داروها هستند، ممکن است با توجه به بى‌اثر شدن تدریجى این مواد براى رسیدن به حالت نشئگى بطور مداوم مقدار مصرف خود را افزایش دهند. با افزایش میزان مصرف، فرد در معرض خطر مصرف بیش از حد یا over dose قرار مى‌گیرد.
نکته مهم اینکه اگر فردى به علت مصرف دراز مدت دچار تحمل نسبت به این مواد شده مدتى مصرف این مواد را قطع کند و سپس همان مقدارى که پیش از قطع، مصرف مى‌کرده را دوباره آغاز کند، خطر اوردوز به مراتب بیشتر میشود.
هنگامى که این دسته داروها برای مدت زمان کوتاه و تحت نظارت پزشک مصرف شوند، خطر اعتیاد ناچیز است، اما مشگل از آنجا شروع می‌گردد که افراد به طور منظم به خاطر اثرات لذت‌بخش این داروها را مورد سو مصرف قرار مى‌دهند و بدون مجوز پزشک و خودسرانه مصرف را افزایش می‌دهند و واقعیت اینست که تهیه این داروها ارزانتر و آسانتر از تهیه مواد مخدر می‌باشد متاسفانه بسیاری از مراکز و داروخانه‌‌‌ها بدون توجه به تاریخ نسخه تجویزی پزشک یا حتی بدون نسخه این داروها را در اختیار افراد قرار می‌دهند.
مصرف درازمدت شبه افیونى‌‌‌ها مى‌تواند باعث ناپایدارى خلقى، تنگ شدن مردمک‌‌‌ها (اختلال در دید شبانه)، یبوست، کاهش میل جنسى و بى‌نظمى‌‌‌هاى قاعدگى شود.
اعتیاد به این مواد منجر به اثرات درازمدت اجتماعى، اقتصادی و عاطفى برای مصرف کننده میشود. اثراتی که تا مدت‌‌‌ها باقی می‌ماند و فرد و خانواده او را درگیر می‌کند. با توجه به اینکه این داروها از هر دسته‌ای باشند نشانی از تریاک یا مشتقات آن را دارند. بهترین دارو برای درمان و رفع سندروم محرومیت ناشی از قطع در شرایط حاد و مصرف بالا و بی‌رویه داروهای مخدر استفاده صحیح از اثرات درمانی تریاک می‌باشد.
به این صورت که در ابتدا با جایگزینی تریاک بجای این داروها، شخص در یک وضعیت مشخص تثبیت شده قرار می گیرد و سپس با کاهش تدریجی تریاک روند درمانی آغاز شده و علائم خماری به حداقل می‌رسد و فرد مصرف‌کننده به تعادل خواهد رسید. البته این روش نیازمند دانش و تجربه فراوان می‌باشد. در حال حاضر از این روش در ترک اعتیاد با متادون و همچنین شربت تریاک استفاده میشود.
برای خواندن بخش اول- داروهای مخدر یا اُپیوئیدهای مصنوعی- اینجا کلیک کنید.
