مسعود رضوانی؛ دانشجوی کارشناسی ارشد گیاهان دارویی
التهاب پیشابراه (یورتریت)، انسداد ادراری، تومور‌های کلیوی، تکرر ادرار، تومور مثانه، سندروم نفروتیک، واریکوسل، سنگهای ادراری و کلیوی، عفونت ادراری، نارسایی کلیه حاد، نارسایی کلیه مزمن و.... تنها بخش کوچکی از بیمار‌ها و نارسایی‌هایی می‌‌باشند که کلیه‌ها و مجاری ادرار یک فرد را تهدید کنند.
بحث در زمینه بیماری‌های کلیوی و مجاری ادرار بسیار مفصل می‌‌باشد که در این مقاله سعی بر آن داریم از دیدگاه طب سنتی به حفظ سلامت و درمان چند بیماری رایج کلیه و مجاری ادرار بپردازیم.
بررسی سنگ کلیه و مجاری ادرار از دیدگاه طب سنتی
از دیدگاه طب سنتی علت‌ایجاد سنگ در کلیه و مثانه، وجود حرارت خارج از حد اعتدال در بدن و تاثیر آن بر روی اخلاط غلیظ و لزج می‌‌باشد، بدین صورت که حرارت، موجب خشک شدن و افزایش غلظت رطوبت شده و اخلاط غلیظ را متحجر و تبدیل به سنگ می‌‌نماید.
در‌این میان ضعف قوه دافعه کلیه و تنگی مجاری ادراری نیز مزید بر علت شده و احتمال تشکیل سنگ را افزایش خواهد داد. از دیدگاه طب سنتی و حکما مهم‌ترین راه پیشگیری از بروز سنگ، جلوگیری از‌ایجاد فضولات و اخلاط غلیظ و لزج است و این مهم جز با تقویت معده و قوت هاضمه و نیز مصرف مواد غذایی مناسب امکان پذیر نخواهد بود .
پس‌‌یک اصل مهم در پیشگیری و درمان‌این بیماری توجه به دستگاه گوارش است که در‌این خصوص می‌‌بایست موارد زیر مورد توجه قرار گیرند: 1ـ بایستی غذا را زیاد جوید تا کاملا با آب دهان آغشته گردد. 2 ـ از پرخوری پرهیز نموده و در تقویت معده کوشید تا خوراک را به خوبی گوارش دهد بدین صورت که روزی 2 بار، صبح و عصر در ساعت معینی نسبت به اجابت مزاج اقدام نمود.
یکی از توصیه‌های موثر در این زمینه، استفاده از جوشانده‌‌ی انجیر، سپستان فلوس و ترنجبین است. از آنجا که مصرف مسهل‌های قوی در بیماران مبتات به سنگهای کلیه جایز نیست، می‌‌توان این ترکیب را که یک مسهل ملایم است، توصیه نمود.3- یکی دیگر از اقداماتی که می‌‌تواند در پیشگیری از تشکیل سنگ مفید باشد، ماساژ بدن و استفاده از حمام، به حد اعتدال، در بیماران مبتلا به سنگ کلیه است زیرا یکی از علل تولید سنگهای مجاری ادراری در بدن، پرخوری، عدم تحرک و یکجا نشستن است.
لذا ورزش معتدل و ملایم در این بیماران نیز مفید خواهد بود. اما انجام ورزش‌های طاقت‌فرسا و شدید و نیز جماع مفرط و خارج از اعتدال به سبب افزایش حرارت و ایجاد خشکی، برای این دسته بیماران مناسب نیست. علاوه بر این این‌دسته بیماران هرگز نباید در حالت سیری و پر بودن شکم به ورزش بپردازند چرا که خود زمینه‌ساز‌ایجاد سنگ خواهد شد.
بطور کلی از دیدگاه طب سنتی بهترین اقدام درمانی برای سنگ کلیه کمک به بهتر شدن هضم، تقویت معده، ورزش (در زمان خالی بودن معده) و حمام معتدل می‌‌باشد (حمام کردن بعد از غذا مخصوصا بعد از غذای چرب و سنگین مضر می‌‌باشد).
پیشگیری و درمان سنگ کلیه
غذاها مضر مفید
گوشت گوشت شتر، گوشت گاو و گوساله، گوشت‌های مانده، ماهی شور، گوشت اردک، گوشت حیوانات وحشی، ماهی سرخ کرده گوشت تیهو، بزغاله، چلچله، دراج، کبوتر بچه، گوشت کبک، گوشت مرغ جوان
نان نان فطیر، نان حواری، نان بدون سبوس، نان خمیر نان خشکار
غذاها کله پاچه، حلیم، حلواهای لزج، رشته، غذاهای مانده و فریز شده، غذاهای کارخانه‌ای، بادنجان، تخم مرغ آبپز، ماکارونی زرده تخم مرغ نیم برشت، گوشت طبخ شده جوجه کبوتر در روغن کنجد...
برای خواندن بخش دوم- بیماری‌های کلیه و مجاری ادرار از دیدگاه طب سنتی- اینجا کلیک کنید.
