حکاکیهای روی این تخته سنگ شامل خطوط متصل نماد شبکه رودخانهای و نیز جاده، مزرعه، گورستانی مرتفع، و آبادی است
باستانشناسان میگویند تختهسنگ متعلق به عصر برنز که در سال 1900 در فرانسه کشف و سپس بیش از یک قرن به فراموشی سپرده شده بود، احتمالا کهنترین نقشه شناختهشده اروپاست.
به نظر میرسد این قطعه سنگ که روی آن با ظرافت حکاکی شده است، متعلق به سالهای 2150 تا 1600 پیش از میلاد مسیح باشد که برای نشان دادن نقشه دره رودخانه «اودت» در غرب بریتانی، از کندهکاری عارضههای سطح زمین بهصورت سهبعدی استفاده کرده است.
پژوهشگران بریتانیایی و فرانسوی این تخته سنگ را که در سرداب نزدیک به یک قلعه باقی مانده بود، قدیمیترین نقشه موجود از منطقهای در اروپا میدانند.
به گفته آنان، این تختهسنگ چهارهزار ساله به طول 2.2 متر، عرض 1.53 متر و ضخامت 16 سانتیمتر، احتمالا نماد قدرت سیاسی یک ایالت در اوایل عصر برنز بوده است. بهرغم قدمت این سنگ، در آن نشانهای از استهلاک دیده نمیشود که احتمالا به آن علت است که مدت کوتاهی پس از اتمام حکاکیها، مدفون شده است.
کارشناسان دانشگاه بورنموت و انستیتوی پژوهشهای باستانشناسی حفاظتی فرانسه، مرکز ملی پژوهشهای علمی فرانسه و دانشگاه بریتانی غربی، حکاکیهای روی این تخته سنگ را که شامل دوایر متعدد، اشکال مربع، شکلهای فنجانی، خطوط متصل نماد شبکه رودخانهای و نیز جاده، مزرعه، گورستانی مرتفع، و آبادی است، بررسی کردهاند.
نقوش روی این تخته سنگ ناحیهای به وسعت 21 در 30 کیلومتر را دربرمیگیرد و یک آبادی را نشان میدهد نیز که مرکز آن، محل تلاقی سه رودخانه «اودت»، «ایزوله» و «استر لِر» بوده است.
باستانشناسانِ ناظر بر این پژوهش که در نشریه فرانسوی «بولتن دُ لا سوُسیِتِه پرِیهیستوریک فرانسِز» منتشر شده است، میگویند احتمالا این نقشه همزمان با لوح آسمان «نِبرا» در آلمان حکاکی شده که قدیمیترین تصویرگری عینی شناختهشده از کائنات است.
به گفته آنان، این دو قطعه سنگ، نشاندهنده میزان دانش نقشهبرداری جوامع ماقبل تاریخ است. این تختهسنگ موسوم به «سَن بِلِک»، در حدود پایان عصر برنز آغازین، میان سالهای 1900 تا 1640پیش از میلاد، بهعنوان بخشی از دیوارهای محفظههای سنگی کوچک استفاده میشده که برای اجساد مردگان حکم تابوت را داشته است.
این تختهسنگ را در سال 1900 یک موزه خصوصی در اختیار گرفت، اما سپس در سال 1924 موزه ملی آثار باستانی فرانسه آن را خریداری کرد. این تختهسنگ تا دهه 1990 در خاکریز قلعه گذاشته شده بود، اما در سال 2014 در سرداب آن قلعه پیدا شد.
پژوهشگران در سال 2017 پس از تصویربرداری از آن با دستگاههای اسکن سهبعدی، اهمیت این تختهسنگ را دریافتند.
دکتر کلِمِنت نیکلاس، از دانشگاه بورنموت و یکی از مولفان این پژوهش، به شبکه بی بی سی گفت: «این احتمالا قدیمیترین نقشه یک ناحیه است که تاکنون یافت شده است. چند نقشه دیگر که روی سنگ حکاکی شده نیز در جهان کشف شده است، اما آنها عموما فقط شامل برداشتهایی (از مختصات محیط) است. اما این نخستینبار است که نقشهای یک منطقه را در مقیاس خاص به تصویر میکشد.»
منبع: ایندیپندنت