جهش اقتصادی در بازار هنرهای تجسمی

با اینکه در ماه‌های نخست همه‌گیری، بازار هنرهای تجسمی مثل دیگر بازارها با شوک بزرگ تعطیلی مواجه شد اما نسبت به دیگر عرصه‌ها توانست زودتر دست و پای خود را جمع کند و به فکر راه‌های جایگزین برآید از این رو می‌توان گفت، رونق دوباره حراجی‌ها بیش از آنکه مدیون واکسیناسیون عمومی در کشورهای توسعه‌یافته باشد، حاصل استفاده از پلت‌فرم‌های اینترنتی است. البته بسیاری از حراج‌خانه‌های اروپایی حتی پیش از شروع همه‌گیری کرونا نیز بخشی از کسب و کار خود را به پلت‌فرم‌های برخط انتقال داده بودند، اما شیوع این ویروس آنها را مجبور کرد به فکر استفاده از فرمت و قالب‌های جدید باشند؛ فعالیت‌هایی که ثمرات به دست آمده نه تنها برای دوران قرنطینه مطلوب بوده که چه‌بسا آینده شکل برپایی حراجی‌های بین‌المللی را نیز رقم زده است. همان‌طور که آمارهای اخیر نشان می‌دهد شاخه آنلاین حراج‌ها در این مدت رشد قابل توجهی داشته‌ و با 178 درصد افزایش در مقایسه با سال گذشته، به 222 میلیون و 700 هزار دلار رسیده است. همچنین میانگین قیمت‌گذاری‌ها در این بخش 27 هزار دلار بود که در مقایسه با سال 2020 و سال 2015 به ترتیب 2 و 6 برابر شده است.

اعتماد به بازارهای غیرآنلاین هم نسبت به سال گذشته رشد شگفتی داشته و مجموع فروش سه حراج‌خانه معروف دنیای هنر در سال جاری میلادی 230 درصد افزایش رسیده است.

به گزارش ایرنا حراجی کریستیز در 6 ماهه اول سال 2021 کمی از عواقب منفی شیوع ویروس کرونا بر بازار حراج‌های هنری فاصله گرفت و با درآمد 3 میلیارد و 500 میلیون دلاری، دومین دوره پرفروش خود در 6 سال گذشته را پشت سر گذاشت.

خریداران آسیایی 39 درصد، مشتریان منطقه اروپا، خاورمیانه و آفریقا 33 درصد و آمریکایی‌ها 28 درصد از مجموع فروش کریستیز در این 6 ماه را به خود اختصاص دادند و 87 درصد اقلامی که در این حراجی به مزایده گذاشته شده بود، فروش رفت.

 براساس آماری که به تازگی توسط تحلیلگران موسسه تحقیقاتی آرت‌تاکتیک منتشر شد، مجموع فروش حراجی ساتبیز به استثنای حراج‌های خصوصی در نیمه اول سال جاری میلادی 2 میلیارد و 800 میلیون دلار بود که نسبت به فروش یک‌میلیارد و 200 میلیون دلاری آن در سال 2020، رشد قابل توجهی داشت. مجموع فروش حراجی کریستیز به استثنای حراج‌های خصوصی در این مدت به 2 میلیارد و 600 میلیون دلار رسید؛ در حالی که سود این حراجی در سال 2020 تنها 481 میلیون دلار بود. در مورد حراجی فیلیپس هم میزان فروش در 6 ماهه اول سال 2021 از 100 میلیون دلار در سال 2020، به 425 میلیون دلار افزایش یافت.

  استقبال از هنر لوکس

همان‌طور که از آمار و ارقام پیداست، هر سه حراجی معروف دنیا امسال در مقایسه با نیمه اول سال 2020 که تحت تاثیر وحشت ابتدایی از شیوع کرونا بود، عملکرد بهتری داشتند. به استناد گزارش آرت‌تاکتیک، مجموع فروش حراج‌های جهانی کریستیز، ساتبیز و فیلیپس در نیمه اول سال 2021 به 5 میلیارد و 900 میلیون دلار رسید که هم از یک میلیارد و 790 میلیون دلار فروش نیمه اول سال 2020 بیشتر بود، هم از 5 میلیارد و 700 میلیون دلار سال 2019. این افزایش فروش، رونق در بازار حراج اقلام لوکس هنری را به سطح پیش از شیوع کرونا برمی‌گرداند و علامتی است از علاقه مجدد مردم به هنر و هرآنچه ارزش کلکسیون کردن داشته باشد.

  حراج‌های خصوصی

حراج‌های خصوصی نیز از رشد یکپارچه بازار بی‌نصیب نماندند؛ گیوم سروتی مدیرعامل کریستیز همین چند روز گذشته در یک مصاحبه مطبوعاتی گفت: حراج‌های خصوصی از همیشه پررونق‌ترند. این حراج‌ها در نیمه اول سال 2021 در مقایسه با سال 2019 دو برابر شده و حالا 25 درصد ارزش کل حراج‌های کریستیز را تشکیل می‌دهند.

سروتی مجموع فروش حراج‌های خصوصی کریستیز را در نیمه اول سال 2021 حدود 850 میلیون دلار برآورد کرد که نسبت به سال 2019، 238 درصد و در مقایسه با سال 2020، 41 درصد افزایش یافته است؛ رشد فروش در این شاخه از حراج‌ها، به‌طور خاص بر جواهرات و آثار هنرمندان کلاسیک متمرکز بود.

 گران‌ترین‌ها

7 مورد از 12 شی‌ای که از ابتدای سال جاری بانی گران‌ترین حراج‌ها شدند، مربوط به حراجی کریستیز بوده است. صدرنشین این فهرست تابلوی زنی نشسته بر لب پنجره از پیکاسو است که مه امسال به قیمت 92 میلیون دلار در نیویورک چکش خورد. تابلویی از ژان میشل باسکیت نیز همان ماه در حراجی کریستیز در نیویورک به قیمت 81 میلیون دلار فروخته شد و در رتبه دوم این فهرست جای گرفت.

رتبه سوم و چهارم فهرست گرانترین حراج‌های هنری سال 2021، با تابلوی مرد جوانِ قابِ مدور به دست اثر ساندرو بوتیچلی است که در ماه ژانویه به قیمت 80 میلیون دلار فروخته شد و تابلوی برکه نیلوفرهای آبی از کلود مونه که ماه مه امسال به قیمت 70 میلیون و 400 هزار دلار چکش خورد، در تصرف حراجی ساتبیز قرار دارد.

اما اثر پنجم این فهرست اثری متفاوت و ویژه است. حراجی کریستیز اسفند سال گذشته کلاژ «هر روز: 5000 روز نخست» اثر مایک وینکلمن معروف به بیپل را در یک حراجی برخط به قیمت استثنایی 60 میلیون و 250 هزار دلار فروخت و حالا به کمک آن رتبه پنجم گرانترین حراج سال را در اختیار گرفته است.

این اثر یک کولاژ دیجیتالی از آثار هنری است که بیپل در 13 سال اخیر به‌طور روزانه خلق کرده است. حراجی کریستیز اعلام کرد با به فروش رسیدن این اثر هنری است به یکی از سه هنرمند گران و زنده جهان تبدیل شده است. بیپل یک طراح گرافیکی است که در کارولینای جنوبی واقع در ایالات‌متحده زندگی می‌کند. این هنرمند می‌گوید هدف از پروژه «هر روز» به وجود آوردن آثار هنری بود که فارغ از ساده یا پیچیده بودن در روند روزانه خلق شده‌اند.