دزد حافظه در کمین است (۲)

چقدر به سلامت مغز خود می‌اندیشید؟

مغز انسان از مهم‌ترین ارگان‌های حیاتی است که نقش مهمی در سلامت کل بدن دارد؛ اما متاسفانه اغلب افراد کمتر به سلامت آن توجه می‌کنند.

طبق پژوهش‌های انجام شده راهکارهای ساده، موثر و مفیدی وجود دارد که ضمن حفظ سلامت عمومی به سلامت مغز نیز می‌انجامد.

تغذیه سالم

یک رژیم غذایی متعادل، کم‌چرب و سرشار از ویتامین‌ها به حفظ سلامت مغز کمک می‌کند. مصرف منابع غذایی حاوی کربوهیدرات‌های پیچیده، چربی‌های حیاتی (امگا 3)، ویتامین‌های گروه B (بویژه B6 و B12)، E، C از طریق بهبود انتقال پیام‌های عصبی، فعالیت‌های ذهنی، حافظه و سیستم خونرسانی مغز نه فقط در پیشگیری حتی در کاهش روند بیماری نیز موثرند پس پرهیز از قندهای ساده و چربی‌های مضر، مصرف مواد غذایی طبیعی، میوه‌ها و سبزیجات تازه به قدر کافی در برنامه‌ غذایی لازم و ضروری است.

فعالیت‌های ذهنی

تمرینات مغزی با افزایش خونرسانی با مغز و گسترش ارتباطات بین سلول‌های عصبی و بهبود ذخایر شناختی در حفظ سلامت آن موثر است. به همه افراد در همه سنین توصیه می‌شود مغز خود را با تمرینات فکری قوی کنند: مطالعه، کارهای دستی، خاطره‌‌نویسی، نقاشی، حل جدول، بازی‌های فکری، مشاعره، انجام محاسبات ریاضی به صورت ذهنی، یادگیری زبان جدید، ادامه تحصیلات و کسب آموزه‌های جدید در این زمینه موثر است.

فعالیت‌های جسمی

تمرینات بدنی با حفظ و بهبود خونرسانی مغز، تعدیل قند و چربی و فشارخون، بهبود وضعیت خواب، کنترل چاقی، رفع تنش‌ها و استرس‌ها، و بطور کلی ایجاد تعادل و هماهنگی در پیشگیری از بیماری موثر است. ورزش و فعالیت نه فقط فرسودگی عمومی بدن را به تاخیر انداخته، بلکه از زوال مغز هم جلوگیری می‌کند. ورزش و فعالیت منظم و مرتب در هر سنی لازم است، فقط نوع، مقدار و شدت آن باید با توجه به شرایط افراد مختلف باشد. پیاده‌روی و انجام فعالیت‌های روزمره حداقل فعالیت جسمی است که می‌توان انجام داد.

فعالیت‌های اجتماعی

این‌گونه فعالیت‌ها ضمن افزایش فعالیت‌های بدنی و ذهنی کاهش استرس و نگرانی، بهتر شدن وضعیت خلقی و روانی، تغییر واکنش‌های شیمیایی درونی و تنظیم هورمون‌های داخلی بدن، افزایش خونرسانی به مغز و حتی بهبود ارتباطات عصبی در مغز در پیشگیری از آلزایمر نقش دارند.

پس در هر سنی فعالیت اجتماعی لازم‌ است و افزایش سن و پیری نیز نباید باعث دوری از اجتماع گردد. این بویژه در مورد افراد سالمند و بازنشسته ضرورت می‌یابد. با استفاده از ظرفیت‌های جسمی و روانی کارایی مغز هم حفظ می‌شود، در غیر این صورت با گذشت زمان فرد ناتوان‌تر خواهد شد پس حضور در اجتماع همچنان توصیه می‌گردد افزایش رفت و آمد با دیگران، عضویت در کانون‌ها و انجمن‌ها، شرکت در مراسم و برنامه‌های مناسبتی، بازدید از اماکن دیدنی و موزه‌ها ثبت‌نام در گروه‌های آموزشی، ورزشی و فرهنگی.

آرامش روحی و روانی

از آنجا که استرس‌های مزمن و مداوم با تغییرات هورمونی و شیمیایی در مغز باعث کوچک شدن آن و اختلالات شناختی می‌گردند، حفظ آرامش در سلامت مغز اهمیت ویژه‌ای دارد. همانطور که فعالیت مغزی برای ورزیده شدن آن لازم است، استراحت و آرامش نیز برای عملکرد بهتر ضروری است، خواب کافی، انجام کارهای هنری، اختصاص زمان فراغت برای خود، انعطاف‌پذیری، تقویت روحیه شاد، ماساژ، نواختن یا گوش کردن موسیقی و رفتن به طبیعت به این امر کمک می‌کند.

پیشگیری از صدمات سر

ضربه‌های وارده به سر در هر سنی می‌‌تواند سلامت مغز را به خطر بیندازد حتی ضربه سری که منجر به بیهوشی یا علامت خاصی نشده ممکن است زمینه‌ساز بروز بیماری آلزایمر در سنین بالاتر باشد. پس باید مراقب «سر» بود استفاده از کلاه ایمنی در فعالیت‌های ورزشی و موتورسواری، بستن کمربند ایمنی حین رانندگی و مراقبت از کودکان نوپا در این زمینه ضروری است.

پیشگیری و درمان به موقع بیماری‌ها

قند، چربی و فشارخون بالا به مرور زمان با آسیب به عروق مغزی و اختلال در خونرسانی به سیستم عصبی می‌توانند زمینه‌ساز بروز «زوال مغز» باشند؛ پس اقدامات پیشگیرانه، مراقبتی، کنترلی و درمانی این بیماری‌ها ضروری‌ است.

کنترل آلاینده‌ها

آلاینده‌های محیط زیست و مواد شیمیایی کارخانه‌ها در درازمدت می‌تواند منجر به آسیب مغز و زوال آن گردد. پس رعایت اقدامات محافظتی برای همگان به ویژه افرادی که به دلیل شغل‌شان در تماس با این مواد هستند، الزامی‌ست.

شیوه زندگی سالم

پرهیز از مصرف سیگار، الکل و مواد روان‌گردان برای سلامت کل بدن و بویژه مغز حیاتی‌ست.

معاینات دوره‌ای

معاینه پزشکی و انجام برخی آزمایش‌ها با توجه به سن و جنس افراد حتی بدون وجود نشانه بیماری جهت تشخیص زودهنگام هرگونه اختلال و حفظ سلامت اهمیت دارد. در این رابطه انجام تست حافظه برای افراد بالای 50 سال توصیه می‌گردد.

برای خواندن بخش اول- دزد حافظه در کمین است- اینجا کلیک کنید.