این تست به تنهایی بسیار ارزان، آسان و با حساسیت 95-90 درصد بوده که البته لازمه انجام این تست، انجام عمل پرهزینه آندوسکوپی است.
امروزه برای توسعه روش‌های سریع، غیرتهاجمی و ارزان جهت تشخیص هلیکوباکترپیلوری تلاش می‌شود تا به این وسیله بتوان سیر ریشه‌کنی عفونت را بهتر از قبل پیگیری کرد.
چگونگی انتخاب روش تشخیص
در انتخاب روش تشخیص هلیکوباکترپیلوری در فرد مشکوک به این عفونت، توجه به دقت تست، قیمت آن و نیز مصرف احتمالی آنتی‌بیوتیک یا داروهای مهارکننده پمپ پروتونی و یا ترکیبات بیسموت توسط بیمار قبل از تشخیص بسیار ضروری است. همچنین بروز تظاهرات بالینی خاص نیز می‌تواند در نتیجه آزمایش تاثیر جدی بگذارد.
در بیماران درمان نشده‌ای که دچار زخم دوازدهه بوده و جوان می‌باشند توصیه می‌شود پس از آزمایش سرولوژیک جهت تشخیص هلیکوباکترپیلوری، درمان آغاز گردد. بیمارانی که سن آن‌ها بیش از 35 سال بوده و برای اولین بار دچار سوء هاضمه شده و نیز بیماران دیگر در هر گروه سنی که علائم خطر و عفونت را نشان می‌دهند بهتر است آندوسکوپی بخش فوقانی دستگاه گوارش برای آنان صورت پذیرد (این علائم خطر عبارتند از کاهش وزن، کم خونی، تهوع، استفراغ مداوم پس از صرف غذا، خونریزی به صورت استفراغ خونی یا مدفوع سیاه و تب).
جهت تشخیص هر چه بهتر هلیکوباکترپیلوری لازم است تست اورهآز سریع به هنگام انجام آندوسکوپی انجام شود. به دلیل ویژگی (Specificity) بسیار خوب تست اورهآز سریع، تست‌هایی که جواب مثبت از آن‌ها گرفته می‌شود باید صحیح محسوب شده و نیازی به بررسی فراتر وجود ندارد ولی در مواقعی که از تست اورهآز سریع جواب منفی گرفته می‌شود لازم است تا صحت جواب آزمایش از طریق تست‌های سرولوژیک تایید شود.
در بیمارانی که آندوسکوپی غشاء مخاطی غیرعادی بوده و یا زخم معده وجود داشته، لازم است نمونه بافتی جهت بررسی پاتولوژیک ارسال گردد.
پس از طی دوره درمان برای اثبات ریشه‌کن شدن هلیکوباکترپیلوری لازم نیست عمل خاصی انجام گیرد و برای این کار هزینه شود (هر چند در بیمارانی که سابقه عارضه زخم دوازدهه یا زخم معده داشته‌اند، این کار بایستی پس از دوره درمان انجام پذیرد). در این بیماری می‌توان عفونت بعد از درمان را هنگامی که علائم واضح بالینی مجددا بروز پیدا کرده به وسیله تست تنفسی اوره آز (UBT) و یا آندوسکوپی مجدد آزمایش نمود.
در بیمارانی که علائم زخم معده جدید از خود نشان می‌دهد سنجش تیتر آنتی‌بادی، انجام تست تنفسی اورهآز (UBT) و تست اورهآز سریع توصیه شده در حالی که برای بیمارانی که دچار زخم معده وخیم و باسابقه هستند باید گاستروسکوپی کامل همراه با تست پاتولوژیک و تست اورهآز سریع بر روی نمونه به دست آمده صورت پذیرد.
هنگامی که پس از تشخیص زخم معده، درمان عفونت ناشی از هلیکوباکترپیلوری به سرعت آغاز گردد پس از آن بهتر است ردیابی وضعیت عفونت از طریق آندوسکوپی صورت پذیرد.
درمان
با توجه به اینکه چهارمین علت مرگ و میر در جهان غرب و دومین علت مرگ در کل جهان، سرطان معده می‌باشد، لذا این کشف که آیا ناراحتی گوارشی ناشی از هلیکوباکتر است بسیار مهم به نظر می‌رسد. در بین روش‌های درمانی معرفی شده برای ریشه‌کنی هلیکوباکترپیلوری، چند رژیم دارویی پیشنهاد شده که میزان اثر بخشی آن‌ها بالغ بر 90 درصد می‌رسد. یکی از عوامل نامطلوب، مقاومت به عوامل ضدمیکروبی است که در موقع درمان به سرعت ظاهر می‌شود.
بدین لحاظ استفاده همزمان از چند عامل ضدمیکروبی به عنوان رژیم دارویی موثر در درمان اینگونه عفونت‌ها می‌باشد. برخی بیماران به علت پیچیدگی نوع رژیم دارویی، راه درمان را به خوبی طی نمی‌کنند و نشان داده شده که این مسئله می‌تواند علت اصلی شکست در ریشه‌کنی این عفونت باشد.
مطالعات متعدد نشان می‌دهند که انواع شایع هلیکوباکتر در ایران نسبت به طیف وسیعی از آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم بوده و میزان ریشه‌کن شدن آن‌ها کمتر و عود مجدد این عفونت‌ها به مراتب بیشتر از کشورهای غربی است.
در ایران بهترین رژیم تجویز شده برای این منظور تاکنون، ترکیبات چهار دارویی به مدت دو هفته بوده، به طوری که بیسموت و امپرازول ترکیب اصلی است که به آن مترونیدازول و آموکسی‌سیلین یا تتراسیکلین و یا در حالت دوم فورازولیدون و آموکسی‌سیلین یا تتراسیکلین و یا در وضعیت سوم کلاریترومایسین و آموکسی سیلین اضافه می‌کنند.
این رژیم درمانی موفقیت حدود 90-80 درصد داشته که البته مشکل موجود در این میان، مسئله مقاومت به مترونیدازول و لزوم تجویز دوزهای بالاتر است که این خود سبب عدم تحمل بیمار می‌شود. استفاده از کلاریترومایسین نیز باعث افزایش هزینه درمان می‌گردد.
برای خواندن بخش اول- مروری بر هلیکوباکترپیلوری- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم- مروری بر هلیکوباکترپیلوری- اینجا کلیک کنید.
