افزایش سن و تغییرات خواب و پوست

خواب چند مرحله دارد. چرخه خواب شامل خواب سبک و خواب سنگین است. هر شب این چرخه چندین بار تکرار می‌شود.

با افزایش سن و سال، خواب نیز دستخوش تغییراتی می‌شود. پیری باعث می‌وشد که فرد سخت‌تر از گذشته به خواب برود و اغلب بیدار باشد.

زمان کلی خواب یا همان مقدار گذشته است و یا اینکه به 6/5-7 ساعت کاهش می‌یابد. افراد پیر به طور معمول ساعات بیشتری را در رختخواب بیدار می‌مانند تا خوابشان ببرد.

زمان بین خواب و بیداری بسیار ناگهانی اتفاق می‌افتد، به طوری که گفته می‌شود افراد پیر خواب بسیار سبکی دارند.

افراد پیر و مسن زمان کمتری را در خواب عمیق سپری می‌کنند.

هر شب 3-4 بار از خواب بیدار می‌شوند و به هنگام بیدار شدن از خواب کاملا هوشیار هستند، به طوری که به خواب رفتن دوباره برایشان کمی دشوار می‌شود.

علت این بیدار شدن‌ها مربوط به نرفتن به خواب عمیق به طور کامل است. در هنگام خواب آبنها نیاز بیشتری به دستشویی رفتن برای دفع ادرار دارند.

برخی از بیماری‌ها باعث می‌شود که احساس درد بیشتری کنند و در اثر درد بی‌قرار و مضطرب شوند و همه این عوامل خواب منظم شبانه را بر هم می‌زند.

تاثیر تغییرات

مشکلات خواب، آزار دهنده است؛ اما، خطرناک نیز بیدار می‌شوند، ممکن است با وجود داشتن خواب منظم شبانه، باز هم دچار کم‌خوابی باشند.

کم خوابی این افراد درمان شدنی است و با داشتن خواب کافی شبانه نشانه آن کاهش یابد.

یکی از مشکلات اصلی افسردگی، کم خوابی است پس بهتر است که این افراد ابتدا افسردگی خود را از بین ببرند تا مشکل کم خوابی‌شان نیز کاهش یابد.

مشکلات شایع دوران پیری

- کم خوابی یکی از شایع‌ترین مشکلات دوران پیری است.

- دیگر اختلالات مربوط به خواب؛ مانند حمله خواب و خواب‌زدگی نیز گاهی در این سنین رخ می‌دهد.

- قطع تنفس در هنگام خواب، یعنی در طول شب و وقتی که فرد در حالت خواب است، تنفسش قطع می‌شود و برخی مشکلات برای فرد به وجود می‌آید.

افراد پیر و سالخورده به مصرف داروها پاسخ‌های متفاوتی می‌دهند و ممکن است مصرف یک داروی خاص روی آنها اثر دیگری داشته باشد.

پیش از مصرف داروهای خواب‌آور نیز باید با پزشک خود مشورت کنند.

گاهی استفاده یک قرص معمولی آنتی‌هیستامین بهتر از آن است که فرد از قرص‌های خواب‌آور استفاده کند؛ به ویژه برای درمان کم‌خوابی‌های کوتاه‌مدت.

اما به هر حال باید پذیرفت که مصرف هر دارو عوارضی هم دارد. داروهای خواب‌آور، مانند بنزو دیازپاین، فقط باید به اندازه توصیه شده مصرف شود و البته، فقط برای مدت زمان کوتاه.

برخی از افراد پس از مدتی نسبت به داروها اعتیاد پیدا می‌کنند. برخی از این داروها در بدن ساخته می‌شوند و اگر برای طولانی مدت استفاده شود، اثرات سمی به دنبال دارد.

گیجی، آشفتگی، سقوط کردن ناگهانی و ... از عوارض مصرف این داروهاست.

برای آن‌که شب‌ها راحت‌تر به خواب بروید می‌توانید

- بهتر است شب‌ها غذای سبکی بخورید؛ برای مثال، یک لیوان شیر گرم بنوشید. زیرا شیر دارای مسکن‌های طبیعی، مانند آمینو اسید است.

- از مصرف محرک‌ها، مانند کافئین، 3-4 ساعت پیش از خواب بپرهیزید.

- در طول روز چرت نزنید.

- بکوشید هر شب در یک ساعت معین بخوابید و صبح نیز در یک ساعت معین بیدار شوید.

- در تختخواب مطالعه نکنید.

اگر 20 دقیقه پس از رفتن به تختخواب باز هم به خواب نرفتید، آنجا را ترک کنید و یک فعالیت آرام، مانند مطالعه کردن و یا موسیقی گوش دادن داشته باشید.

هنگامی که احساس خواب آلودگی کردید، به تختخواب برگردید و دوباره بکوشید اگر باز هم پس از 20 دقیقه خوابتان نبرد، این‌کار را تکرار کنید.

افزایش سن و سال و تاثیر آن روی پوست

تغییرات پوست در دوران پیری، امری اجتناب‌ناپذیر است. افزایش سن و سال با افزایش چین و چروک‌ها و آویزان شدن پوست همراه است.

یکی دیگر از نشانه‌های پیری سفید شدن موهاست. پوست شما کارهای زیادی انجام می‌دهد.

از شما در برابر آلودگی‌های محیط محافظت کرده، دمای بدن را کنترل می‌کند و الکترولیت و مایعات را متعادل کرده و به شما کمک می‌کند تا درد، گرما، سرما، فشار و ... را حس کنید. پوست لایه‌های مختلفی دارد، اما سه لایه اصلی آن عبارتست از:

- لایه خارجی (اپیدرمیس) که دارای سلول‌های پوستی، رنگدانه و پروتئین‌هاست.

- لایه میانی (درمیس) که دارای رگ‌های خونی، اعصاب و ریشه‌های موهاست.

- لایه درونی (زیرپوستی) که دارای غدد عروق، برخی ریشه‌های موها، چربی‌ها و رگ‌های خونی است.

تغییرات پوستی در اثر عوامل محیطی، ساختارهای ژنتیکی، تغذیه و برقی عوامل دیگر به وجود می‌آید و در این میان یکی از مهم‌ترین علل، آسیب‌های ناشی از نور خورشید است.

رنگدانه‌های طبیعی از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از نور خورشید تا حدود زیادی محافظت می‌کند.

افرادی که چشمان آبی و پوست نازک و روشنی دارند، بیشتر از افرادی که پوست تیره دارند، پیری را نشان می‌دهند.

تغییرات افزایش سن و سال

با افزایش سن و سال، لایه بیرونی پوست نازک‌تر می‌شود، حتی اگر تعداد سلول‌های این لایه تغییر نکرده باشد، تعداد رنگدانه‌ها، کاهش می‌یابد؛ اما، ملانوکیست‌ها از نظر اندازه بزرگ‌تر می‌شود.

با افزایش سن و سال، قدرت، استحکام و انعطاف‌پذیری پوست کاهش می‌یابد. به این مسئله «الاستویس» می‌گویند. رگ‌های خونی لایه درمیس (میانی) شکننده می‌شود.

این اتفاق با کوبیده شدن و خون مردگی زیر پوست همراه است. غدد چربی‌دار روغن کمتری تولید می‌کند. این اتفاق در مردها در سنین بالای 80 سال کاملا پیدا می‌شود.

در خانم‌ها نیز پس از دوران یائسگی این اتفاق می‌افتد. پوست رطوبت کمتری دارد و سریع‌تر و بیشتر از گذشته خشک و زبر می‌شود.

لایه چربی نازک‌تر می‌شود و خطر آسیب‌های پوستی افزایش می‌یابد و پوست کمتر از گذشته توانایی لازم برای حفظ دمای بدن را دارد.

غدد عروقی نیز عرق کمتری تولید می‌کنند به همین دلیل، بدن سخت‌تر از گذشته خنک می‌ماند و در معرض خطر گرمازدگی و حملات گرمایی قرار می‌گیرید.

اثرات تغییرات

پوست نازک‌تر و شکننده‌تر می‌شود و لایه محافظتی چربی کاهش می‌یابد. در ضمن، توانایی پوست برای احساس فشار، ارتعاشات، سرما و گرما نیز کاهش می‌یابد.

کشیدن و مالیدن پوست باعث آسیب‌دیدگی آن می‌شود. رگ‌های خونی سریع صدمه می‌بینند و پوست تمایل بیشتری به کاهش فعالیت خود دارد.

کمبود مواد مغذی و برخی بیماری‌ها نیز این موارد را تشدید می‌کند. ترمیم پوست بسیار کُندتر از دوران جوانی رخ می‌دهد. زخم‌ها 4 برابر کُندتر از گذشته التیام می‌یابد.

دیابت، تغییر رگ‌های خونی، کاهش ایمنی بدن و برخی عوامل مشابه دیگر روی کاهش التیام پذیری پوست اثر می‌گذارد.

اختلالات پوست در میان افراد سالخورده بسیار شایع است.

بیشتر از 90 درصد از افراد پیر و سالخورده به یکی از انواع اختلالات دچار هستند.

برخی عوامل این اختلالات را سبب می‌شوند، مانند دیابت، بیماری قلبی، بیماری کبد، کمبود مواد مغذی، چاقی، واکنش به داروها، استرس و بیماری‌های رگ‌های خونی، آلرژی‌ها، تغییرات آب و هوایی و ... .

تغذیه پوست و دریافت مایعات کافی کمک زیادی به بهبود وضعیت پوست می‌کند.

کم آبی از عوامل اصلی آسیب‌دیدگی‌های پوست است. گاهی کمبود مواد مغذی خارش و برخی تغییرات دیگر پوست را سبب می‌شود.

پوست خود را مربوط نگه دارید و به طور مرتب از مرطوب کننده‌ها و لوسیون‌ها استفاده کنید.

از مصرف صابون‌هایی که دارای مواد معطر تند است، بپرهیزید.

از پوست‌تان در برابر نور خورشید محافظت کنید چرا که نور خورشید به مدت طولانی انعطاف پذیری پوست را از بین برده و تغییرات رنگدانه‌ای؛ مانند ایجاد لکه‌ها و خال‌های پوستی، ضخیم‌تر شدن پوست و ... را سبب می‌شود.