همچنین از یک سو سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران ضمن اشاره به اینکه گفتوگوهای وین به زودی از سر گرفته خواهد شد این سفر را یک سفر «موفق» خواند. از سوی دیگر انریکه مورا، معاون جوزپ بورل، هماهنگکننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا در یک پست توییتری سفر گروسی به تهران را «فرصتی برای دیپلماسی» خواند. نماینده روسیه در مذاکرات وین نیز صحبتهای سخنگوی وزارت خارجه ایران را نشانهای دلگرمکننده دانسته و گفت زمان بازگشت به دور هفتم گفتوگوهای احیای توافق هستهای فرارسیده است.
فضا برای دیپلماسی
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی پس از بازگشت از تهران، از نصب کارتهای حافظه جدید در دوربینهای نظارتی خبر داده و آن را «عاجلترین موضوع» در امر بازرسی فعالیتهای هستهای ایران توصیف کرد.
وی در پاسخ به سوال خبرنگاری در این باره که آیا به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره صدور قطعنامه توصیههایی خواهد داشت، گفت: «به این موضوع نیازی نیست. فکر میکنم موفق شدیم تا فوریترین موضوع را که از دست دادن قریبالوقوع اطلاعات بود، برطرف کنیم. ما الان یک راهحل داریم.» مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: «مذاکرات من با مدیر کل آژانس انرژی اتمی ایران بسیار صریح و این مذاکرات سازنده بود. به نظر میرسد با این توافق فضایی برای دیپلماسی فراهم شده است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی همواره به دنبال ایجاد راهحل است. الان یک مسیر در برابر ما قرار دارد و ما دیدارهای دیگری خواهیم داشت.»
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر الزام ادامه مذاکرات تاکید کرد. توافق گروسی با مقامات جمهوری اسلامی در جریان سفر لحظه آخر او به تهران و پیش از برگزاری نشست شورای حکام آژانس کسب شد.
گروسی در کنفرانس مطبوعاتی پس از بازگشت خود از تهران خطاب به خبرنگاران گفته بود: «این توافق یک راهحل دائمی نیست، این نمیتواند یک راهحل دائمی باشد.»
همچنین بر اساس توافق ایران و آژانس، قرار شده است در اولین فرصت تیم فنی آژانس برای تعویض کارتهای حافظه دوربینهای نظارتی خود به ایران سفر کند. آژانس برای نظارت بر فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی ایران باید هر سه ماه یک بار اقدام به تعویض کارتها بکند. اقدامی که به علت محدودیتهای ایجاد شده از سوی جمهوری اسلامی ایران در ماههای گذشته صورت نگرفته بود.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی شنبه شب در راس هیاتی برای دیدار و گفتوگو با رئیس سازمان انرژی اتمی ایران وارد تهران شد. او پیش از ظهر روز یکشنبه 21 شهریور ماه با حضور در محل سازمان انرژی اتمی با «محمد اسلامی» دیدار و گفتوگو کرد که این دیدار دو ساعت به طول انجامید. مدیرکل آژانس پس از این دیدار، ضمن مثبت ارزیابی کردن آن، بر گسترش همکاری ایران و آژانس تاکید کرد و گفت دوباره برای گفتوگوی سطح بالا با مقامات ایرانی به تهران میآید.
نگرانی گروسی
با وجود نتایج مثبت سفر گروسی به ایران، اما روز گذشته مدیر کل آژانس اتمی با ابراز نگرانی از به گفته او وجود مواد اتمی در مکانهای اعلامنشده در ایران، گفت سوالات درباره آن چهار مکان اعلامنشده هنوز باقی هستند. به گزارش خبرگزاری فارس، رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی که بهتازگی از سفر به تهران بازگشته، روز دوشنبه بار دیگر ادعای نگرانی از عدم دسترسی به تاسیسات هستهای ایران را مطرح کرد. گروسی که در نشست شورای حکام آژانس اتمی صحبت میکرد، گفت: «من از وجود مواد اتمی در مکانهای اعلامنشده در ایران و اینکه محل کنونی آن مواد اتمی اکنون برای آژانس مشخص نیست، عمیقا نگران هستم.» خبرنگار نشریه «وال استریت ژورنال» به نقل از گروسی در صفحه توییتر خود نوشت: «من حتی بعد از حدود دو سال، نگرانی فزایندهای درباره مسائل پادمانی مرتبط با چهار مکان در ایران که به آژانس اعلام نشدهاند، دارم و سوالات در اینباره هنوز باقی است.» وی البته درباره سفر خود به تهران اظهار کرد که گفتوگوهای سازندهای با مقامهای ایرانی داشته و موفق شده فعالیتهای راستیآزمایی آژانس اتمی در ایران را تقویت کند.
رویکرد سرسختانه ایران
همچنین مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکید کرد که او موظف به رایزنی با دولت ایران است و در سفر رئیس سازمان انرژی هستهای ایران به وین با وی گفتوگو خواهد کرد. به گزارش «ایسنا» به نقل از الجزیره، گروسی در نشست خبری در وین گفت تاکنون هیچ وعدهای از طرف ایرانی دریافت نکرده است.
وی گفت: «ما نیازمند گفتوگوی شفاف با دولت جدید ایران هستیم. دولت جدید ایران رویکردهای سرسختانهای درباره برنامه هستهای دارد.»
استقبال روسیه و اتحادیه اروپا
همچنین انریکه مورا، معاون جوزپ بورل، هماهنگکننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا در یک پست توییتری به نتایج سفر گروسی به تهران واکنش نشان داده و آن را فرصتی برای دیپلماسی خوانده است. مورا توافق روز یکشنبه بین گروسی و محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران را برای ادامه هرچه سریعتر مذاکرات هستهای با ایران مهم و تعیینکننده دانسته است. میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات هستهای وین نیز با انتشار یک پست توییتری نوشته است: «از این بابت که روسیه و اتحادیه اروپا بر سر این مسائل اتفاق نظر دارند، خرسند هستم. ما از دستاورد سفر آقای گروسی به تهران استقبال میکنیم. ما خواستار ادامه مذاکرات هستهای ناظر بر احیای برجام در اولین فرصت هستیم. امیدوارم به زودی آقای مورا و سایر همکاران را پشت میز مذاکره ببینم.»
نماینده روسیه در مذاکرات وین، صحبتهای سخنگوی وزارت خارجه ایران را نشانهای دلگرمکننده دانسته و گفت زمان بازگشت به دور هفتم گفتوگوهای احیای توافق هستهای فرارسیده است. به گزارش خبرگزاری فارس، اولیانوف بامداد یکشنبه در صفحه توییتر خود، با اشاره به صحبتهای «سعید خطیبزاده» سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران نوشت: «این سیگنالی دلگرمکننده از ایران است. ازسرگیری مذاکرات وین مدتهاست که به تعویق افتاده است.» وی درباره زمان برگزاری دور جدید این گفتوگوها در وین نیز توضیح داد: «فاصله بین دور ششم و هفتم مذاکرات وین (از بیستم ژوئن)، بسیار طولانی شده است. اکنون زمان بازگشت به میز مذاکره است.»
تداوم گفتوگوهای وین
این در حالی است که خطیبزاده در نشست خبری روز گذشته خود در وزارت خارجه گفته بود: «ایران میز مذاکره و برجام را ترک نکرده است. این آمریکا بود که برجام را نقض کرد. روابط ایران و آژانس روابط فنی و به دور از ملاحظات سیاسی است. حسننیت نشان دادن یک اتوبان دوطرفه است. آنچه بین ایران و آژانس رخ داده اگر توسط جهات دیگر تخریب شود، پاسخ ایران را در پی خواهد داشت.» وی در اینباره تاکید کرد: «گفتوگوهای وین از سر گرفته میشود. دولتی رفته و آمده است. دولت ضمن اینکه اعلام کرده گفتوگوهای وین را در تاریخ نزدیک از سر میگیرد و قطعا انتظار داریم طرفهای دیگر وقتی به وین میآیند با واقعیات روی زمین به وین بیایند.» اولیانوف پیش از این نیز صحبتهای ریاستجمهوری ایران را نشانه آمادگی تهران برای ادامهدادن این گفتوگوها دانسته اما گفته بود هنوز معلوم نیست نشست بعدی چه زمانی برگزار میشود.
سفر گروسی سفر موفقی بود
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در این نشست درباره سفر اخیر مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی رافائل گروسی به تهران و توافقات انجام شده بین ایران و این سازمان بینالمللی گفت: «مراودات بین ایران و آژانس مراودات معمول و فنی است و مادامی که جنبه غیرسیاسی و غیرتبعیضآمیز آژانس با ایران حفظ شود ایران روابط خود را با آژانس حفظ کرده و پیگیری میکند.»
خطیبزاده با بیان اینکه سفر آقای گروسی به تهران پیش از نشست شورای حکام در چارچوب حل و فصل مسائل فی مابین بوده است، تصریح کرد: «در این سفر رایزنیهای خوبی انجام شد. این موضوعات مسائل جدیدی نبوده و نیست و در بستر همکاریهای فی مابین در حال انجام است و به خاطر اجلاس شورای حکام به صورت فشردهتر صورت گرفته است و توافق شد در چارچوب فنی بدون اجازه به طرفهای دیگر که موضوعات سیاسی را وارد روابط ایران و آژانس کنند، این روابط ادامه پیدا کند. سفر آقای گروسی سفر موفقی بود و قرار است آقای اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی برای حضور در کنفرانس عمومی آژانس به وین سفر کند و توافق شد که آقای گروسی نیز سفرهای خود به تهران را به صورت منظمتری انجام دهد و بعد از نشست شورای حکام بار دیگر به تهران خواهند آمد تا گفتوگوها و رایزنیها ادامه پیدا کند.»
زمان اجرای توافق ایران و آژانس
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با اشاره به بیانیه مشترک روز یکشنبه ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی تصریح کرد: «بدون اینکه پروتکل الحاقی که به دلیل مصوبه مجلس اجرای آن متوقف شده دوباره اجرا شود و بدون اینکه آژانس دسترسی به محتویات فیلمها و کارتهای حافظه داشته باشد، کارتهای حافظهای که به دلیل پر شدن حافظه نیاز به تعویض دارند، در یک مهر و موم مشترک بین ایران و آژانس بدون دسترسی آژانس به آنها تعویض خواهند شد. دوربینها نیز یکسری سرویسهای فنی نیاز دارند که به صورت روتین باید انجام شود و قطعا توافق ایران و آژانس در زمان مقرر خودش طی زمانبندی که بین دو طرف توافق خواهد شد طی روزهای آتی انجام خواهد شد.» خطیبزاده با بیان اینکه حافظه این دوربینها ذیل مهروموم ایران و آژانس نگهداری میشوند، افزود: «اگر روزی به توافق مرضیالطرفینی درباره برجام رسیدیم اجرای کامل برجام از سوی ایران از سر گرفته میشود و محتویات دوربینها در اختیار آژانس قرار میگیرد ولی در حال حاضر هیچ دسترسی به محتویات دوربینها از سوی آژانس وجود ندارد.»
جزئیات نشست شورای حکام آژانس
نشست پنج روزه فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز گذشته در وین آغاز شد. به گزارش «ایسنا» قرار است در این نشست که در روزهای ١٣ تا ١٧ سپتامبر برگزار میشود نظارت و راستیآزمایی هستهای در ایران، ایمنی هستهای، استفادههای صلحآمیز از اتم، اجرای توافقنامههای پادمانی آژانس و همچنین سیاستهای شخصی آژانس مورد بررسی قرار گیرد. همچنین با وجودی که پیشتر اعلام شده بود طرفهای غربی قرار است در این نشست بیانیهای انتقادی علیه ایران صادر کنند ولی ظاهرا به دنبال سفر گروسی به تهران و توافقاتی که با ایران داشت، فعلا کشورهای غربی از این امر صرفنظر کردهاند. در این خصوص لارنس نورمن خبرنگار روزنامه والاستریت ژورنال نیز در صفحه توییترش مدعی شد: «بر اساس اطلاعات جدیدی که از منابع اروپایی به دست آوردهام، فعلا این هفته قطعنامهای انتقادی علیه ایران صادر نمیشود.»