محققان هشدار دادهاند که بحران آبوهوایی و تغییر کاربری اراضی میتواند محیط مساعدی برای انگلهای گوشتخوار لشمانیا ایجاد کند و شمار بیشتری از مردم ایالات متحده را به این موجودات آلوده کند.
پژوهشهای زیادی که محققان حوزه آبوهوا در سراسر جهان انجام دادهاند، نشان میدهد با افزایش دمای زمین، خطر شیوع بیماریهای گرمسیری ناشی از حشرات و آفتها در مناطق خنک و معتدل جهان همچون اروپا و بخشهایی از ایالات متحده افزایش یافته است.
محققان میگویند با ادامه روند بحران آبوهوایی احتمال دارد شرایط برای زیست انگلهای گرمسیری همچون انگل عامل بیماری لشمانیاز (سالک) مساعدتر شود و راحتتر بتوانند به بدن میزبانهایی که دستگاه ایمنی ضعیفتری دارند، وارد شود و حتی ممکن است سبب شود فصل شیوع این بیماریها طولانیتر و وضعیت در دوره ابتلا وخیمتر شود.
انگل لشمانیا از راه نیش «شنمگس»ها به انسان انتقال مییابد. خود شنمگس نیز با تغذیه از خون پستانداران از جمله جوندگان به این انگل مبتلا میشود.
بیماری انگلی لشمانیاز (سالک) که با علائمی همچون زخمهای دایرهای پوشیده از لایههای ضخیمی چرک زردرنگ شناخته میشود، در گذشته جزو بیماریهای مسری مناطق گرمسیری به شمار میرفت و در کشورهایی مانند برزیل، مکزیک و هند شایع بود؛ اما حالا متخصصان میگویند که در ایالتهایی از آمریکا همچون تگزاس و اوکلاهما نیز شایع شده است و احتمال دارد در آینده به کانادا هم برسد.
گونه عمدتا مسری این انگل در ایالات متحده یعنی لشمانیا مکزیکانا، علائم خفیفتری دارد که خودبهخود بهبود مییابد، اما محققان میگویند برخی گونههای آن نیز میتواند موجب مرگ شود؛ مثلا اگر لشمانیاز احشایی که در هند به آن کالا-آزار (تب سیاه) میگویند، درمان نشود، در 95 درصد موارد کشنده است و علائم آن تب، کمخونی، کاهش وزن و ورم طحال و کبد است.
پژوهشگران میگویند لشمانیاز سالانه بین یک و نیم تا دو میلیون نفر را مبتلا میکند و مرگ حدود 70 هزار نفر را سبب میشود.
بنا بر اعلام سازمان بهداشت جهانی، این بیماری بیشتر در کشورهای فقیر شایع است؛ چون بودجه چندانی برای تولید داروهای کاراتر در درمان این بیماری صرف نمیشود و داروهای میلتوفسین و آمفوتریسین هم که فعلا برای درمان این بیماری به کار میروند، سمی و گرانقیمت اند.
بریجت ملکوی، متخصص پوست از ایلینوی، در مصاحبه با «آندارک» گفت: «خیلی عجیب است که مرضی که خیال میکردیم فقط در آمریکای جنوبی شایع است در طول چند دهه به شمال آمده و تا مرز کانادا هم پیش رفته است.»
تحقیقات اخیر همچنین نشان داد که ممکن است شمار مبتلایان بدون علائم لشمانیاز در ایالات متحده از آنچه پیشتر تصور میشد، بیشتر است.
تحقیقی که به تازگی در نشریه میکروارگانیسم منتشر شده است نشان میدهد که تغییر آبوهوا، مصرف گسترده داروهایی که دستگاه ایمنی بدن را از کار میاندازد و پیاده کردن نیروهای نظامی در کشورهای گرمسیری همچون عراق و افغانستان ممکن است بیماری لشمانیاز را به یک تهدید سلامتی در ایالات متحده تبدیل کند.
پژوهشگران این تحقیق از جمله جان کرتین از مرکز درمانی والتر رید، وابسته به ارتش ملی ایالات متحده، نوشتهاند: «تغییر آبوهوا، راه یافتن به زیستگاهها و عاملهای فعال، جابهجایی زیاد جمعیت، وجود گروههای جمعیتی مشخصی که سابقه تماس داشتهاند، اچآیوی و مصرف گسترده داروهای تضعیفکننده دستگاه ایمنی و پیوند اعضای بدن همگی احتمال زیاد شدن تعداد مبتلایان به لشمانیاز در ایالات متحده را افزایش میدهند.»
پژوهشگران، از جمله محققان دانشگاه تگزاس در آستین، در سال 2010 پژوهشی انجام دادند و پس از ساعتها کار میدانی و گرفتن شنمگسها و جوندگان در این ایالت برای مشخص کردن انواع گونههای این جانداران، پیشبینی کردند که زیستبوم این جوندگان، مگسها و انگلها در ایالات متحده، تا سال 2020 به اوکلاهما، کانزاس و آرکانزاس و میسوری گسترش خواهد یافت.
به گفته آنها حتی در بهترین حالت «اگر زیستگاه گونههای منشا و عامل انتقال بیماری را فقط به 10 درصد مناطقی که مساعدترین شرایط برای زیست این گونهها را دارند محدود کنیم»، انتظار میرود تعداد انسانهای مبتلا به لشمانیاز در سال 2080 نسبت به آمار سال 2010 دو برابر شود.
با گسترش زیستگاه جوندگان و شنمگس به مناطق شمالیتر بر اثر تغییر آبوهوا، محققان هشدار میدهند ممکن است شمار مبتلایان به گونههای مختلف انگل گوشتخوار افزایش یابد و این معضل ممکن است تا مرزهای جنوبی کانادا نیز گسترش یابد.
منبع: ایندیپندنت