تحریریه زندگی آنلاین- گروه پزشک امروز
مسواک زدن، بهترین روش برای پاک کردن پلاک میکروبی از روی دندان‌ها است. برای این منظور بهتر است از مسواک مناسب استفاده شود.
مسواک خوب، دارای چه مشخصاتی است:
- مسواک باید رشته‌های نایلونی داشته باشد.
- رشته‌های مسواک باید نرم و متوسط باشد. مسواک‌های زبر به لثه و دندان‌ها آسیب می‌رسانند.
- اندازه‌ی سر مسواک باید متناسب با دهان فرد باشد و همچنین لازم است مسواک کودکان کوچک‌تر از بزرگسالان باشد. مسواک به طول 2 سانتیمتر برای کودکان مناسب است.
- مدتی که باید از یک مسواک استفاده شود بستگی به میزان تمیزی، محکمی و فرم رشته‌های مسواک دارد. تا وقتی که رشته‌های مسواک، تمیز، محکم و صاف است می‌توان از آن استفاده کرد. اگر فردی به طور مرتب و با دقت مسواک کند، معمولا عمر مسواک او چهار تا شش ماه است. اگر مسواک پس از یک هفته فرسوده شود، نشانه‌ی این است که فرد، نادرست و خشن مسواک می‌زند.
چگونه مسواک بزنیم؟
- موهای مسواک را به طور مایل روی سطح خارجی دندان‌ها قرار دهید، به طوری که نصف موهای مسواک روی لثه قرار گیرد. به این ترتیب موهای وسط مسواک روی طوق دندان‌ها قرار می‌گیرد. در هر بار مسواک زدن، سعی کنید مسواک روی دو دندان را به طور کامل بپوشاند.
- مسواک را از روی طوق دندان 10 تا 15 بار به سمت سطح جونده بکشید.
- این کار را برای سطح خارجی تمام دندان‌های آن فک انجام دهید.
- این کار را برای سطح داخلی دندان‌های فک نیز انجام دهید.
- برای سطح داخلی دندان‌های جلو، مسواک را به صورت عمودی بر روی دندان‌ها قرار دهید و با حرکات بالا و پایین این سطح را تمیز کنید.
- بعد از اینکه سطح داخلی و خارجی دندان‌ها را مسواک کردید، سطح جونده دندان‌ها را مسواک کنید. برای این کار، مسواک را بر روی سطح جونده دندان‌ها کمی فشار دهید تا موهای مسواک به خوبی به داخل شیارهای سطح جونده وارد شود. بعد چند بار مسواک را به جلو و عقب بکشید تا سطح جونده به خوبی تمیز شود.
- چون خرده‌های مواد غذائی و میکروب‌ها روی سطح زبان جمع می‌شود، بهتر است روی زبان را هم با مسواک تمیز کنید. برای این کار مسواک را در عقب زبان قرار دهید و به طرف جلو بکشید. این کار را چند بار انجام دهید.
- خمیر دندان‌ها دارای مواد شوینده، پاک‌کننده، براق‌کننده، خوشبو و خوش‌طعم کننده می‌باشد، همچنین برخی از خمیردندان‌ها دارای ترکیبات فلوراید هستند که مقاومت دندان را در برابر پوسیدگی افزایش می‌دهد. خمیر دندان حاوی فلوراید، میزان پوسیدگی دندان‌ها را به مقدار 15 تا 30 درصد کاهش می‌دهد.
- استفاده از نمک خشک، جوش شیرین و سایر پودرها برای مسواک زدن، صحیح نیست و باعث ساییدگی مینا و خراشیدن لثه‌ها می‌شود.
- استفاده از آب نمک رقیق، مفید می‌باشد ولی نمی‌تواند جایگزین مسواک و خمیردندان شود. البته این نکته را به خاطر داشته باشید مسواک زدن، هیچ وقت نمی‌تواند جای نخ دندان را پر کند و می‌بایست در کنار مسواک زدن، استفاده از نخ دندان نیز به فرهنگ بهداشت دهان و دندان اضافه شود.
- توجه داشته باشید که استفاده از خمیردندان زیاد باعث ایجاد کف زیاد در دهان شده و در نتیجه فرد قبل از اینکه دندان‌ها را کاملا مسواک کند، مجبور به شستن دهان می‌شود. برای اینکه خمیر دندان در تماس با همه‌ی دندان‌ها قرار گیرد، خمیر دندان را به داخل موهای مسواک فشار دهید.
- تمیز کردن زبان نقش مهمی در از بین بردن بوی بد دهان دارد.
- پس از مسواک کردن دندان‌ها و زبان، دهان را چند بار با آب بشویید. ماساژ دادن لثه‌ها با انگشت پس از مسواک کردن نیز مفید می‌باشد.
- وقتی مسواک کردن دندان‌ها تمام شد مسواک را خوب با آب بشویید و در جایی دور از آلودگی نگهداری کنید.
- توجه داشته باید که هیچ‌وقت مسواک خیس را در جعبه‌ی سربسته نگذارید، چون مرطوب ماندن مسواک باعث رشد میکروب‌ها روی آن می‌شود.
- بهتر است بعد از هر وعده‌ی غذا، دندان‌ها را مسواک کرد. البته چون این کار برای همه عملی نیست، توصیه می‌شود حداقل دو بار، شب قبل از خواب و صبح قبل یا بعد از صبحانه دندان‌ها را مسواک کنید.
- نکته‌ی مهمی که وجود دارد این است که در مسواک کردن باید پلاک میکروبی را از روی دندان‌ها برداشت، در حالی که بسیاری از مردم در هنگام مسواک کردن فقط به حذف خرده‌های غذائی از روی دندان‌ها فکر می‌کنند. در واقع خرده‌های باقیمانده‌ی غذا معمولا با حرکت لب، زبان، گونه و جریان بزاق از روی دندان‌ها پا می‌شوند.
- مطلب دیگری که حائز اهمیت می‌باشد این است که وقتی سطوح دندانی پاک و براق باشند امکان چسبیدن میکروب‌ها به آن کمتر خواهد شد بنابراین اگر شخص حتی یک بار در شبانه‌روز با دقت و حوصله، تمام سطوح دندان‌هایش را مسواک کند کافی خواهد بود.
نکته‌ی آخر اینکه، بسیاری از پدر و مادرها کودک خود را در ساعات پایانی شب که کودک خسته و خواب‌آلوده است مجبور به مسواک زدن می‌کنند در حالی که اگر در هر ساعتی از شبانه‌روز، که کودک آمادگی و نشاط لازم برای مسواک کردن را دارد، این کار صورت بگیرد علاوه بر تمیز شدن دندان‌ها در ایجاد فرهنگ بهداشتی مناسب هم اثر خواهد داشت.
