کامران کرمی: در ادامه دیدار و گفتوگوهای مقامات ایران و امارات، سیدابراهیم رئیسی به پیام تبریک شیخ خلیفه بن زاید آل نهیان پاسخ گفت. این پیام در پاسخ به پیام تبریک رئیس دولت امارات عربی متحده پس از انتخاب ابراهیم رئیسی به عنوان رئیسجمهور ایران در 28 خرداد ارسال شده است.
در این پیام بر تقویت روابط اقتصادی بین دو کشور به ویژه با افزایش حجم تجارت در چند ماه گذشته تاکید شده است. دولت سیزدهم اعلام کرده است که اولویت خود را بر تقویت روابط همسایگی و دیپلماسی اقتصادی نهاده است. بنا بر اعلام خبرگزاری رسمی امارات (وام)، رئیسجمهور ایران در این پیام نسبت به گسترش روابط دوجانبه میان ایران و امارات به ویژه در زمینه اقتصادی با توجه به امکانات گسترده دو کشور، ابراز امیدواری کرد. رئیسی ضمن تقدیر و احترام به شیخ خلیفه بن زاید برای نامهای که پیشتر ارسال کرده بود، برای او سلامتی، برای کشور امارات توفیق و برای مردم سرافراز این کشور سعادت خواستار شده است.
پیشتر «نهیان بن مبارک آل نهیان»، وزیر رواداری و همزیستی امارات، ریاست هیات این کشور در مراسم تحلیف رئیسجمهوری ایران را برعهده داشت. سفری که نخستین سفر یک مقام عالی رتبه اماراتی به تهران طی چند سال اخیر به ویژه بعد از کاهش سطح روابط دیپلماتیک امارات با ایران به دلیل قطع روابط دیپلماتیک عربستان سعودی با تهران در دی ماه 1394 به شمار میرود.
در همین ارتباط، رئیسجمهوری ایران پنجشنبه شب 14 مرداد روز مراسم تحلیف ریاست جمهوری سیزدهم، در دیدار فرستاده ویژه امارات با اشاره به اراده جدی امارات متحده برای تعمیق و تحکیم همهجانبه روابط با ایران در زمینههای مختلف به ویژه اقتصادی و تجاری گفت: برای تسریع در روند توسعه روابط، مناسب است سازوکار مشترکی ایجاد شود تا ظرفیتها و راههای تحکیم مناسبات و همکاریهای دو کشور را در زمینههای مختلف عملیاتی کند. فرستاده ویژه امارات نیز با بیان اینکه با دستور رهبر کشور خود به ایران آمدهایم تا اراده جدی خود را برای تعمیق همهجانبه روابط با ایران نشان دهیم، گفت: پیام حضور ما در این سفر ارتقای همکاریها در زمینههای متنوع است و برای تعمیق و نهادینهسازی روابط با تهران به نفع دو ملت برادر تلاش خواهیم کرد.
در ادامه این دیدارها و پس از انتخاب حسین امیرعبداللهیان به عنوان وزیر امور خارجه، شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان، وزیر خارجه امارات در تماس تلفنی ضمن تبریک این سمت به امیرعبداللهیان خواستار تقویت روابط شد.
اجلاس بغداد در 8 شهریور نیز دیگر رویدادی بود تا بین مقامات دو کشور مصافحهای صورت بگیرد. شیخ محمد بن راشد آل مکتوم، نخستوزیر امارات و حاکم دبی پس از این دیدار در توییتی نوشت: در حاشیه نشست همکاری بغداد، با وزیر امور خارجه جدید ایران دیدار کردم. برای وی در مسوولیت جدیدش در توسعه روابط مثبت با کشورهای همجوار و تقویت روابط بر اساس حکمت و منافع ملتها، آرزوی موفقیت میکنم. درود همیشگی بر ملت دوست و همسایه ایران».
در چند سال اخیر و به موازات گستردهتر شدن سطح تنش بین ایران و عربستان سعودی، روابط تهران و ابوظبی نیز دچار تنش شد. در این فضا، امارات عربی متحده در همراهی با عربستان سعودی در سوریه، یمن و در تشدید تحریمها در دوره ترامپ رئیسجمهور سابق آمریکا نقشآفرینی کرد. اما پس از وقوع انفجار در نفتکشهای بندر فجیره و پس از آن انفجارهای گسترده در تاسیسات و خطوط نفت شرکت آرامکو عربستان در اواخر شهریور 1398 که منطقه را به سمت تنش بیسابقه سوق داد، ابوظبی تنشزدایی تدریجی با ایران را کلید زد. سفر هیات نظامی امارات چند هفته بعد از این رخداد با هدف تقویت امنیت دریایی و سپس گفتوگوی وزرای خارجه دو کشور بر سر کرونا و ارسال کمکهای بشردوستانه بخشی از این مسیر در حال تغییر بود.
در این چارچوب بهنظر میرسد که با توجه به مذاکرات ایران و عربستان در بغداد و تنشزدایی امارات با قطر و ترکیه پس از بحران محاصره دوحه در ژوئن 2017، این مسیر بیش از گذشته تقویت شود و شاهد بازگشت روابط تهران و ابوظبی از سطح کاردار کنونی به سطح سفارتخانه باشیم. در این میان و با توجه به تاکید دولت سیزدهم بر روابط با همسایگان و تقویت دیپلماسی اقتصادی شاهد افزایش حجم مبادلات تجاری بین دو کشور هم باشیم. در تازهترین آمار ارائه شده از سوی رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و امارات متحده عربی، حجم مبادلات تجاری بین دو کشور تا پایان سال مالی 2022-2021 به 20 میلیارد دلار خواهد رسید. همچنین مدیرعامل نمایشگاههای بینالمللی ایران 7 تیر 1400 در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم، گفت: «در دیداری که با وزیر اقتصاد امارات داشتیم، قول دادند که موانع برداشتهشود و مراودات تجاری که در زمان حاضر 15 تا 16 میلیارد دلار است، به مرز 30 میلیارد دلار سوق پیدا کند. در یک دهه اخیر امارات یکی از مقاصد اصلی تجارت برای جمهوری اسلامی ایران بوده و در چند سال گذشته، شاهد افزایش سهم امارات در تجارت خارجی ایران هستیم. از اینرو بهنظر میرسد که همزمان با افزایش سطح تجارت خارجی بین تهران و ابوظبی، زمینه برای بازگشایی مسیر سیاسی به ریل سابق هم فراهم شود.