سرویس اقتصاد مشرق- عبدالناصر همتی رئیس‌کل بانک مرکزی در دولت حسن روحانی که در دوره کمتر از سه سال ریاست بر نهاد پولی کشور، بالاترین رکورد چاپ پول را از خود به جای گذاشت، از این که دولت رئیسی در دو ماه اخیر استقراض نکرده، ابراز نگرانی کرده است.
بر اساس آمار بانک مرکزی، در پایان تیرماه سال 1397 (قبل از انتصاب همتی به ریاست بانک مرکزی) حجم پایه پولی 220 هزار میلیارد تومان بود.
اما در اردیبهشت سال جاری که همتی پس از کاندیداتوری برای انتخابات ریاست جمهوری، به طور صوری از بانک مرکزی کنار رفت، حجم پایه پولی به 493 هزار میلیارد تومان رسیده بود.
بر این اساس در دوره کمتر از 3 سال ریاست همتی، حجم پایه پولی بیش از 124درصد و معادل 273 هزار تومان افزایش یافت که شامل استقراض دولت و بانک‌ها به‌ویژه بانک‌های خصوصی از بانک مرکزی بود.
پولی که در دوره همتی خلق شد با ضریب فزاینده حدودا 7 برابری به نقدینگی جدید در اقتصاد تبدیل شد که نتیجه آن افزایش حجم نقدینگی به بیش از 3600 هزار میلیارد تومان در پایان دوره همتی بود در حالی که قبل از ریاست وی بر بانک مرکزی، حجم نقدینگی در کشور 1600 هزار میلیارد تومان بود. نتیجه این سیل نقدینگی هم گرانی‌های سرسام‌آور در همه بازارها و فقیرتر شدن مردم ایران بوده است.
بدهی دولت به بانک مرکزی در پایان تیرماه 1397 حدود 35 هزار میلیارد تومان بود که در پایان اردیبهشت امسال به 151 هزار میلیارد تومان افزایش یافت یعنی بیش از 4 برابر شد که نتیجه استقراض دولت روحانی از بانک مرکزی به ریاست همتی بود.
بدهی دولت به بانک‌ها هم از 216 هزار میلیارد تومان در این مدت به 420 هزار میلیارد تومان رسید یعنی نزدیک به 2 برابر شد که نتیجه استقراض دولت روحانی از بانک‌ها و به گفته همتی، استقراض غیرمستقیم دولت از بانک مرکزی و به واسطه بانک‌ها بود.
رطب‌خورده منع رطب می‌کند
با این کارنامه سیاهی که همتی در کمتر از سه سال ریاست خود بر بانک مرکزی داشت، قابل تامل است که اکنون از اقدام دولت جدید در کنترل پایه پولی ابراز نگرانی می‌کند!
گویا همتی علاقه داشته همان روال استقراض دولت روحانی از بانک مرکزی ادامه پیدا کند تا بتواند ادعا کند که دولت رئیسی تفاوتی با دولت روحانی ندارد.
اگر هم از نگاه او استقراض دولت از بانک‌ها بد است، خودش بدترین کارنامه را در این زمینه به جای گذاشته است.
ارسلان ظاهری کارشناس ارشد اقتصادی در واکنش به اظهارنظر رئیس‌کل سابق بانک مرکزی گفت: اگر منظور همتی این است که دولت به بانک‌ها اوراق فروخته و بانک‌ها احتمالاً مجبور شده‌اند از بانک مرکزی استقراض کنند و بدین جهت پایه پولی رشد می‌کند و قس علی‌هذا ...، خب این فروش اوراق دولت به بانک‌ها که تا دیروز افتخار همتی بوده و مدعی بودند که با عملیات بازار باز توانسته‌اند (به زعم خودشان!) جلوی استقراض دولت از بانک مرکزی را بگیرند، پس حالا چه شده که هشدار می‌دهند!! چطور آن موقع می‌گفتند این یک راهکار ضد تورمی است، حالا هشدار می‌دهند!؟ خب برادر این ریلی بود که شما پهن کردید! ضمن اینکه باید مبتنی بر آمار اظهار نظر کرد، یعنی آمار دقیق از میزان خرید اوراق بدهی از سوی بانک‌ها در دو ماه اخیر.
