دور جدید مذاکرات وین برای «رفع تحریم‌ها» و احیای برجام از روز دوشنبه (29 نوامبر؛ هشتم آذرماه) در پایتخت اتریش آغاز شد و ایران دو سند درباره رفع تحریم‌های غیرقانونی آمریکا و فعالیت‌های هستهای ایران به طرف‌‌‌های مقابل ارائه کرد و طرف‌‌‌های اروپایی از ایران درخواست کردند که برای رایزنی با مقام‌‌‌های کشورهای خود، به پایتخت‌‌‌هایشان بازگردند و مجددا به زودی برای ادامه این مذاکرات به وین بازگردند که هنوز زمان دقیق بازگشت به مذاکرات نامشخص است.
در همین ارتباط، «علی باقری» مذاکرهکننده ارشد هیات ایرانی در مذاکرات وین برای «رفع تحریم‌ها» در گفت‌‌‌وگو با بخش انگلیسی شبکه «الجزیره» در پاسخ به سوالی درباره دو سند ارائه شده ایران به طرف‌‌‌های برجام گفت: «همان طور که می‌‌‌دانید این گفتوگوها شش دور در وین در سال‌جاری در بهار و تابستان برگزار شد و در نهایت پیش‌‌‌نویس‌‌‌های اسناد ارائه شد. ما به عنوان نمایندگان دولت ایران و مذاکره‌‌‌کنندگان جدید ایران، نظرات خود درباره پیش‌‌‌نویس‌‌‌ها را به‌خصوص پیش‌‌‌نویس‌‌‌هایی که درباره رفع تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه و فعالیت‌های هستهای ایران بود، گسترش دادیم و پیشنویس این اسناد را به طرف مقابل ارائه کردیم.»
به گزارش خبرگزاری فارس، علی باقری در خصوص جزئیات پیشنویس جدید ارائه شده ایران گفت: «در خصوص پیشنویس ارائه شده درباره تحریم‌ها و موضوعات هستهای، نکته مهم این است که دو طرف در خصوص اساس مذاکرات که همان توافق هستهای 2015 است و آنچه که ما ارائه کردیم، توافق داشتند. یکسری اشکالات و اشتباهاتی بود که در متن (برجام) وجود داشت و ما یکسری اصلاحات ارائه کردیم.»
معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به تقاضاهای ایران از طرف مقابل گفت: «تاکید ما این است در چارچوب برجام که در سال 2015 مورد توافق قرار گرفت، تمامی موضوعات مربوط به فعالیت‌های هستهای ما باید تداوم داشته باشد.»
تحریم‌های ناسازگار باید فورا رفع شود
باقری بار دیگر بر لزوم رفع تحریم‌های غیرقانونی علیه جمهوری اسلامی ایران گفت: «این مساله درباره تحریم‌ها هم صدق می‌کند، تمامی تحریم‌هایی که در تناقض یا ناسازگاری با مفاد برجام وضع شده است، باید فورا رفع شود. تمامی تحریم‌های هستهای و تمامی تحریم‌هایی که از طریق کارزار به اصطلاح «فشار حداکثری» اعمال شده، باید فورا لغو شود.» مذاکرهکننده ارشد ایران درباره ضمانت‌‌‌هایی که ایران درخواست داده تا به منظور تضمین پایبندی به مفاد برجام ارائه کنند، گفت: «مسائل مربوط به راستی‌‌‌آزمایی و ضمانت‌‌‌هایی که باید ارائه شود، مسائل و مباحث بسیار جدی است که در سند سوم وجود دارد که ارائه می‌شود.»
اسناد بر اساس توافق 2015 بوده است
باقری در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اگر طرف مقابل حاضر به توافق با ایران نشود، چه رخ خواهد داد، گفت: «پیشنهادهای ارائه شده ایران قابل رد شدن نیست، زیرا بر اساس مفاد توافق 2015 تنظیم شده است و حتی کشوری که از این توافق خارج شده است نیز قصد بازگشت به این توافق را دارد و طرف‌‌‌های برجام نیز خواهان از بین بردن این توافق نیستند.»
کار روی سند سوم ادامه می‌‌‌یابد
باقری سپس در ارتباط با سند سومی که ایران قرار است به طرف مقابل ارائه کند، توضیح داد: «طرف مقابل در حال حاضر در حال بررسی سندهایی هستند که به آنها ارائه کردیم و ما منتظر پاسخ آنها هستیم و به محض مشاهده پاسخ آنها، کار روی سند سوم را ادامه می‌‌‌دهیم.»
وی در ارتباط با عنوان سند سوم گفت: «عنوان سند سوم، «تصمیم» است.» معاون سیاسی وزیر خارجه ایران در پاسخ به این سوال که آیا درخواست‌‌‌های ایران، واقع‌‌‌گرایانه است؟ گفت: «در مذاکرات ما با طرف‌‌‌های مقابل، لزوم دریافت تضمین و لزوم ایجاد مکانیزم راستی‌‌‌آزمایی مورد تایید قرار گرفت. هم چین، هم روسیه و حتی طرف‌‌‌های اروپایی نیز آن را تایید کردند و در اصل، آمریکا نیز باید این درخواست‌‌‌ها را بپذیرد.»
علی باقری در ادامه در پاسخ به سوالی که ایران در قبال این خواست‌‌‌های خود چه چیزی ارائه می‌کند، گفت: «بده و بستان در چارچوب توافق 2015 انجام گرفته است. دو طرف که منظورم ایران و گروه 1+4 است، با توافق موافقت کردند و ایالات متحده که زمانی از برجام خارج شد، خواهان بازگشت به آن است و مفهوم بده و بستان در چارچوب توافق 2015 محقق شده است و هم‌‌‌اکنون باید، اشتباهات کشوری که از این توافق خارج شده، ترمیم شود و سپس آن کشور می‌تواند احراز صلاحیت برای بازگشت به توافق را خواستار شود. بده و بستان زمانی صورت می‌گیرد که دو طرف توافقی را نقض کرده است، ما چیزی را نقض نکردیم و آمریکایی‌‌‌ها بودند که توافق را نقض کردند.»
«طرح ب» ایران چیست؟
باقری در پاسخ به سوال مجری الجزیره درباره «طرح ب» ایران گفت: «ما در واقع به ظرفیت‌‌‌ها و توانمندی‌‌‌های داخلی اتکا خواهیم داشت و تعامل و ارتباط با کشورهایی را توسعه می‌‌‌دهیم که برای تعامل با ما جدیت دارند. ما با جدیت مسیر پیشرفت اقتصادی را دنبال می‌‌‌کنیم.»
پیشنهادهای ایران، نشانه عزم جدی است
معاون سیاسی وزیر خارجه ایران در ادامه با تاکید مجدد درباره جدیت ایران در مذاکرات وین گفت: «ما پیشنهادهایی را ارائه کردیم که نشان دادیم نه تنها در مذاکرات جدی هستیم بلکه با پیشنهادهایی که روی میز ارائه کردیم، عزم جدی خود را برای رسیدن به توافق نشان دادیم. پیشنهاد ما در حال حاضر روی میز طرف مقابل قرار دارد و هم‌‌‌اکنون آنها باید به ما پاسخ دهند که این پاسخ‌‌‌ها باید با شواهد و منطق عقلانی همراه باشد.»
این دیپلمات ایرانی سپس تصریح کرد: «فعالیت‌های هستهای ایران در چارچوب توافق هستهای و توافقات پادمانی انجام می‌شود و واضح است که اگر طرف‌‌‌های برجام به تعهداتشان ذیل این توافق پایبند باشند، ما نیز مانند آنها عمل می‌‌‌کنیم و به طور کامل به تعهداتمان ذیل برجام پایبند خواهیم بود.»
خبرنگار شبکه الجزیره در ادامه این سوال را مطرح کرد که آیا چارچوب زمانی برای رسیدن به نتیجه در مذاکرات وین وجود دارد که باقری در این خصوص پاسخ داد: «فکر می‌‌‌کنم پاسخ طرف‌‌‌های مقابل به پیشنهادهای منطقی جمهوری اسلامی ایران قطعا پاسخ سوال شما را می‌دهد.»
مذاکرهکننده ارشد ایران در پاسخ به سوالی درباره عدم‌احیای برجام گفت: «حضور ما در اینجا نشان می‌دهد که ما برای رسیدن به توافق مصمم هستیم و ما ارزیابی‌‌‌های جدی از اراده و عزم و رفتار طرف مقابل انجام داده‌‌‌ایم تا بفهمیم که آیا آنها آماده بازگشت کامل به تعهدات برجامی اشان و کنار گذاشتن نقض این توافق هستند یا خیر.»
ایران به موفقیت مذاکرات خوش‌بین است
علی باقری در پاسخ به آخرین سوال خبرنگار الجزیره درباره میزان خوش‌بینی ایران درباره رسیدن به توافق گفت: «ما به واسطه عزم جدی خود و رویه منطقی که در مذاکرات در پیش گرفته‌‌‌ایم درباره آینده و موفقیت مذاکرات خوش‌بین هستیم اما زودباور نیستیم زیرا به طرف مقابل اعتمادی نداریم.»
وی در پایان گفت: «واضح است که مذاکرات و توافق برای آنهایی است که با یکدیگر اختلاف‌نظر دارند و این طور نیست که تمامی اختلافات رفع خواهد شد و واضح است که هرکس بر اساس منافع خود وارد میز مذاکره می‌شود.»
مانع‌‌‌تراشی صهیونیستها در مسیر مذاکرات
باقری درباره درخواست صهیونیستها برای توقف مذاکرات با جمهوری اسلامی گفت: «بازیگران خارجی و صهیونیستها تلاش‌‌‌های زیادی برای ایجاد مانع در مسیر مذاکرات کردند. صهیونیستها تلاش می‌کنند یا تاسیسات هستهای ایران را مورد حمله قرار دهند یا در مسیر مذاکرات اخلال و مانع ایجاد کنند و این به استقلال طرف‌‌‌های مقابل بستگی دارد که نشان‌‌‌دهند نمی‌‌‌خواهند تحت‌تاثیر رژیم صهیونیستی قرار بگیرند و می‌‌‌خواهند بر اساس منافع خود و کشورشان پیش بروند.» معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران در ارتباط با لفاظی مقام‌‌‌های رژیم صهیونیستی در ارتباط با حمله به تاسیسات هستهای ایران گفت: «صهیونیستها باید خواب حمله به ایران را ببینند و اگر چنین خوابی ببینند، دیگر از چنین خوابی بلند نخواهند شد.» در همین ارتباط و در ادامه تلاش‌‌‌های رژیم صهیونیستی برای سوءاستفاده از وقفه ایجاد شده در روند مذاکرات وین برای اعمال نفوذ در قدرت‌‌‌های غربی و فضاسازی علیه ایران، «دیوید بارنیا» رئیس موساد برای بحث درباره ایران عازم واشنگتن شده است.
پیشنهادهای ایران به طرف‌‌‌های برجامی چه بود؟
همزمان با این تحولات، هیات مذاکرهکننده ایرانی در مذاکرات وین در دو سندی که به طرف مقابل ارائه کرد و کاملا در چارچوب برجام بود، ضمن اینکه پیشنویس 6 دور مذاکرات قبلی را در دستورکار داشت، موارد نقض صریح برجام را اصلاح و مواردی را هم به آن اضافه کرد. بر همین اساس یک منبع مطلع در گفت‌‌‌وگو با خبرگزاری فارس درباره این دور از مذاکرات در وین و پیشنهادهایی که ارائه شد، گفت: پیشنهادهای هیات ایرانی بر مبنای متن به دست آمده در 6 دور مذاکره قبلی در وین بود البته با این تفاوت که مواردی به متن قبلی افزوده شد و بخش‌‌‌هایی از آن که برخلاف نص صریح برجام بود حذف و در نهایت در قالب دو سند در اختیار طرف مقابل گذاشته شد. وی با ذکر این نکته که پیشنهادهای ارائه شده ایران کاملا در چارچوب برجام بود، افزود: به طرف مقابل اعلام شد که مبنای مشترک ما و شما «برجام» است و این پیشنهادها هم کاملا در چارچوب برجام تهیه شده است.
تشریح گفتوگوها به نقل از یک مقام ارشد
همچنین یک دیپلمات ارشد ایرانی نیز دیروز (یکشنبه) در نشستی توجیهی درباره متن پیشنهادی ایران تصریح کرد: متن پیشنهادی ایران مبتنی و بر اساس پیشنویس 6 دور قبل بوده و همان متن مبنا قرار گرفته و اصلاحات و پیشنهادهای مورد نظر ایران روی متن مشخص و ارائه شده‌‌‌اند. این پیشنهادها از آن جهت که کاملا منطبق بر برجام ارائه شده، طبیعتا حداکثری نبوده و نیستند، اما متاسفانه رویکرد طرف مقابل نسبت به تعهداتش حداقلی است.
به گزارش «ایسنا»، این مقام ارشد ابراز کرد: تصور من این است که به‌ویژه طرف‌‌‌های اروپایی و همین‌طور آمریکا که مرتبا با این سه کشور در ارتباط هستند، انتظار آن را نداشتند که ایران در این مرحله با متنی کامل که هم در انطباق با برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت است و هم اصول مشترک گفتوگوهای ادوار پیشین را حفظ کرده، وارد مذاکرات شود. به همین دلیل نیز بود که طرف مقابل از زمان دریافت این پیش‌‌‌نویس‌‌‌ها بحث توقف گفت‌‌‌وگو و بازگشت به پایتخت‌‌‌ها برای دریافت مشورت را مطرح کرد.
این مقام افزود: ایران پیشنهادهای عملگرایانه‌ای در مذاکرات اخیر در وین روی میز گذاشت و طرف‌‌‌های مقابل باید پاسخی در خور یا حتی پیشنهادها و ایده‌‌‌های تازه خود را به صورت مکتوب و مشخص ارائه کنند. این دیپلمات ارشد ایرانی با بیان اینکه روشن است که طرف‌‌‌های غربی که با تصور اعطای امتیازات اندک و دریافت امتیازات حداکثری به وین آمده‌‌‌اند، از متون پیشنهادی و خواسته‌‌‌های روشن جمهوری اسلامی ایران رضایت کامل نداشتند، یادآور شد: اما هیچ یک از این کشورها نتوانستند بر این متون ایراد حقوقی گرفته یا آنها را در تضاد با برجام توصیف کنند.
دیپلمات ارشد ایرانی ادامه داد: هر چند رویکرد مذاکراتی هیات ایران از روز اول تعاملی و همراه با انعطاف لازم بود اما متاسفانه در مقابل سه کشور اروپایی از اختیار تصمیم‌گیری بالایی در وین برخوردار نیستند و دائما دغدغه راضی کردن هیات آمریکایی و هماهنگ کردن مواضع‌شان با هیات آمریکایی را دارند. این در حالی است که این گفتوگوها میان ایران و 1+4و نه ایران و آمریکا (که اساسا عضو برجام نیست) در حال انجام است اما این رویکرد اروپایی‌ها روند پیشرفت گفتوگوها را با چالش روبه‌رو کرده است.
او اظهار کرد: اکنون روشن شده است که بی‌‌‌میلی آمریکا به دست کشیدن کامل از تحریم‌ها، مهم‌ترین چالش در مسیر پیشرفت گفت‌‌‌وگوهاست. ما معتقدیم هر زمان دولت آمریکا از کارزار فشار حداکثری دست بردارد و طرف‌‌‌های اروپایی در گفتوگوها اراده سیاسی لازم را نشان دهند، راه برای دستیابی سریع به یک توافق باز می‌شود.
