5 - معمولاً هنگامی که گرسنگی و اشتهای حقیقی اتفاق میافتد، حس بویایی و بینایی نیز مقداری تیز میشود. شاید به این علت که شخص بتواند بیشتر به دنبال غذا بگردد و غذا به بدن خود برساند، ولی وقتی فرد غذا میخورد و پرخوری میکند، این احساس کمی افت میکند و بعد از غذاخوردن، کمی خوابآلود میشود، به همین علت هم یکی از عوارض پرخوری، ضعیف شدن حواس انسان است.
چرا اشتهای کاذب ایجاد میشود؟
1- مواد زائدی که از قبل در بدن و مخصوصا معده وجود دارند، سفت و غلیظ شده و مرتبا معده و مراکز اشتها را تحریک مینمایند.
2- استرس، غم و افسردگی در برخی افراد ایجاد اشتهای کاذب میکنند، زیرا در بدن نوعی از سودا را ترشح میکنند که منجر به تحریک معده و اشتها میشود.
3- شخص از قبل واقعاً گرسنه نبوده، ولی در محیطی که غذا و بوی آن هست قرار میگیرد و با کمی تعارف و به دنبال تحریک بو و یا طعم غذاها، اشتهای کاذب ایجاد میشود و شروع به غذاخوردن میکند که این هم غلط است.
تاخیر انداختن زمان غذا
یک قانون کلی مرتبط با سلامتی در بدن وجود دارد: «هر نیاز حقیقی که در بدن ایجاد شد، باید سریعاً به آن پاسخ صحیح داد»، مثلا اگر انسان اشتهای حقیقی پیدا کند، باید غذا بخورد و نباید غذا خوردن را به تاخیر بیندازد؛ اگر تشنه شد باید هر چه سریعتر آب بنوشد؛ اگر سر موعد، نیاز به خواب پیدا کند، باید به آن نیاز به سرعت پاسخ بدهد (همچنان که بسیاری از افراد اگر به نیاز خواب خود پاسخ ندهند، خواب از سرشان میپرد).
اگر نیاز به دفع (ادرار و مدفوع) در بدن ایجاد شود، باید سریعتر به آن پاسخ داده شود، زیرا بعد از آن احساس دفع به تدریج کاهش مییابد و اگر مواد دفعی به مدت طولانی در بدن بمانند، باعث تولید سمومی (به شکل گاز یا مایع) میشوند که به بدن آسیب میزنند. یکی از مهمترین این نیازها، زمان غذاخوردن است که نباید به تاخیر بیفتد.
منظور از تاخیر، حدودا بیش از یک ساعت است. تا حدامکان طی نیم ساعت یا سهربع بعد از ایجاد اشتهای طبیعی، فرد باید غذا بخورد و نباید از یک ساعت بیشتر شود. اگر انسان تاخیر زیادی بین زمان ایجاد اشتها و غذاخوردن بیندازد، سبب ایجاد آسیبهای مختلف به بدن میشود:
1)کاهش آمادگی بدن برای هضم و جذب غذا، زیرا به بدن پاسخ داده نشده و بدن مجبور است از ذخایر خود استفاده کند، بنابراین مسیر تولید انرژی در بدن عوض میشود و از معده به سمت دیگری از بدن میرود. رطوبتها یا مواد مخاطی طبیعی معده، شروع به هضم شدن و مصرف شدن میکنند. به همین دلیل است که به ویژه افراد با مزاج یا معدههای گرم، اگر غذا را زیاد به تاخیر بیندازند، مخاط معده آرام آرام خورده، فرسوده، نازک، ملتهب و در نهایت زخم میشود.
اگر شکم این افراد برای مدت طولانی خالی بماند، درد و زخم آنها بیشتر میشود. گاهی اوقات اگر گرسنگی در فرد طول بکشد، ماده صفرای خاصی داخل معده میریزد و شاید یکی از دلایل آن آماده کردن محیط معده برای پذیرش غذا و هضم آن باشد، ولی زمانی که غذایی وجود نداشته باشد، این صفرا که مادهای تیز و خورنده است، به خود معده آسیب میزند. اینکه گاهی اوقات افراد در زمان گرسنه شدن، احساس تلخی در دهان میکنند، به همین دلیل است.
2) حرارت زیاد در معده که به دنبال گرسنگی کشیدن ایجاد میشود، منجر به تبخیر رطوبتهای داخل معده میشود و تولید گاز میکند. این گازها به سمت سر و مغز حرکت میکنند و شخص معمولا عصبی میشود یا سردرد میگیرد و یا دچار تاری دید و حالت منگی میشود. این علائم در افراد زیادی دیده میشود که وقتی در زمان گرسنگی، دسترسی به غذا ندارند، عصبی میشوند یا استرس پیدا میکنند و یا دچار سردرد میشوند که به همین دلیل است.
برای کاهش عوارض این مشکل، اگر غذای شخصی 3-2 ساعت دیر شد (مخصوصاً در افراد با مزاج گرم)، بهتر است قبل از خوردن غذا، مقداری شربت میخوش (ترش و شیرین) سکنجبین، آبلیمو، انار یا آبغوره میل کند و بعد از حدود 5 دقیقه شروع به خوردن غذا کند.
این مواد ذکر شده باعث مهار ماده صفرا یا حرارت زیاد داخل معده و آماده شدن محیط معده برای پذیرش غذا میشود. مثال: معده خالی را همانند یک قابلمه خالی در نظر بگیرید. فردی برای تهیه غذا، قابلمه خالی را روی گاز میگذارد و زیر آن را روشن میکند. قابلمه شروع به گرم شدن میکند.
تا حدی که گرم باشد، باید مواد غذایی مورد نظر را در قابلمه بریزد. این مواد غذایی همانند همان غذایی است که وارد معده میشود. اگر این قابلمه زیاد گرم و داغ شود و بعد ماده غذایی داخل آن ریخته شود، مقداری از آن میسوزد و تغییر ماهیت میدهد و یا بخار میشود. این اتفاق در معدهای که چند ساعت خالی بوده و ناگهان در آن غذا ریخته میشود، ایجاد میگردد. پس بهتر است انسان قبل از غذاخوردن، یکی از نوشیدنیهای ذکر شده را بنوشد.
برای خواندن بخش اول- آداب غذاخوردن- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش سوم- آداب غذاخوردن- اینجا کلیک کنید.