کارنامه تجارت در دو ثلث

علاوه بر این، سهم 39 درصدی 20 قلم کالای صادراتی نشان می‌دهد که احتمالا سبد صادراتی ایران در حال افزایش تنوع در اقلام است و تمرکز بر اقلام خاص کاهش یافته است. در آمارهای کلی نیز به جز پتروشیمی‌ها و میعانات گازی که همیشه صدرنشین کالاهای صادراتی هستند، رشد معدنی‌ها بسیار چشم‌گیر است‌ که برخی آن را حرکت سریع‌تر به سمت خام‌فروشی می‌دانند.

در کالاهای وارداتی گروه کالای واسطه‌ای بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. در لیست 20 قلم کالای وارداتی، کالاهای اساسی و ضروری سهم بیشتری دارند. گوشی تلفن همراه بیشترین ارزش را در میان کالاهای وارداتی به خود اختصاص داده و متانول نیز در میان کالاهای صادراتی صدرنشین است.

آنچه در میان کالاهای وارداتی رشد نجومی را تجربه کرده «گندم معمولی» و «تراکتورهای جاده‌ای برای نیمه تریلرها» بوده است. گندم معمولی قبلا هم در لیست اقلام صادراتی قرار گرفته است. اما «تراکتورهای جاده‌ای برای نیمه تریلرها» در ادوار گذشته اگر هم وارداتی داشته در لیست 20 قلم عمده نبوده است. این کالا در واقع برای حمل و نقل تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد و به نظر می‌رسد ناوگان حمل و نقل تجاری در حال نوسازی است.

 بخش‌های عمده صادراتی و وارداتی

عملکرد صادرکنندگان در 5 بخش عمده صادراتی نشان می‌دهد همچنان پتروشیمی‌ها با ارزشی معادل 16 میلیارد و 498 میلیون دلار و رشد ارزشی 44 درصدی را تجربه کرده است. اما معدن و صنایع معدنی در این بازه زمانی توانسته‌اند 8 میلیارد و 247 میلیون دلار صادرات را ثبت کنند که نسبت به بازه مشابه سال گذشته رشد 105 درصدی داشته است. در بخش کشاورزی و صنایع غذایی هم 3 میلیارد و 356 میلیون دلار صادرات انجام شده است، اما نسبت به مدت مشابه سال گذشته ارزش صادرات آن افت کرده است. در بخش صنعت هم شاهد صدور 2 میلیارد و 840 میلیون دلار کالای صنعتی بودیم که رشد 26 درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته از آن خود کرده است. فرش و صنایع دستی هم با صادرات 110 میلیون دلاری و رشد ارزشی 12 درصدی در رده آخر قرار دارد.

در واردات سه گروه اصلی واسطه‌ای، مصرفی و سرمایه‌ای نیز در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته است. واردات کالاهای واسطه‌ای بیشترین ارزش را به خود اختصاص داده و سهم آن از کل ارزش واردات 5/ 71 درصد است. ارزش واردات این گروه کالایی با رشد 40 درصدی نسبت به بازه مشابه سال قبل 22 میلیارد و 897 میلیون دلار بوده و وزن آن با افزایش 23 درصدی وزنی معادل 24 میلیون و 982 هزار تن رسیده است.

کالاهای مصرفی با سهم ارزشی 2/ 16درصدی توانسته است در هشت ماهه امسال وارداتی با ارزش 5 میلیارد و 177 میلیون دلار و با وزن یک میلیون و 350 هزار تن در کارنامه واردات به ثبت رساند. رشد 40‌درصدی ارزشی و افزایش 5 درصدی وزنی نسبت به مدت مشابه سال گذشته در این گروه کالایی رقم خورده است.

کالاهای سرمایه‌ای اما همچنان کمترین ارزش را در بین سه گروه کالایی وارداتی در اختیار دارد. سهم این گروه کالایی 13 درصد از کل واردات هشت ماهه است. کالاهای مصرفی با رشد ارزشی 34 درصدی ارزشی معادل 4 میلیارد و 106 میلیون دلار را به ثبت رسانده‌اند و وزن آنها نیز با رشد 31 درصدی به 404 هزار تن رسیده است.

 ارز آوران هشت ماهه

نگاهی به 20 قلم عمده کالاهای صادراتی در آمارهای سازمان توسعه تجارت بیانگر آن است که رشد 12درصدی وزنی و افزایش 86 درصدی ارزشی در صادرات این اقلام رقم خورده است. سهم ارزشی این 20 قلم کالا 39درصد است. ارزش 20 کالای عمده صادراتی در هشت ماهه امسال 12 میلیارد و 193 میلیون دلار است و وزن آنها نیز به 18 میلیون و 883 هزار تن می‌رسد. در میان کالاهای عمده صادراتی پسته تنها کالایی است که هم از نظر وزنی و هم از نظر ارزشی با افت صادرات نسبت به مدت مشابه سال گذشته روبه‌رو بوده است.

بیشترین صادرات در هشت ماهه امسال مربوط به متانول است که سهم 6/ 4 درصدی را به خود اختصاص داده است. پلی‌اتیلن گرید فیلم با وزن مخصوص کمتر از 94 درصد سهم 2/ 4 درصدی و سایر محصولات نیمه تمام از آهن یا فولاد غیر ممزوج سهم 7/ 3درصدی را از کل صادرات این بازه زمانی به خود اختصاص داده‌اند.

شمش از آهن و فولاد غیر ممزوج با سهم ارزشی 4/ 3 درصد، اوره حتی به صورت محلول با سهم ارزشی 2/ 3درصد، کاتد و قطعات کاتد از مس تصفیه شده با سهم ارزشی 7/ 2 درصد، میله‌های آهنی یا فولادی با سهم ارزشی 7/ 2 درصد، پلی‌اتیلن گرید فیلم با وزن مخصوص 94 درصد یا بیشتر با سهم ارزشی 7/ 2درصد و محصولات نیمه تمام از آهن یا فولاد غیرممزوج با سهم ارزشی 9/ 1درصد در رده‌های بعدی کالاهای عمده صادراتی قرار گرفته‌اند.

پسته سهمی معادل 7/ 1 درصد از کل صادرات هشت ماهه را به خود اختصاص داده و اتیلن گلیکول نیز سهمی معادل 3/ 1درصد را به نام خود ثبت کرده است.

پلی‌اتیلن گرید تزریقی با وزن مخصوص 94 درصد یا بیشتر و آلومینیوم به‌صورت کار نشده غیر ممزوج هر یک دارای سهم 2/ 1درصد و روی غیرممزوج و پلی‌اتیلن گرید بادی با وزن مخصوص 94 درصد یا بیشتر هر یک دارای سهم یک از کل صادرات هشت ماهه هستند. پارا اکسیلن سهم 8/ 0درصدی و اجزا و قطعات توربین‌های بخار سهم 7/ 0 درصدی را از صادرات به خود اختصاص داده‌اند. گوجه‌فرنگی زراعی، محصولات نیمه تمام از آهن یا فولاد غیر‌ممزوج هم سهم 6/ 0 درصدی را از صادرات هشت ماهه در اختیار گرفته‌اند.

   ارزبران هشت‌ماهه

20 قلم عمده وارداتی در جدیدترین آمارهای سازمان توسعه تجارت اعلام شده است. این اقلام که در مجموع در هشت ماه امسال 13 میلیارد و 599 میلیون دلار ارز مصرف کرده‌اند و وزن‌شان هم به 19 میلیون و 872 هزار دلار می‌رسد، هم از نظر وزنی و هم از نظر ارزشی افت داشته‌اند.

کاهش 54 درصدی ارزش و افت 40 درصدی وزن این 20 قلم عمده کالاهای وارداتی در این کارنامه ثبت شده است. سهم این اقلام از کل میزان واردات در بازه زمانی مورد نظر، 5/ 42درصد است. نخستین کالای وارداتی در 8ماه امسال، گوشی تلفن همراه است که سهم

9/ 7 درصدی را از کل واردات به خود اختصاص داده است. ذرت دامی به عنوان دومین کالای وارداتی در این بازه زمانی توانسته سهم 5/ 6 درصدی را از کل واردات از آن خود کند.

گندم معمولی سهم ارزشی 5/ 4درصدی و دانه سویا تراریخته نیز در هشت‌ماه امسال سهم ارزشی 6/ 3درصدی را از کل واردات در این بازه زمانی به خود اختصاص داده است. سهم ارزشی روغن دانه آفتابگردان، روغن گلرنگ یا زعفران کاذب 3/ 3 درصد بوده و کنجاله سویا با سهم ارزشی 1/ 3 درصدی در رده‌های بعدی قرار دارند. جو به استثنای بذر نیز سهم ارزشی 2/ 2درصد، برنج سهم ارزشی 13/ 1 درصدی و شکر تصفیه نشده بدون اضافه کردن مواد خوشبوکننده یا مواد رنگ کننده از نیشکر در هشت‌ ماه امسال سهم ارزشی 2/ 1درصدی را در اختیار دارند.

RBD پالم اویل در ظروف 200لیتری و بیشتر هم در هشت ماهه امسال سهم ارزشی 2/ 1درصدی را از کل واردات به خود اختصاص داده است. روغن خام سویا حتی صمغ گرفته، سایر پارچه‌های تار و پود باف از نخ رشته‌های سنتتیک، الکترودهای زغالی برای کوره‌ها و موز سبز تازه یا خشک شده به ترتیب سهم 1/ 1 درصدی، 9/ 0درصدی، 09 درصدی و 8/ 0 درصدی را از کل واردات هشت ماهه به خود اختصاص داده‌اند. تراکتورهای جاده‌ای برای نیمه تریلرها در آمار هشت ماهه پس از گندم معمولی، رکورد جدیدی از خود را در کارنامه وارداتی به ثبت رسانده است. رشد چشم‌گیر 4432درصدی ارزشی و افزایش 3212درصدی وزنی واردات این کالا نسبت به مدت مشابه سال قبل جالب توجه است. ضمن اینکه این کالا برای نخستین‌بار در لیست کالاهای عمده وارداتی قرار گرفته و سهم 8/ 0 درصدی را به خود اختصاص داده است. سهم واکسن‌ها برای پزشکی هم از واردات 8/ 0 درصد است و سایر داروها با منشأ طبیعی مورد استفاده دامپزشکی، چای سیاه، ماژول نمایشگر و اکسید آلومینیوم غیر از کورندوم مصنوعی نیز به ترتیب با سهم‌های 7/ 0درصدی، 6/ 0درصدی، 6/ 0 درصدی و 5/ 0 درصدی در انتهای لیست اقلام عمده وارداتی قرار گرفته‌اند.