سوزان پیروان افزود: از منظر پزشکی، تعریف نازایی یک ساله است و زوجین در صورت تصمیم به فرزندآوری و عدم بارداری پس از یک سال جزو گروه نابارور قرار می‌گیرند.
وی تصریح کرد: در وضعیت نرمال زن و شوهر یک سال پس از ازدواج در صورت اقدام به فرزندآوری، باید بتوانند صاحب فرزند شوند، در غیر این صورت خود را زوج نابارور و «ناباروری» را به منزله یک بیماری درنظر می‌گیرند.
علت 10 تا 15 درصد از موارد ناباروری ناشناخته است
عضو انجمن متخصصین زنان و زایمان ایران یادآور شد: گاه در بررسی‌های پزشکی نیز علل دقیق ناباروری مشخص نمی‌شود. براساس برخی آمار هم علت 10 تا 15 درصد از موارد ناباروری ناشناخته است، اما به صورت خودکار ناباروری با برچسب بیماری همراه بوده و این امر سبب اضطراب و استرس خواهد شد.
پیروان ادامه داد: براساس آمار جهانی نیز 8 تا 12 درصد از جمعیت جهان نابارور و این رقم بخش عظیمی از جمعیت کره زمین را دربر خواهد گرفت.
این پزشک توضیح داد: تداوم ناباروری عوارض روانی متعددی برای زوجین به دنبال داشته و درمان‌های ناباروری به علت آمدوشدهای طولانی، هزینه‌های چشمگیر اقتصادی و تاثیرگذاری بر روند زندگی زن و شوهر بر این اضطراب و استرس می‌افزاید. به عبارت دیگر، هزینه‌های درمانی سبب تحمیل یک فشار روحی - روانی و مالی به طور همزمان داشته و این امر نیز تبعات روانی متعددی به همراه خواهد داشت.
پیروان افزود: این فشارهای روحی بر هورمون‌ها اثرگذار بوده و این اثرگذاری می‌تواند دوطرفه باشد. (تاثیر تغییرات هورمونی بر اعصاب وروان) این اضطراب و نگرانی بر سطح هورمون‌های مردانه نیز تاثیرگذار و کمیت و کیفیت اسپرم‌ها را تغییر می‌دهد. زنان هم برای بارداری نیازمند کارکرد صحیح تخمدان و همچنین سطح هورمون‌های مناسب خواهند بود.
وی گفت: بنابراین در طول درمان‌های ناباروری همچنین زوجین در حالت اضطراب، استرس، نگرانی و تشویش، احساس گناه (به دلیل ناباروری) به سر می‌برند.
پیروان ادامه داد: رخداد یک واقعه ناگوار همچون مرگ عزیزان نیز تبعات روحی مخربی برای زوجین به همراه داشته و تجربه این اتفاقت هم می‌تواند بر سطح هورمون‌ها و ناباروری و... تاثیرگذار باشد. گاه همچنین تاثیرات ناباروری می‌تواند با رفع عارضه و فرزندآوری نیز تداوم داشته باشد.
وی افزود: به عبارت دیگر، تبعات روانی ناباروری با وجود فرزند نیز زوجین را به طور کامل و به یک‌باره به گذشته بازنمی‌گرداند و می‌تواند سال‌ها ادامه‌دار و نیازمند معالجه باشد.
آیا تاثیر عوامل روانی بر ناباروری در زنان و مردان متفاوت است؟
پیروان در ادامه در خصوص این پرسش که «تاثیر عوامل روانی بر ناباروری در زنان و مردان متفاوت است» نیز عنوان کرد: تفاوت در این مساله به علت ناباروری بازمی‌گردد. علت زنانه بی‌شک زن و علت مردانه مرد را دچار احساس گناه، غم و اندوه خواهد کرد.
وی با بیان اینکه کاراکتر و شخصیت زوجین هم در این مساله اثرگذار است، افزود: شخصیت هر یک از طرفین نیز با این تفاوت مرتبط است. هر یک از طرفین (زن و شوهر) می‌توانند شخصیتی مضطرب داشته و در زمینه این عوارض بیشتری را تجربه کنند.
زنان بیش از مردان مستعد افسردگی هستند
وی یادآور شد: به طور کل اما زنان بیش از مردان احساساتی و مستعد افسردگی هستند. بنابراین در صورت ناباروری و تحمیل عوارض روانی این عارضه نیز باتوجه به سیستم بدنی و روحی احتمالا بیش از مردان افسردگی را تجربه می‌کنند.
راهکارهای پیشگیری، کاهش و رفع تاثیرات عوامل روانی بر ناباروری
عضو انجمن متخصصین زنان و زایمان ایران ادامه داد: به منظور پیشگیری، کاهش و رفع تاثیرات عوامل روانی بر ناباروری می‌توان گفت، زن و شوهر در درمان‌های ناباروی باید با یکدیگر همکاری داشته و معالجات پزشکی را در این زمینه پیگیرانه دنبال کنند.
وی افزود: ارتباط زن و شوهر نیز در این ایام باید مبتنی بر عشق و محبت و صمیمیت باشد. فقدان این رابطه بین زن و شوهر طرفین را دچار اضطراب و تشویش کرده و این مساله نیز بر ناباروری تاثیرگذار است.
پیروان اضافه کرد: در صورت احساس فشارهای روحی و روانی همچنین کمک فکری و کفت وگو نیز می‌تواند اثربخش باشد. این گفت وگو لزوما نباید با خانواده، دوستان، اقوام و خویشاوندان باشد. گفت وگو با غریبه (اعم از مشاور و روانشناس و...) هم می‌تواند باعث شود زوجین از این وضعیت با آرامش گذر کنند.
وی افزود: زوجین همچنین تمرکز خود را بر مساله ناباروری متمرکز نکنند. در دوران معالجه، ذهنیت و تمرکز زن و شوهر می‌تواند بر حرفه مربوطه (در صورت اشتغال)، فعالیت‌های هنری، ورزشی و تفریحی باشد. گاه نیز ذهنیت زن و شوهر قبل از مراجعه به پزشک به با اطلاعات متفرقه از اینترنت و فضای مجازی ساخته شده و نیازمند ساعت‌ها گفت وگو با بیمار برای پاک‌سازی ذهن است.
وی با اشاره به مراجعان نابارور گفت: این زوجین باید حمایت شوند. در ایران نه با یک شخص که با یک خانواده ازدواج می‌کنیم. خانواده طرفین نباید به طور مداوم در خصوص زمان فرزندآوری، علل عدم بارداری و... از زن و شوهر سوال کنند. این پرسش‌ها علیرغم نیت دلسوزانه از طرف خانواده می‌تواند باعث فشارهای روحی مضاعف زوجین شده و اضطارب و نگرانی را افزایش دهد.
پیروان خاطرنشان کرد: زن و شوهر نیز باید مسائل زناشویی را در خانواده (بین یکدیگر) حفظ کنند و به منظور گفت وگو و دریافت حمایت‌های مشورتی و... از گروهی کمک بگیرند که سوال و جواب‌های مداوم به دنبال نداشته و مسبب تحمیل استرس‌های روانی بیشتر نشود.
از هر 6 زوج یک زوج مبتلا به مشکلات ناباروری است. سازمان بهداشت جهانی، ناباروری را یک بیماری سیستم تولید مثل برشمرده است که به وسیله ناکامی در باروری پس از دوازده ماه (یا بیشتر) آمیزش جنسی منظم بدون محافظت رخ می‌دهد.
