تحریریه زندگی آنلاین : تغذیه به‌عنوان یک عامل محیطی، خود به عوامل متعددی مانند فرهنگ، آداب‌ورسوم، سطح دسترسی به منابع و همچنین، وضعیت اقتصادی- اجتماعی بیماران ارتباط دارد. نتایج یک پژوهش نشان‌دهنده ضرورت تدوین مداخلات آموزشی بهبود رژیم غذایی در مبتلایان به بیماری آم ای است.
بیشتربخوانید:
دلایل بروز بیماری ام‌اس
مولتیپل اسکلروزیس(Multiple sclerosis یا MS) یک بیماری میلین‌زدای سیستم عصبی مرکزی و ازجمله شایع‌ترین بیماری‌های نورولوژیک در انسان و ناتوان‌کننده‌ترین بیماری سنین جوانی است. در این بیماری، پوشش میلین سیستم عصبی مرکزی مانند مغز، عصب بینایی و نخاع شوکی دچار آسیب می‌شود.
باوجود مطالعات گوناگون، هنوز علت اصلی این بیماری و درمان قطعی آن شناخته‌نشده، اما عوامل محیطی، وراثتی و وضعیت جغرافیایی، ازجمله عوامل مؤثر در سبب‌شناسی این بیماری بیان‌شده است. برخی از تحقیقات، از اهمیت رژیم غذایی در شناسایی بیماری MSحمایت می‌کند.
بیشتربخوانید:
تحقیقات انجام‌شده در ایران
پژوهشگران این تحقیق، میزان شیوع این بیماری در ایران را به‌طور تقریبی 30 نفر در هر 100 هزار نفر اعلام کرده‌اند و می‌گویند: بر اساس آمارها در جوانان بین 20 تا 45 سال به‌ویژه زنان شایع‌تر است، اما بیماری در هر سنی می‌تواند اتفاق بیفتد.
این مطالعه در قالب الگوواره کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی در سال 1398 انجام شد. به‌این‌ترتیب، 15 بیمار مبتلابه ام‌اس و 5 متخصص در تحقیق مشارکت کردند. شرکت‌کنندگان به شیوه هدفمند و با حداکثر تنوع انتخاب شدند و مصاحبه‌ها به‌صورت بدون ساختار تا حد اشباع نظری انجام شد. داده‌ها با استفاده از رویکرد تحلیل مضمون به روش Stirling-Attride مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت.
در مطالعه حاضر، 15 فرد مبتلابه ام‌اس باسابقه تکرار حملات بیماری در یک سال مشارکت داشتند (9 زن و 6 مرد). از مجموع مصاحبه‌ها، سه مضمون فراگیر رفتارهای تغذیه‌ای، خودتنظیمی در رفتار خوردن و سوءتغذیه شناسایی شد. مضامین سازمان دهنده برای رفتارهای تغذیه‌ای شامل مصرف غذاهای آماده و طبخ نامناسب، مضامین خودتنظیمی در رفتار خوردن شامل وسوسه، هدف و مدیریت وعده‌های غذایی و مضامین سوءتغذیه شامل نارسایی‌ها و زیاده‌روی‌ها شد.
نقش رژیم غذایی در بیماری آم ای
رژیم‌های غذایی پرچرب از مسیرهای مختلفی با آم ای درگیر است. این غذاها، میزان اکسیژن موجود در سیستم اعصاب مرکزی را کاهش می‌دهد و درنتیجه، آنزیم‌های Lysing در سلول‌ها فعال می‌شود و ممکن است نفوذپذیری سد خونی- مغزی را در برابر سموم بالقوه افزایش دهد. همچنین، تمایل چربی‌های اشباع به افزایش غلظت کلسترول خون ممکن است مؤثر باشد؛ همان‌گونه که داروهای خاص کاهش‌دهنده کلسترول باهدف کاهش ضایعات MS در بیماران تحت درمان تجویز می‌شود.
این محققان معتقدند که صحبت کردن درباره تأثیر عوامل محیطی بر بیماری آم ای به‌عنوان یک بیماری چندعاملی، بسیار مشکل است. تغذیه به‌عنوان یک عامل محیطی، خود به عوامل متعددی مانند فرهنگ، آداب‌ورسوم، سطح دسترسی به منابع و همچنین، وضعیت اقتصادی- اجتماعی بیماران ارتباط دارد.
بیشتربخوانید:
نقش تغذیه در عود بیماری
بر اساس نتایج پژوهش حاضر، رفتارهای تغذیه‌ای، خودتنظیمی در رفتار خوردن و سوءتغذیه، از مشکلات تغذیه‌ای این افراد بود که می‌تواند در گروه‌های اجتماعی و بیماران دیگر نیز شناسایی شود. رژیم غذایی افراد مبتلابه آم ای باسابقه عود بیماری در زمینه رفتارهای تغذیه‌ای، خودتنظیمی در رفتار خوردن و سوءتغذیه، دارای برخی نارسایی‌هایی است که ادراک بیماران و متخصصان نقش مؤثری در عود بیماری دارد. بر این اساس، به نظر می‌رسد که انجام پژوهش‌های بیشتر و تدوین مداخلات آموزشی برای بهبود رژیم غذایی این افراد، لازم و ضروری است.
