در ایران سال گذشته به‌رغم محدودیت‌های کرونایی یک فیلم کمدی توانست رکورد فروش را جابه‌جا کند و به مرز 60میلیارد تومان نزدیک شود. البته ناگفته نماند که همچنان میانگین فروش فیلم‌‌‌ها و مجموع فروش‌ها چنگی به دل نمی‌‌‌زند. به هر روی، گویا محدودیت‌های باقی مانده برای سفر، میل به حضور دوباره در جامعه و گرایش گسترده مردم در جهان به بازگشت به روزهای پیش از کرونا، رونق بازارهای هنری را هم بیشتر کرده است؛ هم بازارهای عمومی مثل سینما و موسیقی و هم بازارهای خاص‌‌‌تر مثل حراج‌‌‌های هنری!
فروش قابل‌توجه فیلم‌‌‌ها
تا امروز که تقریبا 4 ماه از سال 2022 گذشته، مجموع فروش 27 فیلم در بازارهای جهانی به 6میلیارد دلار نزدیک شده است. برخی برآوردها فروش کل فیلم‌‌‌های اکران شده در سینماهای بین‌المللی را تا 8میلیارد دلار هم تخمین زده‌‌‌اند. رقمی که اگرچه در مقایسه با فروش فیلم‌‌‌ها در دوران پیش از کرونا، چندان بالا نیست اما با توجه به تعطیلی دوباره و گسترده بازارهای بزرگی مثل چین، همچنان قابل‌توجه است. این در حالی است که طبق اعلام رسانه‌‌‌ها فروش کل سینماها در سال 2021 به 21میلیارد و 400میلیون دلار رسید که 78درصد نسبت به سال 2020 افزایش داشته است. با این وجود این میزان فروش در حدود نیمی از متوسط فروش 42میلیارد دلاری سینما در سال 2019 بوده است. نکته قابل‌توجه در این باره موج ادامه‌دار افزایش ورود تماشاگران به سینماها در طول 2 سال اخیر است. در هفته گذشته فیلم «دکتر استرنج در چندجهانی دیوانگی»، با وجود تداوم شیوع کرونا، شروعی استثنایی داشت و در پیش‌‌‌نمایش‌‌‌ها 36میلیون دلار فروش کرد و برای فروش بزرگ 175میلیون دلاری در اکران افتتاحیه، خیز برداشت.
این فیلم پس از فیلم «انتقام‌‌‌جویان: جنگ ابدیت» که در پیش نمایش‌‌‌های سال 2018 که 39میلیون دلار فروش کرد، هشتمین پیش نمایش بزرگ تاریخ هالیوود است. این فیلم تاکنون در بیش از 40 بازار جهانی از جمله فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن و کره 85میلیون و 700هزار دلار فروخته و پیش‌بینی می‌شود در 3 روز اول اکران بین 125 تا 140میلیون دلار در گیشه بین‌الملل فروش کند. در فیلم «دکتر استرنج در چند جهانی دیوانگی»، شخصیت اصلی داستان دست به یک جادوی ممنوعه می‌‌‌زند که درگاهی را به مولتی ورس باز کرده و تهدیدی بزرگ برای او و تیمش به بار می‌‌‌آورد. با شروع توفانی این فیلم ابرقهرمانی، فصل اکران تابستانی فیلم‌‌‌های بزرگ در گیشه رسما آغاز شد. سینماها در این فصل فیلم‌‌‌های موردانتظاری چون پارک ژوراسیک: سلطه، تاپ گان ماوریک و ثور: عشق و تندر را در چنته دارند و امیدوارند به کمک آنها به جبران خسارت ناشی از تعطیلی‌‌‌های کرونایی ادامه دهند. به نظر می‌رسد با رونق بازار تابستانه سینماها در دو ماه آینده، مجموعه فروش فیلم‌‌‌ها در پایان تابستان به 20میلیارد تومان نزدیک شود.
رکورد مونرو در حراجی
اما فقط فیلم‌‌‌ها نیستند که رونق بازار را به هنر بازگردانده‌‌‌اند. در حراجی‌‌‌ها هم چنین قصه‌‌‌ای در جریان است. به تازگی خبرهایی منتشر می‌شود که انتظارها را برای ثبت یک رکورد تاریخی بیشتر کرده است. پیش‌بینی می‌شود یکی از چهار پرتره اندی وارهول از «مریلین مونرو»، در حراجی بهاره کریستیز عنوان گرانترین اثر هنری قرن بیستم را به دست آورد. اندی وارهول، هنرمند سرشناس آمریکایی، در سال 1964 پنج پرتره از مریلین مونرو کشید که در سال 1962 براثر مصرف بیش از حد مواد مخدر درگذشت. چهار مورد از این پرتره‌‌‌ها، که هرکدام رنگ پس زمینه متفاوتی دارند، بعدها به مجموعه گلوله (Shot) معروف شدند. ماجرا از آنجا شروع شد که وارهول این چهار پرتره را در استودیوی خود موسوم به فکتوری نگهداری می‌کرد تا اینکه یکی از دوستانش خواست به آنها شلیک کند! از آنجا که واژه shoot در انگلیسی علاوه بر شلیک کردن معنی عکس گرفتن هم می‌دهد، وارهول با این خواسته موافقت کرد و دوستش نیز یک تفنگ از کیفش درآورد و به پرتره‌‌‌ها شلیک کرد! البته این نقاشی‌‌‌ها بعدها ترمیم شدند. حالا قرار است یکی از این پرتره‌‌‌ها که پس زمینه آبی دارد، در حراج بهاره کریستیز به مزایده گذاشته شود. ارزش تخمینی این تابلوی 100*100 سانتی متری که Shot Sage Blue Marilyn نام دارد، 200میلیون دلار برآورد شده است. اگر پیش‌بینی کارشناسان کریستیز درست از آب در آید، این تابلو به گرانترین اثر هنری قرن بیستم تبدیل خواهد شد.
در حال حاضر گرانترین اثر هنری قرن بیستم تابلوی زنان الجزایر (Women of Algiers) از پابلو پیکاسو است که در سال 2015 در یک حراجی به قیمت 179میلیون و 400هزار دلار چکش خورد. رکورد گرانترین اثر حراج شده از اندی وارهول نیز در اختیار تابلوی تصادف ماشین نقره‌‌‌ای (Silver Car Crash) است که در سال 2013 به قیمت 104میلیون و 500هزار دلار فروخته شد. از دیگر آثار مهمی که در حراجی پیش‌‌‌روی کریستیز چکش خواهند خورد می‌توان به پرتره هنرمند به عنوان یک جوان رها شده (1982) از ژان میشل باسکیت و تابلوی بدون عنوان اثر مارک روتکو اشاره کرد که ارزش تخمینی‌شان به ترتیب 30 و 80میلیون دلار برآورد شده است. کریستیز در این حراجی همچنین سه تابلوی رنگ روغن از کلود مونه را به مزایده خواهد گذاشت که پیش‌بینی می‌شود هرکدام به قیمت بالای 30میلیون دلار فروخته شوند.