دکتر امیرهوشنگ احسانی؛ متخصص پوست، مو و زیبایی
نگهدارندهها
برای جلوگیری از رشد باکتری در لوازم آرایشی، استفاده از مواد نگهدارنده در آنها لازم است. استفاده از روغنهای ضروری و یا پارابنها (اتیلها، پروپیلها، بوتیلها)، بلامانع میباشد. پارابنها مواد غیر سمی هستند که توسط، مقامات نظارتی، تأیید شدهاند. امولسیفایر که موجب مخلوط صاف و قوام کرمها میشوند؛ همچون اسید لینولئیک Humectants روغنها و چربیهایی هستند که به طور معمول استفاده میشوند.
سیلیکون
بافت کرم را نرم و یکدست و کاربرد آنرا برای مصرف کننده آسانتر میکند. گاهی اوقات برای حفاظت پوست از آفتاب، به کرمها، مواد ضد آفتاب همچون دیاکسید تیتانیوم و اکسید روی و یا متوکسی سینامیت Methoxy cinnramaate octyle اضافه میشود. علاوه بر این مواد، گاهی برای مراقبت بیشتر پوست، مواد خاص در مقادیر کوچک به محصول اضافه میگردد؛ مثل AHA که خاصیت ضد پیری دارد. در فهرست زیر به برخی از این مواد خاص اشاره شده که البته خاصیت بعضی از آنها اثبات نشده است:
آلفاهیدروکسی اسید
آلفاهیدروکسی و یا اسید میوه شامل اسید سیتریک از اسید میوه و اسید مالیک سیب و اسید لاکتیک شیر میشود. این سه گروه در ترکیب با یکدیگر آلفاهیدروکسی اسید را تشکیل میدهند.
اسید گلیکولیک
اسید حاصل از نیشکر است که اغلب برای AHA استفاده میشود. AHA در مقدار کم ممکن است موجب کمی سوزش شوند و در مقادیر بالا در موارد زیر موثر خواهند بود: کاهش علائم آشکار پیری درمان آکنه افزایش رنگدانههای پوستی مقادیر قوی AHA فقط باید توسط متخصصان و سالنهای زیبایی استفاده شود.
اسیدهای آمینه
اسیدهای آمینه موجب ساخت پروتئین میشوند که در مو و پوست انسان وجود دارند. شرکتهایی که ادعا میکنند محصولات پروتئینی آنها از طریق پوست جذب بدن میشود. این ادعا به لحاظ علمی اثبات نشده است.
آنتیاکسیدانها
رادیکالهای آزاد موجود در بدن به سلولهای بدن آسیب میرسانند و علل بسیاری از بیمارها هستند. آنتیاکسیدانها میتوانند فعالیتهای رادیکالهای آزاد را کاهش دهند و به بدن کمک کنند تا سلولهای آسیبدیده را ترمیم کند..
اسید اسکوربیک
نام شیمیایی مولکول ویتامینC است که به نامهای فسفات منیزیم نیز شناخته شده است. از آنجایی که این ویتامین ناپایدار اما تحریک کننده پوست است، در بسیاری از محصولات آرایشی به کار میرود. ویتامین C نوعی آنتیاکسیدان است که میتواند رنگ پوست را روشن کند و امروزه یکی از محبوبترین ترکیبات در محصولات بهداشتی و آرایشی است.
اسید بتاهیدروکسی(BHA)
رایجترین اسید سالیسیلیک و از عوامل ضد التهابی و لایهبرداری است و به همین دلیل در درمان لک و جوش صورت بسیار مفید میباشد؛ اما توجه داشته باشید که استفاده مکرر میتواند موجب واکنش و حساسیت پوستی شود.
سرامیدها
این ماده که به صورت طبیعی در پوست یافت میشود، به حفظ رطوبت پوست کمک میکند. سرامید مصنوعی، امروزه یکی از موادی است که گفته میشود میتواند نشانههای پیری را به تاخیر بیندازد. ممکن است این ادعا در آیندهای بسیار نزدیک به اثبات برسد.
کوآنزیم Q10
این کوآنزیم که به طور طبیعی در پوست وجود دارد، یک آنتیاکسیدان و عامل ضد باکتری است که با افزایش سن مقدار آن کاهش مییابد و موجب پیری پوست میشود.
کلاژن
از آنجا که کلاژن مولکولی بسیار بزرگ است، نمیتواند مستقیما جذب پوست شود و فقط روی سطح پوست باقی میماند و خاصیت بسیار کمی خواهد داشت.
چای سبز
یک عنصر محبوب است که امروزه در بسیاری از محصولات آرایشی بهداشتی مورد استفاده قرار میگیرد. چای سبز حاوی پلی فنل و نوعی آنتیاکسیدان است که خواص ضد التهابی دارد؛
اسید هیالورونیک
پروتئین بسیار ضروری است که در پوست یافت میشود و خواص مرطوب کنندگی بسیار قوی دارد و میتواند بیش از 100 برابر وزن خودش آب جذب کند؛ ولی حتما باید با غلظت صحیح مورد استفاده قرار گیرد.
انتخاب کرم مناسب
با توجه به گستردگی مواد تشکیل دهنده کرمها، جای تعجب نیست که اکثر افراد در انتخاب کرم مناسب دچار مشکل میشوند؛ به همین دلیل به جای اینکه به ظاهر غلط انداز بستهبندی کرمها توجه کنید و در میان قفسههای فروشگاهها گیج شوید، بهتر است با یک متخصص پوست مشورت نمایید.
لانولین
که از پشم به دست میآید، برای جبران کمبود آب در تهیه محصولات آرایشی استفاده میشود و در عین حال، یکی از دلایل اصلی واکنش افراد و ایجاد حساسیت به کرمهاست. بنابراین قبل از خرید کرمها حتما به ترکیبات آن توجه کنید.
پالمتیات رتینول و پارتینول
تمامی آنها مشتقات ویتامین A هستند. پژوهشگران معتقدند که اسید رتینوئیک در کرمهای موضعی میتواند مانع چین و چروک و کاهش رنگدانهها شود که با نام تجاری Retinova به عنوان اولین محصول با مجوز برای درمان آفتاب سوختگی به بازار ارائه شد و شرکت معتقد است تا امروز عوارض جانبی محدودی داشته است..
استات توکوفرول
ویتامین E یک آنتیاکسیدان قوی و عامل ضد التهابی است و اغلب در کرمهای ضد آفتاب به کار میرود تا از پوست در برابر آفتاب محافظت کند. برخی از دادهها اعلام کردهاند که ویتامین E به کاهش پیری پوست نیز کمک میکند که این مسئله اثبات نشده است.