بهطور کلی در اردیبهشتماه1400، از 53 قلم خوراکی بررسیشده در گزارش مرکز آمار، تعداد 30قلم درصد تغییر سالانهای بالاتر از نرخ تورم نقطه به نقطه مناطق شهری کشور، معادل 2/ 39درصد، به ثبت رساندهاند. از سوی دیگر مرکز آمار در گزارشی اطلاعات مربوط به تورم دهکی در اردیبهشت ماه را نیز منتشر کرد. بر اساس این گزارش گرچه دهک اول و دهم درآمدی تورم نقطه به نقطه یکسانی را به ثبت رساندهاند، اما دهکهای بالایی جامعه جای دهکهای کمدرآمدتر را در صدر تورم خوراکیها گرفتهاند. بر این اساس تورم نقطه به نقطه کالاهای خوراکی برای دهک دهم درآمدی در اردیبهشت به 51درصد رسیده است.
اثر حذف ارز 4200 بر خوراکیها
مرکز آمار ایران در گزارشی تصویر تورم خوراکیها در اردیبهشت ماه را منتشر کرد. پیش از این مرکز آمار تورم کالاهای خوراکی و آشامیدنی را 4/ 49درصد اعلام کرده بود که نسبت به ماه گذشته 6درصد افزایش را نشان میدهد. گزارش تورم کالاهای خوراکی از این جهت حائز اهمیت است که دولت در اردیبهشت تصمیم به حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی گرفت و در برخی از این کالاها شاهد افزایش قیمت بودیم. با اینحال به نظر میرسد با توجه به زمان برخی از افزایش قیمتها، برخی آنها در تورم این ماه منعکس نشده است و در تورم خردادماه شاهد افزایش دوباره نرخ تورم این کالاها خواهیم بود. «دنیایاقتصاد» برای ایجاد تصویری بهتر از این مساله، قیمتهای در نظر گرفتهشده برای برخی کالاها در این گزارش را با قیمت روز بازار آنها مقایسه کرده است.
در ادامه براساس گزارش منتشرشده، نرخ تورم ماهانه 6 کالای خوراکی بالاتر از 10درصد به ثبت رسید. ماکارونی با افزایش 49درصدی در اردیبهشتماه صدرنشین بالاترین افزایش قیمت در اردیبهشت بود. روغن مایع و روغن نباتی جامد به ترتیب با 3/ 22 و 19درصد در جایگاههای بعدی بالاترین افزایش قیمت در دومین ماه بهار بودند. سه کالای رشته آش با 8/ 15، لیموترش با 1/ 11 و شکر با 3/ 10درصد در ردههای بعدی افزایش قیمت در اردیبهشت قرار دارند. از سوی دیگر برخی کالا شاهد کاهش قیمت بودهاند که عمده آنها را محصولات کشاورزی تشکیل میدهد. در بخش تورم نقطه به نقطه نیز چهار خوراکی سیبزمینی، برنج ایرانی، رب گوجهفرنگی و گوجهفرنگی تورمی بیش از صددرصد را تجربه کردهاند. بهطور کلی در اردیبهشت ماه1400، از 53 قلم خوراکی بررسیشده در گزارش مرکز آمار، تعداد 30قلم درصد تغییر سالانهای بالاتر از نرخ تورم نقطه به نقطه مناطق شهری کشور، معادل 2/ 39درصد به ثبت رساندهاند. آمارهای اعلامشده نشان میدهد نرخ تورم نقطه به نقطه ماکارونی که بالاترین تورم ماهانه را تجربه کرده بود، در اردیبهشت ماه 6/ 74درصد ثبت شده است. از طرفی تورم نقطه به نقطه روغن مایع و روغن نباتی جامد به ترتیب 32 و 9/ 7 ثبت شده است که نشان میدهد افزایش نرخ تورم قابل توجهی در ماه آینده برای این کالاها به ثبت خواهد رسید.
جزئیات رشد قیمت برخی گروهها
مرکز آمار در گزارش خود افزایش قیمت کالاهای خوراکی را بر اساس گروههای مختلف آنها بررسی میکند.براین اساس در دومین ماه سال جاری، در گروه «نان و غلات» ماکارونی با 49درصد افزایش قیمت صدرنشین است. رشته آش با 8/ 15درصد در رتبه بعدی قرار دارد و برنج درجه یک ایرانی نیز 6/ 7درصد رشد قیمت را تجربه کرده است. در گروه «گوشت قرمز، سفید و فرآوردههای آن» مرغ ماشینی با 4/ 7درصد، گوشت گاو با 2/ 2درصد و تن ماهی و گوشت گوسفند هردو با 3/ 1درصد بالاترین افزایش قیمت را نسبت به ماه گذشته به ثبت رساندهاند. در گروه «لبنیات، تخممرغ و انواع روغن»، روغن مایع و روغن نباتی جامد به ترتیب با 3/ 22درصد و 19درصد بیشترین افزایش تورم را به ثبت رساندهاند. در گروه «سبزیجات و حبوبات» رکورد افزایش قیمت در اردیبهشت به عدس و نخود متعلق است که 4/ 5درصد رشد داشتهاند. کدوسبز با 6/ 4درصد و لوبیا قرمز با 5/ 3درصد در ردههای بعدی قرار دارند. در نهایت در گروه «قند، شکر، آشامیدنیها و سایر خوراکیها» بیشترین افزایش متعلق به شکر و قند بوده است که به ترتیب 3/ 10 و 4/ 9درصد رشد قیمت را تجربهکردهاند.
تصویر دهکی تورم در نیمه بهار
مرکز آمار در گزارش دیگری تصویر تورم دهکی در اردیبهشت را نیز ارائه داد. بر این اساس در اردیبهشت دهک دهم و دهک اول درآمدی بهطور مشترک بالاترین تورم دهکی را تجربه کردند و شاهد افزایش 2/ 41درصدی در سبد کالا و خدمات مصرفیشان بودند. این در حالی است که بخش عمده کالا و خدمات مصرفی دهک دهم را خدمات و کالاهای غیرخوراکی تشکیل میدهند؛ اما بخش عمده سبد مصرف خانوار دهک اولی متشکل از کالاهای خوراکی و آشامیدنی است. درحالیکه سهم کالاهای خوراکی و آشامیدنی در سبد دهک اول سهمی بیش از 43درصد دارد، در دهک درآمدی دهم تنها 2/ 17درصد است. همین تفاوت موجب میشود تا رشد بالاتر قیمت کالاهای خوراکی، تورم بیشتری را به دهکهای کمدرآمدتر مانند دهک اول درآمدی تحمیل کند و بیش از سایر دهکها متاثر شود.
جزئیات تورم دهکی اردیبهشت
براساس گزارش مرکز آمار، در اردیبهشت ماه دومین تورم نقطه به نقطه بالا مربوط به دهک دوم درآمدی است؛ بهطوریکه در اردیبهشت افزایش 4/ 40درصدی را تجربه کرد. از سوی دیگر دو دهک درآمدی ششم و هفتم با ثبت تورم 7/ 38درصدی پایینترین نرخ تورم دهکی در اردیبهشت را تحمل کردند. با تفکیک تورم دهکی به دو گروه عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» و «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» میتوان تصویر دقیقتری از وضعیت دهکها بهدست آورد. براین اساس در دومین ماه بهار دهک نهم و دهم درآمدی بالاترین تورم دهکی گروه خوراکیها و آشامیدنیها را تجربه کردند. دهک اول درآمدی با 5/ 49درصد در جایگاه بعدی قرار دارد. در بخش کالاهای غیرخوراکی و خدمات نیز دهک دهم با 7/ 38درصد بیشترین تورم نقطه به نقطه را تجربه کرده است. دهک نهم با 8/ 34درصد و دهک هشتم با 1/ 33 در ردههای بعدی تورم دهکی قرار دارند.