ممکن است نابینایان بتوانند تنها با ایجاد یک صدا از طریق زبانشان، در پیدا کردن مسیر موفق شوند.
یک مطالعه جدید در دانشگاه دورهام این موضوع را بررسی کرد که افراد دچار کم‌بینایی چگونه می‌توانند از شیوه‌ای به نام مکان‌یابی پژواکی (echolocation) استفاده کنند.
مکان‌یابی پژواکی با نام علمی «اکولوکیشن»، شیوه‌ای است که حیوانات در طبیعت از آن استفاده می‌کنند. در این روش، حیواناتی که حس بسیار قوی مکان‌یابی از طریق صدا دارند، امواجی را در محیط منتشر می‌کنند و به پژواکی که از آن برمی‌گردد، گوش می‌دهند. از این انعکاس صدا برای پیدا کردن مسیر یا جست‌وجوی غذا و شکار در محیط‌های مختلف استفاده می‌شود.
برخی از پستانداران مانند نهنگ‌ها، دلفین‌ها و برخی پرندگان از جمله خفاش‌ها بیشترین استفاده‌کنندگان از این امکان‌اند و از این طریق، از مقدار فاصله تا هدف تخمین دقیق‌تری به دست می‌آورند.
به گزارش نیویورک پست، در مطالعه دانشگاه دورهام شرکت‌کنندگان نابینا و بینا در سنین 21 تا 79 سال شرکت کردند. در این بررسی، به آن‌ها آموزش داده شد که چگونه از صداهای محیط اطراف خود استفاده کنند. برای شرکت‌کنندگان در این پژوهش در مدت 10 هفته، 20 جلسه آموزشی دو تا سه ساعته برگزار و مکان‌یابی پژواکی به آن‌ها آموزش داده شد.
این افراد یاد گرفتند که چگونه صدایی را با زبان خود ایجاد کنند و بدون دیدن مسیر، از بازتاب صدای دهانشان برای حرکت در راهروهایی با تقاطع‌ها و مسیرهای پیچیده استفاده کنند. آن‌ها همچنین آموزش دیدند که چگونه با استفاده از انعکاس صدای دهانشان، اندازه و جهت اشیا و سطوح در مسیر خود را شناسایی کنند.
در هفته‌های پایانی این بررسی، شرکت‌کنندگان مهارت‌های خود را در مسیرهای پرپیچ‌وخم جدید آزمایش کردند و با اینکه در محیط‌های ناآشنا قدم برمی‌داشتند، در مقایسه با ابتدای آموزش، با اطراف خود کمتر برخورد می‌کردند.
محققان با بررسی نتایج این مطالعه، تاکید کردند که می‌توان به افراد آموزش داد با تحریک بخش‌های بصری مغز، محیط اطراف خود را ببینند. به گفته آن‌ها، این مهارت می‌تواند حتی در بزرگسالی و پیری نیز آموزش داده شود؛ چنانچه در این بررسی، افراد نابینا تا سن 79 سالگی توانستند مهارت مکان‌یابی پژواکی را به‌راحتی بیاموزند.
پژوهشگران همچنین گفتند که چنین آموزشی به تغییرات رفتاری قابل‌توجهی برای همه شرکت‌کنندگان منجر شده است. سه ماه پس از پایان مطالعه، شرکت‌کنندگان نابینا تایید کردند که هنوز از روش‌های مکان‌یابی پژواکی استفاده می‌کنند و این مهارت استقلال آن‌ها را بیشتر کرده است.
