فرادید؛ حدود 7000 زبان وجود دارد که ما آنها را در سراسر جهان میشناسیم. در حالی که همه آنها منحصر به فرد هستند، اما بسیار بیشتر از آنکه تصور کنید، شبیه به یکدیگر هستند؛ به ویژه در مورد دستور زبان یا نحوه شکل گیری و استفاده از جملات.
به گزارش فرادید؛ این شباهت دستوری ممکن است به دلیل گرایشهای ژنتیکی خاصی باشد. دانشمندان در حال نظریه پردازی درباره لین موضوع هستند و میگویند این شباهت شاید به دلیل تواناییهای شناختی باشد که همه انسانها دارند. مانند گذشت زمان که ما را قادر میسازد تا زمانهای گذشته و آینده را توسعه دهیم.
یک مطالعه جدید دلیل متفاوتی را در پشت این دستور زبان مشترک ارائه میدهد: شیوهای که ما در مورد خود زبان صحبت میکنیم.
استف اسپرونک، زبان شناس از دانشگاه هلسینکی فنلاند می گوید: «ما پیشنهاد می کنیم که در تکامل زبان، صحبت درباره زبان راهی برای ایجاد برخی از اولین ساختارهای پیچیده زبان بوده و از این ساختارها می توان انواع دستور زبان را ایجاد کرد.»
در بسیاری از زبانها، گفتار گزارش شده (یا غیرمستقیم؛ یعنی جملاتی که به طور غیرمستقیم آنچه را که شخص گفته است بیان میکنند، نه اینکه کسی واقعاً آن را بیان کند) میتواند معانی جدیدی ایجاد کند که با مقوله های دستوری خاصی مطابقت دارد.
به عنوان مثال جملاتی مانند «او گفت»، «من خواهم رفت» میتواند در برخی زبانها به معنی «او ممکن است برود» یا «او در شرف رفتن است» باشد. آن تفسیرهای اضافی دقیقاً گفتار گزارش نشده نیستند، اما از آن مشتق شده اند.
این گسترش معنی، که در زبانهای خاصی که از گفتار گزارش شده استفاده میگردد، یافت میشود و میتواند با ساختارهای دستوری مانند جنبه (نحوه گسترش چیزی در طول زمان)، شیوه (بحث در مورد موقعیتهای احتمالی) و موضوع (آنچه در مورد آن صحبت میشود) مطابقت داشته باشد؛ بنابراین به نظر میرسد درک جمعی ما از گرامر ممکن است از نحوه صحبت ما در مورد دیگران بوجود آمده باشد. با استفاده از نمونهای از 100 زبان، محققان دریافتند که در گفتار گزارش شده در همه قارههای اصلی وجود دارد و مستقل از خانوادههای زبانی یا مناطق تماس ایجاد میشود.
اسپرونک میگوید: «انسانها در مورد افکار و اظهارات دیگران همیشه صحبت میکنند؛ یعنی از لحظهای که ما برای اولین بار صحبت کردن را یاد گرفتیم. این فرهنگ ما را، نحوه نگرش ما به جهان و افرادی که به آنها اعتماد داریم، تعیین میکند. پدیدهای که برای وجود انسان بسیار اساسی است، احتمالاً ردپای خود را بر روی زبانها باقی میگذارد و مطالعه ما نشان میدهد که این فراتر از جملات ساده گفتار گزارش شده است.»
محققان پیشنهاد میکنند که گفتار گزارش شده منبع مهمی برای بخشهای اصلی دستور زبان و همچنین معنی برخی از افعال است. در واقع، این یکی از اولین نمونههای زبان پیچیده بوده است: صحبت در مورد زبان.
در عین حال، محققان اذعان میکنند که فرضیه جدید حداقل تا حدی حدسی است: ردیابی توسعه زبان در هزاران سال پیش، کار آسانی نیست، به ویژه آنکه انسانها مدتها قبل از یادگیری نوشتن و ثبت هر چیزی در حال صحبت بودند.
با این وجود، این ایده برای کسانی که شیفته تکامل زبان هستند، ایده جالبی است - و این نکتهای است که دفعه بعد در مورد آنچه دیگران گفته اند، گزارش دهید. در مرحله بعد، محققان میخواهند به دنبال پیوند قوی تری بین الگوهای گفتاری گزارش شده و دستههای دستور زبان باشند.
اسپرونک میگوید: «فرضیه ما به منظور جایگزینی توضیحات شناختی سنتی گرامر نیست، بلکه داستان جدیدی را برای ظهور دستههای دستوری، به ویژه مواردی که توضیح آنها به طور سنتی دشوارتر است، ارائه میدهد.»
این تحقیق در Frontiers in Communication منتشر شده است.
منبع: ScienceAlert