سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارشها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژههای مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامههای کشور قرار میدهیم. در این ویژهنامه، نگاهی به آخرین مواضع جناحهای سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته میشود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافتهای مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
**********
روزنامههای امروز شنبه 29 مردادماه در حالی چاپ و منتشر شد که بیشتر آنها به مسئله توافق هستهای پرداخته و گزارشهای اختصاصی از آن منتشر کردهاند از ماجرای 21 تضمین کتبی از سوی آمریکا تا خروج آنی 17 بانک از لیست سیاه بخشی از پیشبینیهای روزنامهها از احیای برجام است.
روزنامه دنیای اقتصاد که مواضع نئو لیبرالها در ایران را تبلیغ میکند در گزارشی با عنوان دودستگی برجامی در بازار سرمایه به تحلیل توافق پرداخته و نوشته است که ثبات بازار به تعادل سیاسی نیاز دارد.
این روزنامه مینویسد:
بازار سهام در یک هفته اخیر نمایی از خوشبینی به برجام و بدبینی به آینده صنایع کامودیتیمحور را به نمایش گذاشت. به نظر میرسد تا زمان مشخص شدن آینده مذاکرات اتمی، بازار همچنان به این مساله توجه کند. با این حال میتوان گفت که برخلاف هفتههای گذشته نشانههایی از رکود در صنایع غیر برجامی مشهود به نظر میرسد. تجربه ادوار گذشته نشان داده است که اگرچه قطببندیها در این بازار همواره وجود داشته، با این حال جبههبندی مذاکراتی بازار سهام در برهه کنونی نیز میتواند با مشخص شدن نتایج مذاکرات بهمرورزمان تغییر کند.
اما برخلاف روزنامه دنیای اقتصاد؛ روزنامه آفتاب یزد اعتقاد دارد که برجام روی تبادلات اقتصادی بیاثر بوده و به عبارت سادهتر جامعه دیگر نسبت به برجام بیتفاوت شده است.
این روزنامه در گزارش جالبتوجه خود نوشته است:
دولت سیزدهم پارها اشارهکرده است که زندگی مردم را به برجام گره نزده است. رئیسی گفته است که از میز برجام و مذاکره کنار نکشیده اما اجازه نخواهد داد معیشت مردم با توافق پیوند بخورد. برخلاف گذشته مذاکرات برجام و نتایج آن خیلی توسط مردم پیگیری نشده و بسیاری از مکالمات و تصمیمگیریهای اقتصادی حول برجام نیست.
توافق به تصمیم داخلی ربط دارد یا خارجی؟
روزنامه همشهری در سرمقاله خود نوشته است که شروع برجام متأثر از رأی ملت در سال 1392 بود یک هدف اساسی داشت و آن کمکردن آلام اقتصادی مردم در قبال کند کردن توسعه هستهای ایران بود. این روزنامه در گزارشی دیگر شرح داده است که احیای برجام معطل تصمیم آمریکاییهاست.
همشهری در گزارش خود نوشته است:
درحالیکه ایران پاسخ مکتوب خود به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا را در روزهای گذشته به بروکسل ارسال کرده و همهچیز در انتظار پاسخ طرف مقابل و بهویژه آمریکاییهاست، اما واشنگتن همچنان در حال اتلاف وقت است و مقامهای کاخ سفید بهجای پاسخگویی به مطالبات قانونی تهران، به فضاسازی پیرامون پاسخ ایران روی آوردهاند؛ رویکردی که به نظر میرسد از ناتوانی دولت در تصمیمگیری در این زمینه ناشی میشود.
در ادامه این گزارش آمده است:
پسازاینکه در روزهای اخیر بعضی منابع، ادعاهایی درباره افشای برخی بندهای متن پیشنهادی و امتیازات ارائهشده به تهران از سوی واشنگتن مطرح کردند، مقامهایی آمریکایی همچنان اصرار دارند که امتیازی به ایران ندهند و همچنان در حال بررسی متن ارائهشده از سوی اتحادیه اروپا و پاسخ مکتوب جمهوری اسلامی هستند. این در شرایطی است که برخی منابع غربی به نقل از مقامهای اروپایی گزارش دادهاند بروکسل همچنان منتظر پاسخ آمریکا به نظرات ایران درباره متن پیشنهادی اتحادیه اروپاست.
روزنامه کیهان نیز کارشکنی رژیم صهیونیستی و همسفره بودن آمریکا با این رژیم را دلیل نرسیدن به توافق خوانده و نوشته است:
پس از اتمام دور جدید مذاکرات، ایران در پاسخ به پیشنهاد اتحادیه اروپا برای احیای برجام، جمعبندی نهایی خود را بهصورت متن مکتوب ارائه داد. بااینکه هنوز هیچ واکنش رسمی به متن نهایی جمهوری اسلامی ایران منتشرنشده اما برخی رسانهها به نقل از منابع خارجی، پاسخ تهران را سازنده ارزیابی کرده و بر پافشاری ایران بر خطوط قرمز و شروط اصلی خود تأکید کردهاند.
آمریکا و اروپا هم در ارزیابیهای اولیه خود ضمن تأکید بر «حلوفصل مشکلات عمده» گفتند که در حال بررسی پاسخ ایران هستیم. البته آمریکاییها روز دوشنبه گذشته خبر دادند که پاسخ خود به «متن نهایی» اتحادیه اروپا را بهطور غیرعلنی به این اتحادیه خواهند داد اما همچنان خبری از پاسخ آمریکا نیست!
کیهان نوشته است که:
از سوی دیگر و در شرایطی که ایران و اروپا منتظر پاسخ آمریکاییها به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا هستند و سرنوشت برجام در هالهای از ابهام است، برخی اخبار حاکی از فعال شدن لابی صهیونیستی علیه مذاکرات برجام است. نکته قابلتأمل آنکه همزمان با تقلای گسترده رژیم صهیونیستی برای شکست مذاکرات احیای، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ضمن تلاش برای انداختن توپ در زمین ایران، اعلام کرد که هدف واشنگتن و تلآویو در قبال برنامه هستهای ایران، یکی است!
اما روزنامه اصلاحطلب آرمان ملی برخلاف روزنامه همشهری و کیهان توافق را به تصمیمگیری سیاسی در داخل کشور ربط داده و نوشته است:
متن توافق احتمالی نیاز به تصویب در مجلس ندارد، اما گزارش دولت از رفع تحریمها باید در مجلس بررسی شود. در طول مذاکرات رایزنیها و تبادل اطلاعات به شکل برگزاری جلسات، شفاهی یا حتی مکتوب با کمیسیونها و صحن مجلس برقرار بوده است و نشست اخیر هم که برای اولین بار بهصورت غیرعلنی در این زمینه برگزار شد از سوی حاضران «جلسه خیلی خوب» توصیفشده است. شمخانی که بعدازاین نشست با خانه ملت گفتگو کرده در این زمینه یادآور شده است: شورای عالی امنیت ملی قرار نیست مصوبهای در این زمینه داشته باشد، شورای عالی امنیت ملی توافق را بررسی و آن را باید به تصویب خود برساند سپس گزارش به مجلس میآید.
روزنامه اعتماد دیگر روزنامه اصلاحطلب درباره زمان پاسخگویی طرفین گفته است:
چهار روز پس از تحویل پاسخ جمهوری اسلامی ایران به متن نهایی انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، تهران هنوز پاسخی از سوی این اتحادیه بهعنوان هماهنگکننده مذاکرات احیای برجام و ایالاتمتحده دریافت نکرده است. در چند روز اخیر در حالی مقامهای اروپایی و آمریکایی مدعی کار روی متن حاوی اصلاحات تهران شدهاند که پیشازاین انریکه مورا ادعا کرده بود متن ارائهشده توسط او نهایی است و خبری از دور جدید مذاکراتی درباره متن نخواهد بود. بااینهمه زمانی که هیئت مذاکرهکننده ایران پاسخ به متن را شامگاه دوشنبه با تعدادی اصلاحات بازگرداند کار روی درخواستهای ایران در قالب همان متن آغاز شد. صبح روز جمعه برخی خبرنگاران رسانههای آمریکایی به نقل از منابع آگاه ادعا کردند که پاسخ اتحادیه اروپا و ایالاتمتحده تا صبح روز شنبه به تهران ارسال خواهد شد.
آشوب بکار تحریم دروکن!
روزنامه تندرو هممیهن که در روزهای اخیر با انتخاب سوژههای خاص دست به تولید شایعات داغ زده است، امروز به سراغ یک موضوع خاص رفته و از اینکه چرا در اثر قطعی آب در شهرکرد اغتشاش صورت نگرفته است اظهار ناامیدی کرده است. این روزنامه نوشته است که پس از شهرکرد مشکلات آبی به همدان و ارومیه نیز رسیده است، اما مردم به خیابان نیامدند تا اعتراض کنند.
این روزنامه نزدیک به جریان راندهشده از اصلاحات نوشته است:
وزیر صمت به همدان سفر میکند و مشکلات کمآبی استان بهزودی و برای همیشه حل خواهد شد. سفر محرابیان به استان همدان خبر خوشی برای اهالی این استان است چراکه بعد از قطعی آب در شهرکرد، وزیر اطاعات به این شهر سفرکرده بود!
این روزنامه در حالی سعی دارد قطعی مقطعی آب در چند منطقه از کشور را به یک اپیدمی سیاسی تبدیل کرده و آن را نشانه ناکارآمدی دولت بداند که تلاش ضدانقلاب برای راه انداختن آشوب در برخی شهرها به بهانه سیل و قطعی آب به نتیجه لازم نرسیده است.
لازم به ذکر است که وقوع بارشهای سیلآسا در چهارمحال و بختیاری، آب چشمه کوهرنگ که از چشمههای مهم و حیاتی این استان از روز یکشنبه 16 مرداد گلآلود و از مدار آبرسانی خارج شده بود.
پس از ایجاد برخی مشکلات ناشی از قطعی آب مسئولان دولتی و سازمان آبفا دستبهکار شده و علاوه بر تأمین آب آشامیدنی و توزیع آبمعدنی به منازل، با یک کار جهادی و شبانهروزی موفق شدند بار دیگر آب را به شبکه برسانند، طبق اعلام مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب چهارمحال و بختیاری در حال حاضر 650 لیتر بر ثانیه آب شرب وارد مدار شهرکرد شده است که نسبت به معدل آن قابلقبول است.
سال 1396 معدوم نیما زم به یک شبکه ضدانقلاب در خراج کشور گفته بود که اگر داخل را به بهانههای مختلف دچار آشوب کنیم، آمریکاییها سر میز مذاکره میتوانند امتیاز بیشتری از جمهوری اسلامی ایران گرفته و نظام را تضعیف کنند، به نظر تلاش مرموز برای ایجاد آشوب به بهانه قطعی آب در آستانه آخرین دور از گفتگوهای هستهای را باید از همین زاویه نگاه کرد.