با این وجود، اروپاییها روسیه را به بهانهجویی متهم کردهاند؛ هر چند که شرکت زیمنس، شریک آلمانی گازپروم در این خط لوله، وجود نشتی در نورد استریم را تایید کرده است. این اقدام روسیه اقتصاد اروپا را در معرض بحرانی بسیار خطرناک قرار داده که میتواند اقتصاد، صنعت و مصرفکنندگان در سراسر اتحادیه اروپا را به زانو درآورد.
توقف عرضه نورد استریم برای زمانی نامحدود
به گزارش راشاتودی، غول انرژی روسی گازپروم روز جمعه اعلام کرد عرضه گاز طبیعی به اتحادیه اروپا از طریق خط لوله نورد استریم 1 را برای مدت نامحدودی به دلیل نقص فنی متوقف کرده است. قرار بود این خط لوله روز شنبه پس از تعمیرات تنها توربین عملیاتی خود مجددا راهاندازی شود. این شرکت میگوید هشداری از روستخناژور (Rostekhnadzor)، رگولاتور صنعتی، فناوری و محیط زیستی روسیه در مورد خرابی توربین دریافت کرده است و این رگولاتور تا زمانی که موتور توربین گازی بدون مشکل کار کند، اجازه راهاندازی مجدد به آن نخواهد داد. گازپروم همچنین در گزارش خود گفته است مشکلات در طول عملیات تعمیر و نگهداری شناسایی شدهاند و خط لوله بدون تعمیرات مناسب قادر به کار نخواهد بود. غول انرژی روسی اعلام کرده است شرکت زیمنس سازنده توربین و شریک آلمانی خود در این خط لوله را در مورد خرابی توربین و نیاز به تعمیرات اساسی مطلع کرده است.
این اعلام روسیه تنها ساعاتی پس از آن صورت گرفت که کشورهای گروه 7 اعلام کردند در حال پیشبرد طرح اعمال سقف قیمتی بر صادرات نفت روسیه بهعنوان بخشی از تلاش خود برای کاهش درآمدهای مسکو هستند. با این حال، وضعیت بغرنج اروپاییها در شرایط کنونی و با قطع کامل عرضه گاز برای مدتی نامحدود از طریق نورد استریم 1، آلمان و دیگر کشورهای اروپایی را در آستانه رکود و حتی فروپاشی اقتصادی قرار داده و فشار بر منابع انرژی محدود اروپا را بهشدت افزایش داده است. طبق گزارش روزنامه فایننشال تایمز، اروپاییها نگران این هستند که روسیه تا پیش از زمستان به این روند خود ادامه دهد و بههمین دلیل مسکو را به استفاده از گاز بهعنوان سلاح متهم کردهاند و میگویند کرملین به انتقام حمایت غرب از اوکراین، بحران زندگی برای مردم اروپا را افزایش میدهد.
سخنگوی کمیسیون اروپایی در توییتر خود این اقدام گازپروم را به بهانههای دروغین این شرکت روسی نسبت داد و گفت آنها تامینکننده قابلاعتمادی نیستند. با این حال، بهرغم ادبیات متخاصمانه طرفهای اروپایی و غربی درباره اقدام روسیه، شرکت گازپروم میگوید پس از مشاهده نشت نفتی در توربین گاز اصلی، چنین تصمیمی را اتخاذ کرده است. این شرکت میگوید با همکاری شرکت زیمنس انرژی آلمان یک بازرسی مشترک در ایستگاه کمپرسور پورتووایا در نزدیکی سنپترزبورگ انجام داده و گزارش تشخیص نشتی توسط نمایندگان شرکت زیمنس نیز امضا شده است.
گازپروم در گزارش خود به نقل از شرکت زیمنس گفته است تعمیرات موردنیاز تنها در یک شرایط کارگاهی تخصصی قابل انجام است. گازپروم روسیه میگوید تا زمانی که نشتی تعمیر نشود، توربین نمیتواند به صورت ایمن کار کند و به همین دلیل، هیچ چارچوب زمانی برای ازسرگیری عرضه از طریق مسیر کلیدی گاز به اروپا ارائه نکرده است.البته شرکت زیمنس نیز در اظهارنظری دوپهلو گفته است چنین نشتهایی معمولا بر عملکرد توربین تاثیر نمیگذارد و میتواند در محل رفع نشتی انجام شود. زیمنس میگوید چنین رفع نشتی در محل، یک روش متداول در محدوده کار تعمیر و نگهداری است.
اقتصاد اروپا؛ آسیبپذیرتر از همیشه
این رویدادها در شرایطی رخ میدهد که اعمال تحریکآمیز ایالات متحده آمریکا و متحدان اروپاییاش علیه روسیه، این بهانه را به گازپروم داده تا اروپا را زیر فشار شدیدی قرار دهد. بهگزارش سرویس جهانی بیبیسی، در اروپا نگرانیهای فزایندهای مبنی بر اینکه خانوارهای اروپایی نتوانند از عهده هزینههای گرمایش زمستانی برآیند، در حال گسترش است. قیمتهای انرژی نیز از زمان آغاز جنگ میان روسیه و اوکراین در ماه فوریه، افزایش یافته است و منابع کم گاز طبیعی در دسترس، میتواند هزینهها را بیش از پیش افزایش دهد. اروپا در حال تلاش است خود را از انرژی روسیه دور کند و توانایی مسکو برای تامین مالی عملیات نظامی خود را کاهش دهد؛ اما تغییر منابع تامین انرژی اروپا به اندازه کافی سریع نخواهد بود و بیتردید در صورت ادامه قطعی جریان گاز روسیه، اروپا زمستان بسیار دشواری در پیش خواهد داشت.
هر چند که مقامات اتحادیه اروپا و کشورهایی چون آلمان میگویند این اقدام روسیه تاثیر چندانی بر تصمیم آنها برای دور شدن از انرژی مسکو نخواهد داشت و آنها آمادگی بهتری برای مواجهه با توقف عرضه دارند. در چنین شرایطی، به نظر میرسد لفاظیهای غربی درباره بیاثر بودن چنین اقدامی از سوی روسیه، بیشتر به پروپاگاندا و تبلیغات سیاسی مرتبط است و واقعیت اقتصادی اروپا، بسیار شکنندهتر و آسیبپذیرتر از هر دوران دیگری است. کورنلیا مایر، اقتصاددان و تحلیلگر انرژی، معتقد است قطعی گاز روسیه تاثیر بسیار مخربی بر اشتغال، اقتصاد کلان و قیمتهای کالاها در سراسر اروپا خواهد داشت. مایر در این باره گفت: «این رویداد واقعا پیامدهای بزرگی برای گاز در اروپا به همراه دارد. بهای گاز طبیعی در اروپا اکنون حدود 4 برابر گرانتر از یک سال پیش است و این بحران هزینههای زندگی را که دامنگیر شهروندان اروپا شده، تشدید خواهد کرد؛ زیرا افزایش قیمت گاز بر همه کالاها تاثیر میگذارد.
گاز به کود تبدیل میشود و همچنین در بسیاری از فرآیندهای صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد؛ بهطوری که بر همه مشاغل و هزینههای زندگی مردم تاثیر میگذارد.» در واقع، بازی گازی روسیه با آلمان و دیگر شرکای اروپایی، تاکنون برای مسکو تا حد زیادی موثر بوده است. اگر هدف روسیه از این اقدامات را تنبیه اروپا بدانیم، وضعیت فاجعهبار صنایع و اقتصاد قاره سبز در ماههای اخیر خود بزرگترین مهر تایید بر موفقیت روسیه در اعمال فشاری کمرشکن به کشورهای اروپایی متخاصم کرملین است. همچنین در نتیجه هر بار قطع جریان صادراتی گاز به اروپا، قیمت انرژی افزایش پیدا کرده است که فشار مضاعفی به مصرفکنندگان و کسبوکارها آورده و از سوی دیگر، اثر کاهش فروش گاز روسیه را جبران کرده است.
در واقع، مسکو از زمان آغاز جنگ هم نفت کمتری فروخته و هم گاز کمتری صادر کرده است؛ اما تقریبا هر ماه درآمد بیشتری نسبت به قبل داشته، زیرا افزایش قیمتها خلا کاهش عرضه روسیه را جبران کرده است. حالا میتوان گفت اروپا در حال وارد شدن به فاز جدیدی از جنگ در بازار انرژی است؛ جنگی که با آغاز زمستان امسال در سراسر اروپا و اوجگیری قیمتها، کشورهای مخالف روسیه را تحت فشار شدیدی قرار میدهد. دولتهای اروپایی باید بتوانند از سختترین و شاید مهمترین امتحان خود در برابر مسکو موفق خارج شوند. در صورتی که اروپا نتواند بحران پیشروی خود را کنترل کند، میتواند انتظار داشت دولتهای اروپایی یک به یک سرنگون و در رکود اقتصادی و تورم گسترده غرق شوند.