نورپردازی: لوکوربوزیه، معمار بزرگ می‌گوید: "معماری بازی هنری هنرمندانه، دقیق و خیره‌کننده مجموعه‌ای از اجسام ساخته شده در زیر نور است. " با خواندن این جمله بیش از پیش به اهمیت نور پی می‌بریم. نور اولین شرط ادراک بینایی است، نور در خانه ما برای دیدن فضا، تشخیص فرم‌ها و رنگ‌ها، زندگی کردن، کار کردن و حس خوب داشتن لازم و ضروری است. درواقع نبود نور موجب می‌شود که دچار ضعف در بینایی شویم و از ادراک فضای اطراف‌مان، رنگ‌ها و فرم‌ها عاجز خواهیم شد. در این مقاله از چیدانه سعی دارم به معرفی و بررسی انواع نورپردازی در معماری داخلی بپردازم.
انواع نورپردازی در معماری داخلی
نور را می‌توان براساس منبع تولیدکننده‌اش به دو دسته عمده تقسیم کرد؛ نور طبیعی و نور مصنوعی. ما در نور طبیعی که از خورشید تامین می‌شود، امکان دخل و تصرفی نداریم؛ مگر اینکه با ابزارهایی مثل پرده از ورود آن جلوگیری کنیم یا آن را به داخل فراخوانیم یا با شیشه‌های رنگی فضایی جذاب ایجاد کنیم اما آنچه موضوع بحث ماست، نورپردازی مصنوعی یا نور پردازی داخلی ساختمان است که در ادامه انواع آن را معرفی می‌کنم.
نور عمومی در فضای داخلی
نور عمومی یکی از مهم‌ترین انواع معمول نورپردازی است. نوری با تابش ملایم که تمام فضای شما را پوشش می‌دهد و برای عملکردهای عمومی شما مانند حرکت کردن ایمن در فضاست و برای انجام کارهایی که نزدیک به اشیاست یا برجسته کردن اشیا در اطراف فضای‌تان ایده‌آل نیست. اگر از نورپردازی عمومی به‌درستی استفاده کنید، محیطی خارق‌العاده برای آرامش یافتن بعد از یک روز پرتنش یا محیطی برای یک مکالمه گرم با دوستی قدیمی برای‌تان مهیا می‌کند. برخی از استودیوهای یوگا از نورپردازی محیطی ملایم برای کاهش استرس استفاده می‌کنند. سعی کنید از یک سری لامپ توکار، دیوارکوب و برای سقف‌های بلند از لوسترها و آویزها در فضای‌تان استفاده کنید.
نور وظیفه‌ای در نورپردازی داخلی
این نور کوچک‌تر و متمرکزتر از نور عمومی است. زمانی که کاری می‌کنید، شما به نور وظیفه‌ای دور و برتان نیاز دارید. درواقع برخی آن را نور اداری می‌نامند. نورپردازی وظیفه‌ای، زمانی که کاری را انجام می‌دهید که نیاز به نور بیشتری دارد، مثل مطالعه کردن، آشپزی کردن، نوشتن، دوختن و بسیاری چیزهای دیگر به بینایی شما کمک می‌کند. نور وظیفه‌ای فقط زمانی خوب کار می‌کند که به عنوان یک نور متضاد استفاده شود؛ برای مثال اگر شما اتاقی کم‌نور دارید که یک چراغ رومیزی در آن روشن است، نسبت به زمانی که کل اتاق با نور درخشان‌تری روشن شده، نور در آن محدوده مفیدتر و با خیره‌کنندگی کمتر همراه خواهد بود.
نور وظیفه‌ای به تحریک طبیعی مغز شما کمک کرده و این تضاد نور شما را هوشیارتر و متمرکزتر می‌کند. درواقع به شما کمک می‌کند جزئیات بیشتری را در کارتان ببینید و نتایجی باکیفیتی بالاتر خلق کنید. می‌توانید از چراغ‌ها یا آباژورهای رومیزی ثابت و با بازوی متحرک یا آباژورهای ایستاده روی میز کارتان یا کنار میزها و در کنار مبل‌تان استفاده کنید. نورهای زیر کابینت‌های بالایی روشنایی مورد نیاز برای خرد و تمیز کردن را تامین می‌کنند، نورهای کنار میز توالت برای بهتر دیدن چهره و همین‌طور پرو لباس می‌توانند شما را یاری کنند. چراغ‌های آویز می‌توانند به صورت مستقیم روی فضای کار آویزان شوند. این نوع چراغ‌ها برای دفاتر کار با میزهای ردیفی، جزیره آشپزخانه و محدوده بازی و انجام تکالیف در اتاق کودکان مناسب هستند.
نورپردازی تاکیدی در معماری داخلی
نور پردازی تاکیدی در نورپردازی داخلی ساختمان، نورهای بسیار متمرکزی هستند که هدف‌شان هدایت دید به سمت نقاط کانونی است. نور تاکیدی راهی برای افزودن استایل و احساس به خانه شماست. این نورها می‌توانند بخش‌هایی از خانه که می‌خواهید نمایش دهید را روشن کنند در حالی که بخش‌های دیگر در سایه قرار داشته باشند. از نور تاکیدی می‌توانید برای کارهای هنری، نمایش قفسه کتاب، تکه‌ای از مبلمان، کلکسیون‌ها و بخش‌هایی از معماری خانه‌تان استفاده کنید.
نور تاکیدی فضایی فریبنده ایجاد می‌کند و احساس تاثیرگذاری و اهمیت تصاویری که به نمایش گذاشته شده‌اند را تداعی می‌کند. این نوع نورپردازی برای موزه‌ها، ساختمان‌های تاریخی و نمایشگاه‌های هنری نیز کاربرد دارد. چراغ‌های دیوارکوب برای طراحی نور تاکیدی بسیار مناسب هستند و با سایزهای مختلفی که دارند به شما در برجسته کردن تکه‌های کوچک یا بزرگ آثار هنری کمک می‌کنند. نورهای نقطه‌ای مثل هالوژن‌ها اغلب برای نورپاشی بر سطح دیوار استفاده می‌شوند (زمانی که شما تمام یک دیوار را با نور روشن و درخشان می‌کنید.)
نورپردازی دکوراتیو در فضای داخلی
درواقع این نوع نورپردازی صرفا جنبه زیبایی و هنری دارد و در ادراک بصری ما دخل و تصرفی ندارد. شاید مجسمه‌هایی که با نور ترکیب شده‌اند را دیده باشید. این درواقع نوعی استفاده از نور به عنوان مصالحی برای خلق اثری هنری است. نورپردازی دکوراتیو علاوه بر اینکه جذابیت و حس علاقه‌مندی را به فضا می‌افزاید به عنوان یک اثر هنری توجه مخاطب را به خود جلب می‌کند. نورهای مخفی در حاشیه سقف یا منابع نوری که خود یک اثر هنری هستند یا نورهایی مثل شمع از انواع این نور محسوب می‌شوند.
با توجه به عوامل فوق می‌توانید نورپردازی خانه خود را اصلاح کرده و به یک سیستم نورپردازی مطلوب دست پیدا کنید. نورپردازی مطلوب به شما کمک می‌کند فضا را کامل و درست درک کنید، کارهای‌تان را بدون خدشه‌ای انجام دهید و فضا را مطابق نیازتان تغییر دهید و تزیین کنید. برای طراحی نورپردازی خوب و استاندارد می توانید به طراحان نورپردازی در اهالی فن چیدانه مراجعه کنید.
منبع: مجله منزل ؛ نویسنده: پرهام شکوهی
