مصرف گوشت گوساله، گوسفند یا شتر؟
انواع گوشت به غیر از فرآورده های گوشتی (سوسیس، کالباس، ناگت و...) در هرم غذایی جایگاه ویژه ای دارند و هیچ گاه نمی توان این گروه را جایگزین گروه های غذایی دیگر کرد. ویتامین B12، روی، آهن قابل جذب و اسیدآمینه های ضروری از جمله مواد مغذی هستند که در سبزیجات، میوه ها، شیرینی ها، چربی ها و غلات وجود نداشته یا میزان آن به قدری اندک و غیرقابل جذب است که اگر رژیم غذایی از نوع گیاهخواری مطلق باشد بدون شک فرد دچار عوارض حاد یا مزمن ناشی از کمبود این مواد همچون اختلال در رشد قدی، ضعف قوای جنسی، سقط و نارسی جنین، ناباروری، کم خونی و مشکلات و ناراحتی های عصبی شده که معمولا این عوارض دیررس و در عین حال به سختی قابل جبران و درمان هستند. در نتیجه مصرف متعادل و توصیه شده انواع گوشت لازم و ضروری است.
ابتدا لازم است بدانید گوشت متشکل از مجموعه بافت های عضلانی (ماهیچه ای) ـ اسکلتی لاشه همراه بافت های چربی است. ضمن این که به احشای داخلی دام همچون دل، جگر، قلوه، زبان و... اعضای گوشتی گفته می شود که هر دوی اینها پروتئینی بوده، اما از نظر مرغوبیت و ارزش، گوشت قرمز لاشه دام اولویت مصرف دارد. گوشت قرمز بر اساس نوع دام انواع مختلفی دارد، گوشت گاو، گوسفند، گوساله، بوفالو (گاومیش)، بره، شتر و گوشت حیوانات شکاری از این جمله اند. اما سوال اینجاست گوشت حیوانات اهلی در مقایسه با یکدیگر چه خصوصیات تغذیه ای متمایزی دارند ؟
گوشت گاو
گوشت گوساله بهتر است یا گوسفند؟
بسیاری از خانواده ها بر این باورند که گوشت گوسفند در مقایسه با گوشت گوساله ارزش تغذیه ای بیشتری دارد و چون بافت نرم و لطیفی داشته و طعم و بوی دلچسبی به انواع خوراک و خورش های سنتی می دهد، فقط گوشت گوسفند را می پسندند و هیچ نوع گوشت دیگری به مذاق شان خوش نمی آید. درست است که گوشت گوسفند موافق ترین مزاج را دارد و سرعت هضم آن بیشتر از گوشت گوساله است و بافت نرم و طعم دلچسبی دارد، اما باید بدانید گوشت گوسفند و گوساله از نظر ارزش تغذیه ای با یکدیگر برابری می کنند و میزان روی، آهن و ویتامین B12 در آنها یکسان است با این تفاوت که گوشت گوسفند بسیار چرب و افزاینده کلسترول و تری گلیسیرید خون است، اما گوشت گوساله علاوه بر آن که کم چرب تر است در مقایسه با گوشت گوسفند کلسترول پایین تری دارد. پس افرادی که دچار چربی خون بالا، ناراحتی های قلبی و دیابت هستند بهتر است گوشت گوسفند را از برنامه غذایی شان حذف کنند.
تحقیقات نشان می دهد گوشت گوساله برای بدنسازان مناسب بوده و به افزایش سطح تستسترون کمک می کند که البته اگر دام در طبیعت رشد یافته و تغذیه طبیعی تری داشته باشد در مقایسه با گوساله های پرورشی ضمن این که ارزش غذایی بالاتری دارد، طعمی مشابه گوشت گوسفند داشته و به دلیل آن که حجم بافت پروتئینی آن نسبت به بافت چربی در مقایسه با گوشت گوسفند بیشتر است به افزایش قدرت و حجم عضلانی بدنسازان کمک می کند. البته افراط در مصرف گوشت گوساله می تواند سبب تجمع چربی در ناحیه شکم و پهلو و افزایش چربی خون شود.
گوشت گوسفند
این را هم بدانید گوشت گاو در مقایسه با گوساله چاق کننده و دیرهضم تر است.
ارزش غذایی گوشت بره
با وجودی که گوشت بره، بافت ماهیچه ای متراکم و پر حجمی ندارد، اما اغلب مردم به دلیل آن که رنگ صورتی مطلوبی دارد و حداکثر مقدار گوشت و حداقل مقدار چربی را داراست آن را به گوشت گوسفند ترجیح می دهند. اما گوشت بره چه ویژگی متمایزی دارد و آیا مصرف آن توصیه می شود؟ گوشت بره از نظر تردی و خوشمزگی در میان دیگر گوشت حیوانات حرف اول را می زند و قابلیت هضم بالایی دارد. این گوشت حاوی تمام اسیدهای آمینه ضروری بدن است و می تواند در ساختن بافت های جدید مفید باشد. گوشت بره مقدار قابل ملاحظه ای فسفر همراه با کلسیم و آهن دارد و از نظر ویتامین های گروه B بخصوص B12 غنی است. این گوشت به دلیل بهترین طعم و کمترین میزان چربی گزینه مناسبی است.
گوشت گاو یا بوفالو؟
شاید تا به حال گوشت گاومیش یا همان بوفالو را ندیده باشید. شاید هم گوشتی با طعم و رنگ و بافتی متفاوت تر از گوشت گاو خورده باشید، اما متوجه نشده اید که گوشت چه حیوانی بوده است. گاومیش یک حیوان مفید و سه منظوره است یعنی شیر، گوشت و نیروی خوبی دارد، اما نسبت به گوشت گاو به علت داشتن یک سری خصوصیات نامطلوب مشتری پسندی کمی دارد.
گوشت گاومیش خام یا نپخته رنگ قرمز بسیار روشنی دارد و شاید تفاوت رنگش با دیگر گوشت ها موجب تعجب شما شود. این گوشت وقتی پخته می شود بسیار تیره و کدرتر از گوشت گاو می شود. وقتی آن را چرخ می کنیم همچون خمیری آبدار و بسیار لطیف شده، اما زمانی که می پزد بافت آن سفت می شود و اصلا طعم خوبی ندارد مگر آن که به مدد برخی از ادویه جات طعم آن را مخفی کنیم.
تحقیقات انجام شده نشان می دهد میزان پروتئین این گوشت با گوشت گاو برابری می کند، اما چربی و کالری آن 1.5 تا 2 برابر بیشتر از گوشت گاو است. میزان ویتامین های B و کلسیم گوشت گاومیش درصدی کمتر ولی از نظر میزان فسفر، آهن و پتاسیم با گوشت گاو برابری می کند با این تفاوت که سدیم گوشت گاومیش کمی بیشتر است. گوشت گاومیش در مقایسه با گوشت گاو چون کیفیت و ارزش غذایی پایین تری دارد و خصوصیات ظاهری، بافتی و طبخی آن نامطلوب است کمتر مورد اقبال مصرف کنندگان قرار گرفته است.
گوشت بوفالو
گوشت شتر در ترازوی تغذیه
در آموزه های اسلامی مصرف گوشت شتر به دلیل ویژگی های متمایزی که نسبت به گوشت سایر حیوانات دارد بسیار توصیه شده و خوشبختانه مدتی است که این گوشت طرفداران زیادی را به خود جلب کرده است. در آموزه های دینی آمده که گوشت شتر قوای بدنی و استقامت را زیاد کرده و اعصاب و قوای جنسی را تقویت می کند و از اختلالات در رشد جنین جلوگیری می کند و مصرف آن به بانوان باردار، شیرده، دانش آموزان، ورزشکاران و افراد کهنسال توصیه شده است.
این گوشت ظاهری شبیه گوشت گوساله دارد و نظر به این که اغلب خانواده ها از سفتی و دیرپز بودن این گوشت گلایه دارند باید بگوییم که اگر از گوشت شتر جوان استفاده کنید ضمن داشتن بافتی نرم و لذیذ، برای چرخ و کبابی کردن هم مناسب است. این گوشت پروتئین و چربی کمتری نسبت به گوشت گاو و گوساله دارد، اما سدیم آن زیاد و پتاسیم کمی دارد که این قضیه به تحمل پذیری شتر به کمبود آب مرتبط می شود. آهن و روی گوشت شتر کمتر از گوشت سایر دام هاست، اما فسفر، کلسیم و ویتامین های B در عضلات ران این حیوان بیشتر است. این را هم بد نیست بدانید که از قلم و کوهان شتر در درمان درد پا و کمر و دردهای روماتیسمی استفاده می شود.
مصرف گوشت تعدیل یا تعطیل؟
بسیاری از افراد بر این باورند که چون انواع گوشت قرمز تری گلیسیرید و کلسترول بالایی دارد باید آن را از برنامه غذایی شان حذف کنند. در صورتی که اگر مصرف گوشت متوقف شود بدن با فقر کلسترول مواجه می شود، در نتیجه براساس مکانیسم طبیعی بدن، آنزیم تولید کلسترول در کبد فعال شده و به تولید کلسترول می پردازد و در صورت کمبود شدید این چربی در خون، احتمال دارد میزان تولید آن حتی از حد لازم نیز بیشتر و به افزایش کلسترول خون منجر شود.
مصرف گوشت گوساله بهتر است یا گوسفندی؟
