مترجم : اعظم اسلامی مجد
azameslamimajd2008@yahoo.com
تحریریه زندگی آنلاین : گاز گرفتن کودک می‌تواند یک مرحله طبیعی و عادی از رشد او باشد، چرا که او نمی‌تواند احساسات خود را از طریق کلمات مناسب بیان کند، اما بدون شک گاز گرفتن می‌تواند آسیب‌هایی به دنبال داشته باشد و از نظر جسمی به فرد گاز گرفته شده ناراحتی و درد وارد کند. برای جلوگیری از بروز این رفتار در کودکان، بهتر است ابتدا دلیل آن را ریشه‌یابی کنیم تا راحت‌تر در صدد برطرف کردن آن برآییم.
بیشتربخوانید:
چرا بعضی از بچه‌ها عادت به گاز گرفتن دارند؟
گاز گرفتن معمولا در کودکان خردسال رواج دارد، اما همین موضوع گاهی می‌تواند سبب نگرانی والدین شود، به خصوص زمانی که کودک در طولانی مدت این رفتار را از خودش بروز می‌دهد. برخی از دلایل گاز گرفتن در کودکان عبارتند از:
برای کاهش درد ناشی از درآمدن دندان‌ها
برای ابراز احساسات ناخوشایند مخصوصا در مواردی که نمی‌توانند با دیگران ارتباط بگیرند.
از روی کنجکاوی در مورد عواقب این کار مخصوصا وقت بازی با سایر کودکان
به هنگام گرسنگی، خستگی، خواب‌آلودگی و بی‌حوصلگی
برای لذت بردن و تجربه احساس فیزیکی گاز گرفتن
برای دفاع از خود در موارد خاص
کنترل یک موقعیت و قدرت‌طلبی کودک در یک گروه خاص
برای جلب توجه
بیشتربخوانید:
چگونه از گاز گرفتن کودکان جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از بروز این رفتار در کودکان، باید ابتدا کمک کنید که حواس کودک از این مسئله پرت شود، یعنی از نظر فیزیکی و ذهنی مشغولیت دیگری داشته باشد. با او ارتباط بیشتری برقرار کنید و راه‌های انتقال نیازها و خواسته‌های خود را به او آموزش بدهید.
اگر چنانچه کودک شما در مرحله دندان در آوردن است، طبیعی است که لثه او تحریک شود و نیاز داشته باشد که چیزی را گاز بگیرد. در چنین شرایطی می‌توانید به او دندان‌گیر یا چیزی اسفنجی و نرم بدهید تا آن را گاز بگیرد.
وقتی که کودک شما در محیطی تحریک‌کننده قرار می‌گیرد و علاوه بر آن در مرحله دندان در آوردن است، حتما به او شیء مناسبی بدهید تا آن را گاز بگیرد. برخی از کودکان در محیط‌های شلوغ و با سر و صدای زیادِ حتی موسیقی، تحریک شده و این کار را انجام می‌دهند.
تا جایی که ممکن است از به هم ریختگی در برنامه خواب و خوراک کودک خود جلوگیری کنید. با گرسنگی و کم‌خوابی ممکن است زمینه بروز این گونه رفتارها بیشتر شود.
بیشتربخوانید:
فرزندان خود را تشویق کنید که در حین رشد و بزرگ‌تر شدن، از کلمات بیشتری نیز استفاده کنند. برای مثال وقتی راجع به چیزی احساس خوبی ندارد، او را تشویق کنید که احساسش را با کلمات بیان کند. در بهبود و تقویت مهارت‌های ارتباطی و زبانی به او کمک کنید.
استفاده از یک شیء خارجی مثل یک کیسه بوکس می‌تواند کمک زیادی به تخلیه خشم درونی کودک کند. از او بخواهید که وقت عصبانیت مشت بزند و یا یک کار فیزیکی برای کاهش استرس خود انجام دهد. هر چیز نرم و غیر زنده‌ای می‌تواند موثر باشد، حتی یک بالش.
با فرزند خود وقت بیشتری را بگذرانید. بازی مورد علاقه‌اش را انجام دهید. او را به پارک ببرید یا بازی‌های جدید دیگری را امتحان کنید.
یک تغییر حتی به میزان کم، باز هم می‌تواند شرایط را تغییر دهد و باعث دلهره و نگرانی کودک شود. جابجایی و تغییر مکان محل سکونت گاهی برای کودکان دلهره‌آور است. تا حد امکان کودک خود را برای تغییراتی که در راه است، آماده کنید و در طول تغییرات نیز شرایط راحت‌تری را برای آنها ایجاد کنید.
اگر فرزندتان قبلا کسی را گاز گرفته است، قاطع باشید و به او بگویید هرگز این کارش قابل قبول نیست و تبعات زیادی به دنبال دارد. او را از عواقب بد این کار با خبر و آگاه کنید.
تنبیه کودک با گاز گرفتن متقابل و یا کتک زدن او معمولا آسیب‌رسان است و نتیجه عکس می‌دهد. کودکان خردسال بیشتر به دنبال واکنش‌های تقلیدی بزرگ‌ترها هستند، حتی ممکن است که کودک این تصور را داشته باشد که کار درستی انجام داده است.
اگر هیچ راه‌حل دیگری برای برطرف کردن این مشکل نداشتید، او را نزد پزشک متخصص ببرید.
بیشتر بخوانید:
چند نکته بیشتر
هیجان بیش از حد می‌تواند باعث گاز گرفتن کودکان شود، زیرا آنها در سنین پایین‌تر، مدیریت و یا ابراز احساسات را بلد نیستند، بنابراین گاز گرفتن نوعی رهایی عاطفی محسوب می‌شود. آموزش ابراز هیجان غیر کلامی در این موارد، بسیار موثر است.
گاز گرفتن می‌تواند از علائم اوتیسم باشد. کودک مبتلا به اوتیسم برای مقابله با اضطراب در هنگام مشکلات ارتباطی‌اش با کودکان دیگر، دست به این کار می‌زند.
گاز گرفتن می‌تواند نوعی اکتشاف برای کودک نیز محسوب شود. در چنین شرایطی بروز این رفتار بیشتر جنبه تکانشی دارد.
گفتن «نه قاطع» به این رفتار آنها و ایجاد یک محیط مناسب برای یادگیری بیشتر، بهترین راهکار است.