مترجم : اعظم کنجشکی
تحریریه زندگی آنلاین : عمر به سرعت در حال گذر است و سالمندی، موضوعی است که همه ما روزی با آن مواجه خواهیم شد. استقلال هر فردی در مقایسه با سالهای جوانیش با بالاتر رفتن سن کمتر میشود و این امری بسیار طبیعی است. خوشبختانه میتوان به کمک راهحلهایی که وجود دارد، همچنان در سالمندی نیز از زندگی لذت برد. از دست رفتن استقلال در زمان سالمندی، واقعیتی است که زندگی هر زن و مرد مسنی را به صورت متفاوتی تحت تأثیر خود قرار میدهد. بسته به شرایط و نیاز هر فرد گزینههای مختلفی پیش روی سالمندان مستقل، نیمه مستقل و آنهایی که کاملاً استقلال خود را از دست دادهاند، قرار دارد. هدف این است که به سالمند کمک کنیم که در عین اینکه حداکثر استقلال را برای او در نظر میگیریم، سلامت و امنیت وی را نیز تضمین کنیم.
بیشتربخوانید:
تعریف و علل از دست رفتن استقلال در سالمندان
از دست رفتن استقلال در سالمندان بدین معنا است که فرد سالمند برای انجام دادن کارهای روزمره خود به کمک نیاز پیدا کند. این وابستگی میتواند کلی یا جزئی باشد؛ بر اثر تصادف یا بیماری بوجود آمده باشد که فرد را ناتوان کرده یا به دلیل کهولت سن و عوارض آن باشد. خوشبختانه با کمک و مراقبت می¬توان امنیت سالمند وابسته را حفظ کرد.
علائم نشان دهنده از بین رفتن استقلال در فرد
او برای بلند شدن، نشستن، حرکت کردن و یا به رختخواب رفتن به کمک نیاز دارد.
او قادر نیست به تنهایی لباس خود را تعویض کند، حمام برود و غذا بخورد.
او نمیتواند آشپزی کند و کارهای داخلی خانه را انجام دهد.
او با از دست رفتن حافظه مواجه شده است.
او در بیان مسائلش و فهمیدن دیگران و فهماندن منظورش به دیگران مشکل دارد.
او نمیتواند خرید کند و یا کارهای اداری خود را انجام دهد.
او نمیتواند به تنهایی تصمیمگیری کند: نمیتواند برنامه روزانه خود را مدیریت کند، کارهای مالی خود را انجام دهد و یا برای یک مسافرت برنامهریزی کند.
شخصیت او تغییر کرده است: او نسبت به محیط اطرافش بی علاقه شده است و پرخاشگرتر و یا افسرده¬تر از گذشته است.
خطرات ناشی از دست رفت استقلال در سالمندان
فرد سالمندی که استقلال خود را از دست داده است، ممکن است در یکی از شرایط زیر قرار بگیرد:
بیشتر از قبل در معرض جراحت، آسیب و افتادن باشد.
دیگر نتواند از خودش مراقب کند و ممکن است حتی سلامتش به خطر بیافتد.
زندگی اجتماعی او تحت تأثیر قرار گیرد و ممکن است در نهایت منزوی شود.
به دلیل وضعیت خود بشدت احساس ناامیدی کند.
بیشتربخوانید:
چگونه این مشکل را درمان کنیم؟
حفظ استقلال سالمند وابسته تا حد ممکن بهترین روش برای بهبود کیفیت زندگی اوست. به این منظور اقدامات متعددی را میتوان انجام داد. باید بسته به شرایط هر سالمند، شخصی برای نگهداری او در کنارش باشد و در انجام دادن کارهای خانه همچون غذا درست کردن و سایر کارها به او کمک کند.
نگهداری سالمند ناتوان توسط نزدیکان
معمولاً در زمانی که سالمند به تدریج در حال از دست دادن استقلالش است، یکی از افراد نزدیک، یا چند نفر هر کدام به صورت چرخشی، وظیفه مراقب از وی را بر عهده میگیرند. این کمک به سالمند این امکان را میدهد که در عین بودن در جمع خانواده و بهرهمندی از حمایت آنها از حداکثر استقلال و آزادی عملی که میتواند داشته باشد، لذت ببرد و سلامت و امنیتش حفظ شود. این امر در روحیه او بسیار تأثیر مثبت دارد. بنابراین این نزدیکان سالمند هستند که میتوانند بیشترین کمک را به برسانند. این نقش با اینکه برای سالمندی که نیاز به کمک دارد، بسیار مهم و اساسی است، در عین حال بسیار سخت و گاه خستهکننده است. فرد یا افرادی که تصمیم میگیرند از فرد سالمند عزیز خود نگهداری کنند، باید در مورد زمان مورد نیاز و فشاری که برخی از وظایف مربوط به آن در پی دارد، کاملاً آگاه باشند. آنها باید بتوانند به محدودیتهای خود آشنا باشند و به خوبی مسائلی را که با آن درگیر خواهند بود، بشناسند. بهتر است که تمام وظایف را یک نفر بر عهده نگیرد و همه افراد نزدیک فرد سالمند در این مسیر در حد توان خود ایفای نقش کنند. هر فردی که وظیفه مراقبت از سالمند را بر عهده دارد، لازم است تعادل را در جنبههای مختلف زندگی شخصی خود نیز، حفظ کند.
خانه سالمندان راهحل جایگزین در موارد حاد
گاه شرایط سالمند حاد میشود و وی به طور کامل استقلال خود را از دست میدهد و امکان نگهداری سالمند در منزل و حتی با وجود پرستار ممکن نیست و او نیاز به مراقبهای بیشتر و تخصصی دارد. در این موارد با اینکه این تصمیم بسیار دشوار است و در ابتدا پذیرش آن نیز سخت است، مراکز نگهداری سالمندان، به دلیل اینکه میتوانند امکانات بهتری را در اختیار سالمند قرار دهند، تنها گزینه میشود و در نتیجه شرایط بهتری را برای سالمند و نزدیکان وی فراهم میکنند.
در این مراکز معمولاً خدمات متنوعی ارائه میشود که تا حد زیادی امنیت و سلامت سالمند را تضمین میکند و والدین سالخورده ما میتوانند از تمامی مراقبتهای لازم بهره ببرند.
پرسنل خانههای سالمندان معمولاً کاملاً آموزشدیده هستند و در این مراکز و خصوصاً در خانههای سالمندان خصوصی، در تمامی ساعات شبانهروز خدمات پزشکی در دسترس است. هر مرکزی خدمات متنوعی را برای افراد مختلف ارائه میدهد. در برخی از مراکز به افراد با بیماریهای خاص نیز خدماترسانی میکنند و اقامتگاههای مخصوص افراد مبتلا به آلزایمر و یا مشکلات روان دارند.
بیشتربخوانید:
در مواقع لزوم کمک بگیرید
گاهی انجام تمامی وظایف مربوط به سالمندی که استقلال خود را ازدست داده است، بسیار دشوار میشود و از توان نزدیکان او خارج میشود. در این هنگام بهتر است که از خدمات پرستاری در منزل کمک بگیرید. هدف همچنان این است که در عین اینکه بهترینها را به سالمندی که بسیار برای شما نیاز عزیز است، ارائه میدهید و آسایش خود را نیز در نظر بگیرید تا بتوانید برای مدت طولانیتری با عشق و مهربانی، به فرد سالمند کمک کنید.
به این ترتیب او همچنان در جمع گرم خانواده خواهد ماند و از زندگی با کیفیتتری نیز لذت خواهد برد. شما میتوانید از جنبهها و درجاتی مختلفی از پرستاران در منزل کمک بگیرید:
مراقبتهای پزشکی
کمک در کارهای خانه
شستن لباسها
کمک به استفاده از توالت و دیگر خدمات مرتبط با بهداشت شخصی فرد سالمند
همراهی فرد سالمند در گردش بیرون از منزل یا حتی قرار ملاقاتهای پزشکی
کمک در جابهجایی سالمند
تهیه غذا
و حتی کمکهای فراتر از این
فراموش نکنید که علیرغم اینکه سالمند استقلال خود را از دست داده است و نیازمند توجه و مراقبت است، همواره با او با احترام برخورد کنید. از متخصصان کمک بگیرید و مسیر را برای آسایش سالمند ناتوان و همچنین خودتان هموارتر کنید.
بیشتربخوانید:
جمعبندی
همچنان یادآوری میکنیم که برای سالمندانی که استقلال خود را از دست دادهاند و یا در حال از دست دادن استقلال خود هستند، گزینههای مختلفی بسته شرایط فرد وجود دارد. در وهله اول، بهتر است نزدیکان سالمند برای نگهداری و مراقبت از سالمند داوطلب شوند و برای حمایت از سالمندی که برایشان عزیز است، زمان و انرژی صرف کنند. در درجه بعد کمک گرفتن از خدمات پرستار در منزل است؛ که میتوان طیف گستردهای از خدمات را با این روش دریافت کرد و در عین حال این امکان را داشت که از سالمند در منزل نگهداری کرد. در نهایت، گزینه آخر خانه سالمندان است. گاه این گزینه با توجه به شرایط، تنها گزینه موجود است؛ ولی حتماً در ابتدا باید تمامی جوانب را بررسی کرد و اگر انتخاب دیگری وجود نداشت، به خوبی تحقیق کنید که مرکز مناسب با سالمند خود بیابید.
همچنان نقش خود را فراموش نکنید!
هر سالمندی حتی بسیار ناتوان نیاز به کمک و همراهی نزدیکان خود دارد و همانطوری که بالاتر نیز اشاره کردیم، بیشترین کمک برای این افراد ناتوان، از طرف نزدیکان آنها قابل ارائه است و نگهداری از سالمند در خانه سالمندان بدین معنا نیست که آنها وظایف خودمان در برابر آنها را فراموش کنیم. سالمند شاید از نظر جسمی ناتوان شده باشد ولی احساس دارد و هنوز به محبت ما بیش از هر کار و خدمت دیگری نیاز دارد و لازم است که او بداند که در قلب ما جا دارد. بدین منظورحتما به صورت مرتب به ملاقات سالمند بروید و اگر شرایط او اجازه میدهد، هر چند وقت یکبار او را با پرستارش به منزل ببرید که جاودی جمع صمیمی خانواده، از هر دارویی برای او ضروریتر است.