لکه بینی یاخونریزی در زمان بارداری به خصوص در سه ماهه اول امری عادی است و معمولا هم دلیل خاصی ندارد.اما به دلیل اینکه در بعضی مواقع این خونریزیها شدید ویا با دلایلی همراه است بنابراین شناخت این دلایل و مراجعه به پزشک در حفظ سلامت مادر و جنین ضروری به نظر می رسد.
خونریزی در سه ماهه اول
حدود 20% از بانوان در طول سه ماهه اول بارداری و در طول 12 هفته اول نشانه هایی از لکه بینی مشاهده می کنند که دلایل مختلف دارد:
خونریزی به دلیل وجود جنین:
در طول 12 روز بعد از آبستنی ممکن است که شخص لکه هایی را مشاهده کند و فکر کند که همانند لکه های دوران پریود است در واقع آنها هنوز متوجه بارداری نشده است.این خونریزی به دلیل جایگزینی جنین اولیه در رحم است که به صورت لکه بینی بوده و بیشتر از چند روز یا چند ساعت دوام نخواهد داشت.
سقط جنین
بیشترین دلیل نگرانی مادران باردار از خونریزی در طول 12 هفته اول دوران بارداری برمی گردد به سقط جنین مکرر در این دوره زمانی.حدود نیمی از بانوان که در این زمان خونریزی داشته اند نهایتا جنینشان را سقط می کنند اما دلیل نمی شود که در هر لکه بینی ناچیزی شخص دچار نگرانی شود.مخصوصا اگر علائم دیگری نداشته باشد.
بارداری خارج رحمی
در بارداری خارج رحمی جنین در خارج از رحم یا زهدان که در اکثر مواقع در لوله رحمی است رشد می کند.اگر جنین در همین وضعیت به رشد خود ادامه دهد در نهایت منجر به ترکیدن لوله رحمی می شود که برای مادر بسیار خطرناک می باشد.اگر چه این نوع بارداری خیلی خطرناک است اما تنها در 2% از بانوان اتفاق می افتد.یکی دیگر از علائم بارداری خارج رحمی درد شدید زیر شکم همراه با گیجی شدید است.
بارداری توده ای(مول)
در شرایط بسیار نادر توده ای در درون رحم به جای جنین شروع به رشد می کند.و در شرایط بسیار نادر نیز این توده می تواند سرطانی شده و به قسمتهای دیگر بدن گسترش یابد. یکی دیگر از علائم بارداری توده ای حالت تهوع و استفراغ شدید و بزرگ شدن سریع اندازه رحم می باشد.
دلایل دیگر خونریزی در دوران اولیه بارداری شامل:
تغییرات در گردن رحم
در طول زمان بارداری جریان خون زیادی به سمت گردن رحم وجود دارد در نتیجه داشتن رابطه جنسی در این دوران و یا تستهای رحمی باعث ایجاد لکه بینی می شود.این لکه بینی نگرانی در پی نخواهد داشت.
عفونت
هر گونه عفونت در فضای درونی رحم یا دستگاه تناسلی و یا عفونت ناشی از روابط جنسی (کلامدیا، سوزاک، تبخال) می تواند باعث بروز لکه بینی یا خونریزی،در سه ماهه اول بارداری شود.
خونریزی در سه ماهه دوم و پایانی بارداری
خونریزیهای غیر عادی در اواخر بارداری را باید جدی گرفت،زیرا احتمال وجود ناراحتی در مادر یا جنین باشد. اگر در طول این دوران خونریزی مشاهده کردید،به پزشک خود حتماً مراجعه نمایید.
جفت سر راهی
این شرایط زمانی پیش می آید که جفت به سمت پایین متمایل شده و یا جلوی کانال زایمان را می گیرد.البته این اتفاق بسیار نادر است و در حدود 1 در 200 نفر این اتفاق می افتد اما اگر هم این اتفاق بیافتد،باید سریعاً اقدامات مراقبتی انجام گیرد.این نوع خونریزی بدون درد و علامت اتفاق می افتد.
جدا شدگی جفت
در حدود 1% از بارداریها ، در زمان قبل یا طول زایمان جفت از دیواره رحم جدا می شود که برای مادر و جنین خطرناک می باشد. از دیگر علائم جدا شدن جفت،وجود درد در ناحیه زیر شکم و وجود لخته خون در مجرای تناسلی و درد کمر می باشد.
پارگی رحم
ممکن است به دلیل پاره شدن زخمهای دوخته شده در سزارین بارداری قبلی اتفاق بیافتد که بسیار خطرناک است و نیاز به عمل سزارین فوری می باشد.از دیگر علائم احساس درد و فشار در ناحیه زیر شکم می باشد.
رگهای سر راهی
در مواقع بسیار نادر در اثر افزایش رگهای خونی در بند ناف و جفت در طول مسیر کانال زایمان،این مسیر را مسدود می کند که برای جنین خطرناک است زیرا در اثر خونریزی زیاد از جفت و بند ناف ممکن است جنین دچار کمبود اکسیژن شده و خفه شود.از دیگر علائم،ضربان غیر طبیعی قلب جنین و خونریزی شدید است.
زایمان زود هنگام
خونریزی در اواخر دوران بارداری شاید دلیل این باشد که جنین شما آماده به دنیا آمدن است.چند روز یا چند هفته قبل از زایمان توده مخاطی که همراه با لکه می باشد از رحم خارج می شود.اگر این علائم قبل از هفته 37 اتفاق بیافتد،فوراً به پزشک مراجعه کنید زیرا در حال زایمان زود رس هستید.از دیگر علائم می توان به تغییرات مجاری تناسلی، فشارهای زیر شکمی و درد در ناحیه زیر کمر می باشد.
از دیگر دلایل خونریزی در اواخر بارداری عبارتند از: آسیب در ناحیه گردنی رحم و مجرای تناسلی.پولیپ خونی.سرطان.
اگر در اواخر بارداری دچار خونریزی غیر عادی شدید،چه باید بکنید؟
به دلیل اینکه هر گونه خونریزی در درون رحم علامتی از وجود یک مشکل می باشد،بنابراین سریعاً به پزشک مراجعه نمایید.از یک دستمال برای اینکه میزان خونریزی را مشخص کنید،استفاده نمایید.نوع خونریزی( رنگ صورتی،قهوه ای،قرمز و یا اینکه خونتان دارای لخته بوده و یا روان بوده ) را مشخص نمایید.
هر گونه بافتی که از بدن خارج شده را به پزشک نشان داده و در طول دوران خونریزی از نزدیکی و استفاده از پارچه یا پوشک خودداری کنید.
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر به اورژانس مراجعه کنید:
هر نوع درد یا پیچش در ناحیه زیر شکم .
خونریزی چه با درد و چه بی درد.
خارج شدن بافت از درون رحم.
سرگیجه یا ضعف و غش.
تب بالای 100 درجه فارنهایت.