سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر در حالی افتتاح شد که بر خلاف سنت دیرینه خود دو روز زودتر و از یکشنبه 10 بهمن ماه اکران فیلم را در پردیس سینمای ملت (کاخ مردمی) و برج میلاد (کاخ جشنواره) آغاز کرد. در سینماهای مردمی نیز یک روز زودتر در دوشنبه 11 بهمن ماه اکران فیلمها شروع شده که تا پنجشنبه 21 بهمن نیز ادامه خواهد داشت. امسال برخلاف سالهای گذشته بخش نگاه نو که مربوط به فیلمسازان جوان و کارگردانهایی بود که فیلم اول یا دوم خود را ساخته بودند حذف شده و همگی فیلمهای بخش مسابقه در سودای سیمرغ به رقابت میپردازند. البته این اتفاق چندان هم عجیب نیست چرا که سال گذشته فیلم «ابد و یک روز» و «ایستاده در غبار» که هر دو فیلم اولی به حساب میآمدند بیشترین جوایز را از بخش اصلی جشنواره کسب کردند.
جشنواره امسال کاملاً غیر قابل پیشبینی و هیجانانگیز خواهد بود
امسال در بین 33 فیلم بخش مسابقه 9 فیلم اولی دیده میشود و 20 فیلم ساخته جوانان زیر 40 سال است و این یعنی جشنواره امسال کاملاً غیر قابل پیشبینی و هیجانانگیز خواهد بود. جوانهای نسل سوم انقلاب که تجربهگرا هستند و نگاه تازهای به سینما دارند. البته جای خالی بسیاری فیلمها در این جشنواره خالی است که تا حدی به اتفاقات عجیب و غریب بخش هنر و تجربه باز میگردد. در ابتدا حرفی از حضور این بخش به میان نیامد اما در روزهای پایانی در اقدامی عجیب 9 فیلم از بخش اصلی در کنار 7 فیلم تازه در فهرست 16 گانه بخش هنر و تجربه قرار گرفتند که جای فیلمهایی همچون «هجوم» ساخته شهرام مکری که دو فیلم قبلیاش رونق بخش گروه هنر و تجربه بوده و «کله سرخ» ساخته کریم لکزاده که سال گذشته فیلم قبلیاش «قیچی» در این گروه اکران شده بود حس میشود.
روز اول جشنواره همیشه خلوتتر از روزهای آینده هست. هنوز به طور جدی درباره فیلمی صحبت نمیشود و فیلمها مثل هندوانههای سربسته هستند. مردم هم منتظرند تا تعریف فیلمها را بشنوند و بعد به تماشای فیلمهای توصیهشده بروند. در این میان هنوز کسانی هستند که از این غافلگیر شدن لذت میبرند. از اینکه بدون آمادگی به تماشای فیلمی بروند و از قضا فیلمی خوبی شود و دلشان از این کشف لذت بخش خنک شود. برای کسانی که بلیطهای جشنواره را اینترنتی نخریدهاند همیشه فیلم دیدن با بیم و امید همراه است. اینکه چقدر سینما گنجایش خواهد داشت و انتظار چند ساعتهشان در صفهای طولانی جشنواره به نتیجه خواهد نشست یا نه؟
در روز اول در پردیس سینمایی چارسو چهار فیلم کمدی انسانی ساخته محمد هادی کریمی، اسرافیل ساخته آیدا پناهنده، او (خانه) ساخته اصغر یوسفی نژاد و رهایی از بهشت ساخته علی نوری اسکویی اکران شدند که موفق به دیدن دو فیلم کمدی انسانی و اسرافیل شدم. در بخش معرفی فیلمهای جشنواره میتوانید معرفی فیلم اسرافیل و او (خانه) را مشاهده کنید.
«کمدی انسانی» پنجمین فیلم سینمایی محمد هادی کریمی است که فضای جدیدی را تجربه کرده است. زمان فیلم در سالهای معاصر میگذرد و شکل کارگردانی با آثار فعلی سینمای ایران متفاوت است. روایت فیلم در زمان حرکت میکند و مدام حال و آینده را عوض میکند و فضاسازیها به دور از سینمای واقعگرای امروزی تجربهای تازه است اما فیلمنامه کشش کافی برای یک فیلم بلند را ندارد و فیلمساز بیش از حد درگیر بیان حرفهای فلسفی مورد نظر خود شده است. شاید نکته مثبت فیلم تصویر برداری خوب فیلم در بخشهایی از داستان باشد اما یکدست نبودن فیلمبرداری فیلم به خصوص در میانه داستان کمی به فیلم ضربه زده است. مهمترین اتفاق فیلم بازی کوتاه اما تاثیرگذار هومن سیدی است که بار دیگر ثابت کرده که یک نقش فرعی دوست داشتنی در سینمای ایران است. در مجموع کمدی انسانی نمره قابل قبولی به عنوان فیلمی در بخش مسابقه جشنواره بینالمللی فیلم فجر نمیگیرد باید دید در روزهای آینده تجربههای تازه در سینمای ایران تا چه حد قابل قبول و موفق از آب درآمدهاند.
«اسرافیل» دومین فیلم آیدا پناهنده پس از فیلم موفق «ناهید» است. ناهید توانست در بخش نوعی نگاه جشنواره کن بدرخشد و جایزه بهترین فیلم را از آن خود کند. اسرافیل شباهت زیادی به ناهید دارد و بخش زیادی از فضای فیلم دوباره در شمال ایران میگذرد. هدیه تهرانی یکی از بهترین نقشهای اصلی زن امسال خواهد بود و به تنهایی میتواند دلیلی برای تماشای فیلم باشد. ساختار فیلمنامه با کمی تفاوت نسبت به ناهید غافلگیریهای بیشتری برای مخاطب ایجاد میکند همچنین کارگردانی فیلم فکر شدهتر و قابل قبول است. از نکات قابل توجه دیگر فیلم بازی درخشان مریلا زارعی است که همیشه نقشهای دیدنی خلق کرده و در این فیلم سراغ تجربهای کاملاً متفاوت و دوستداشتنی رفته است. همچنین علی عمرانی که بیشتر او را به خاطر نقشآفرینیاش در تئاتر به یاد میآوریم در نقش خان دایی تصویر به یاد ماندنی را خلق کرده است. فیلمبرداری فیلم و قاببندیها نیز بسیار با دقت و وسواس انتخاب شده که فیلم را از نظر بصری دیدنی میکند. در مجموع اسرافیل فیلم بهتری نسبت به ناهید است هر چند هنوز آیدا پناهنده نتوانسته فیلم ویژهای بسازد که توجه همه را به خود جلب کند اما به هر حال فیلم جدیدش شانس زیادی در کسب جوایز به خصوص در بخش بازیگری دارد.