هفته نامه چلچراغ - الهام یزدیها: سعیده علی، یکی از هزاران دختر بسکتبالیست ایران است که در این روزها به آینده ورزشی خود بیش از هر زمان دیگری امیدوار شده و میگوید حالا که فیبا با پوشش اسلامی در مسابقات موافقت کرده، فرصت حضور در مسابقات را داریم و میتوانیم توانمندی بسکتبال بانوان ایران را در میادین بینالمللی نشان دهیم.
سعیده هم کاپیتان و هم مغز متفکر تیم ملی است و بیش از 22 سال است که بسکتبال بازی میکند. او از خانواده کاملا ورزشی به این رشته آمده و سالهای کودکیاش بیش از آنکه با بازیهای کودکانه سپری شود، بهخاطر بسکتبالیست بودن مادر و خواهرانش در سالن بسکتبال سپری شده. او روزهای تلخ و شیرین زیادی را در زندگی ورزشیاش تجربه کرده است.
بانوی ملیپوش بسکتبال ایران درباره تمام سالهایی که بسکتبال را شروع کرده میگوید: بسیار کوچک بودم که به سالن بسکتبال میآمدم. اما پیش از آنکه به صورت جدی وارد این رشته شوم، شنا و کاراته کار میکردم، تا این که به صورت جدی از 10 سالگی بازیکن بسکتبال شدم و چهار پنج ماه پس از آن هم در مسابقات مینی بسکتبال شرکت کردم. حالا تقریبا حدود 22 سال است که بسکتبال بازی میکنم و حدود 15 سالی هم از حضورم در لیگ حرفهای کشور میگذرد.
تلخترین لحظههای ورزشیام، نبودن ایران در تورنمنتهای بینالمللی است
کاپیتان تیم ملی بسکتبال بانوان ایران برای اولین بار در 16 سالگی ملیپوش رده نوجوانان ایران شد و در 20 سالگی هم به تیم ملی بزرگسالان رسید. او در تمام سالها شکست و پیروزیهای فراوانی را تجربه کرد، اما خودش میگوید تلخترین لحظههای ورزشیاش، حضور نداشتن تیم ایران در تورنمنتهای بینالمللی بود. «در تمام این سالها وقتی تورنمنتهای بینالمللی برگزار میشد، من حسرت میخوردم که چرا ایران نمیتواند در این مسابقات شرکت کند و این لحظهها تلخترین لحظههای زندگی ورزشی من را رقم زد.
چون ما پتانسیل و توانمندی حضور در رقابتهای بینالمللی را داشتیم، اما نمیتوانستیم در هیچ رقابت رسمی و بینالمللی شرکت کنیم.» سعیده علی اما شکستهایش را در بسکتبال جزو لحظههای تلخ ورزشیاش نمیداند. او برد و باخت را بخشی از مسابقاتش عنوان میکند، ولی معتقد است هیچ حسی بهتر از حس قهرمانی برای یک ورزشکار نیست؛ حسی که او بارها و بارها به همراه همتیمیهایش در تمام سالهایی که اجازه بازی در تورنمنتهای رسمی را نداشته، در لیگ و بازیهای دوستانه تجربه کرده است.
با خبر لغو ممنوعیت حجاب از سوی فیبا هیجانزده شدم
سعیده از فرو ریختن دیوار بلند ممنوعیت، که سالها مقابل تیم بسکتبال بانوان کشیده شده بود، میگوید: «ما سالها منتظر بودیم که اجازه حضور در رقابتهای بینالمللی را پیدا کنیم و وقتی خبر موافقت فیبا با حجاب را شنیدم، آنقدر هیجانزده شدم که حتی یک روز طول کشید تا این هیجان را کنار بگذارم. میدانم همه بسکتبالیستهای دختر به اندازه من از شنیدن این خبر خوشحال شدند، چون این موضوع میتواند در زندگی حرفهای ما تاثیرگذار باشد.
ما با حضور در مسابقات برونمرزی میتوانیم نام و پرچم ایران را بالا ببریم و آرزوی هر ورزشکاری است که در مسابقات بینالمللی قهرمان شود. تیم بسکتبال بانوان ایران پتانسیل رسیدن به جایگاه قهرمانی را در رقابتهای مختلف دارد و ما میخواهیم با زحماتی که در این سالها کشیدهایم، فرهنگ بازی خود را به کشورهای دیگر معرفی کنیم. ما سالها منتظر شنیدن چنین خبری بودیم تا با خیال راحت به میدان مسابقه برویم و لغو ممنوعیت پوشش اسلامی در میادین بینالمللی برای جامعه بسکتبال اتفاقی خوشحالکننده است.
آرزوی هر ورزشکار زنی در ایران، مسابقه دادن مقابل چشمان خانوادهاش است
اما یکی از دلایل اصلی لغو ممنوعیت حجاب از طرف فیبا به بازی دختران بسکتبالیست در تهران بازمیگردد؛ بازیای که درهایش بدون محدودیت برابر تماشاگران باز بود. حتی برای اولین بار رسانهها بهطور گسترده این بازی را همراه با عکس پوشش دادند تا روزنه امیدوارکننده دیگری برای دختران بسکتبال پیدا شود. روزنهای تا شاید آنها روزی بتوانند مقابل چشمان خانوادههایشان مسابقه دهند و حتی به حضور زنان در ورزشگاهها فکر کنند. سعیده علی هم بر این عقیده است که «آرزوی هر ورزشکار زنی در ایران است که زمان مسابقه خانوادهاش در سالن حضور داشته باشد.»
او میگوید: «هرچند برای ورود زنان به ورزشگاهها تاکنون اقدامی نشده، اما مسئولان وزارت ورزش بسیار پیگیر هستند که خانوادهها بتوانند وارد ورزشگاهها بشوند و حدس میزنم که در سالهای نهچندان دور این اتفاق بیفتد.»
اتفاقات خوب برای بانوان بسکتبال پس از آن مسابقه تدارکاتی در تهران اتفاق افتاد و فیبا تصمیم نهاییاش را برای لغو ممنوعیت حجاب در مسابقات اعلام کرد. قانونی که قرار است در مهرماه اجرایی شود، اما فدراسیون بسکتبال ایران گفته بود که تلاش میکند در خردادماه تیم ایران را به مسابقات غرب آسیا اعزام کند، ولی این موضوع اتفاق نیفتاد و اردویی هم برای تیم ملی تشکیل نشد.
سعیده علی درباره وضعیت تیم ملی میگوید: «در حال حاضر در اردو نیستیم، اما حالا که شرایط حضور در مسابقات بینالمللی را داریم، فدراسیون برای بانوان هم اردو خواهد گذاشت. چون لازم است که اردوهای پیدرپی داشته باشیم و به بازیهای دوستانه اعزام شویم. اساسیترین مشکل ما نداشتن تجربه بازیهای بینالمللی است که خدا را شکر با توجه به تایید حجاب از طرف فیبا فکر میکنم این مشکل هم برطرف شود.»
بعضی بازیکنان مجبورند شغل دوم داشته باشند
اما در سالهایی که بسکتبال بانوان ایران اجازه حضور در رقابتهای بینالمللی را نداشت، سعیده در لیگی بازی کرده که عنوان سوپرلیگ بانوان را یدک میکشد. عنوانی که باید نبود مسابقات بینالمللی را در روزهای ممنوعیت برای بسکتبالیستها جبران میکرد تا بازیکنان حداقل داخل کشور انگیزه ادامه دادن به ورزش حرفهایشان را داشته باشند.
اما آیا لیگ بانوان همچون اسمش توانسته در این سالها لیگی حرفهای برای بسکتبالیستها باشد؟ ملیپوش بسکتبال ایران در اینباره معتقد است که سطح سوپرلیگ بانوان بسیار بالاست، بهطوریکه بازیکنان خارجی خوبی در تیمها حضور دارند. او ادامه میدهد: «حضور بازیکنان خارجی در لیگ این فرصت را به بازیکنان ایرانی میدهد که با تکنیکهای آنها آشنا شوند.
البته من فکر میکنم بالا بودن سطح لیگ بسکتبال بانوان بهخاطر پتانسیل بازیکنان ایرانی است، اما از نگاهی دیگر نبودن اسپانسر در لیگ مشکل بسیار بزرگی است. هرچند این مشکل تنها مربوط به بسکتبال نیست، بلکه ورزش بانوان همیشه با این موضوع دستوپنجه نرم میکند. دولت و وزارت ورزش تصویب کردهاند که اگر تولیدکنندگان و سرمایهداران اسپانسر تیمهای بانوان شوند، از مالیات معاف خواهند شد، اما متاسفانه حمایت مالی خوبی از ما نمیشود.»
او ادامه میدهد: «از نظر من تنها مشکل لیگ بسکتبال ایران نبودن اسپانسرهای قوی در تیمهاست، بهطوری که تنها چند تیم در لیگ اسپانسرهای قدرتمند دارند و از سایر تیمها حمایت مالی خوبی نمیشود. به همین دلیل شرایط برای بازیکنان بسیار دشوار است، بهطوریکه هم حقوق خاصی نمیگیرند و هم مجبورند شغل دوم داشته باشند.»
باید نگاهی ویژه به استعدادیابی در ورزش بانوان شود
کاپیتان تیم ملی بسکتبال بانوان که کارشناس ارشد جامعهشناسی ورزشی است، به اهمیت جایگاه ورزش زنان در جامعه اشاره میکند: «فکر میکنم اگر به پیشرفت ورزش بانوان کمک کنیم، قطعا جامعهای سالمتر خواهیم داشت، چون درواقع بانوان جامعه مادران آینده این سرزمین هستند و سلامت آنها سلامت جامعه محسوب میشود.
او حمایت دولت از ورزش بانوان را مطلوب میداند و میگوید: من از رئیس جمهور و وزیر ورزش تشکر میکنم که در این مدت ورزش بانوان را رها نکردهاند، بهطوریکه بسکتبال بعد از این همه سال با پیگیریهایی که انجام شد، توانست مجوز حضور در مسابقات رسمی را کسب کند.
اعتقاد دارم برای ادامهدار بودن این روند باید ورزش بانوان رها نشود و باید به بانوان بها داد. اگر بخواهیم ورزش بانوان پیشرفت کند، باید آکادمیهای مختلفی را در این بخش راهاندازی کنیم و نگاه ویژهای به رده پایه ورزش بانوان داشته باشیم. مثلا در بسکتبال برای ادامه مسیر باید استعدادیابی خوبی صورت گیرد تا در بخش قهرمانی هم در آینده بتوانیم این روند رو به پیشرفت را ادامه دهیم و نتیجه بگیریم.