خشکی پوست یک مشکل پوستی رایج است و در تمام سنین رخ میدهد. این مشکل خیلی جدی نیست، اما گاهی درمان آن سخت است. خشکی پوست ممکن است به بیماریهای دیگر پوستی یا بیماریهایی مانند دیابت، کم کاری یا پرکاری تیروئید، سندرم شوگرن و سوء تغذیه مربوط باشد. در این مشکل، پوست، ظاهری خشک و بی آب، پوسته پوسته، تحریک شده و ملتهب دارد. اگر پوستتان خشک است، احساس زبری و گاهی درد و خارش را تجربه میکنید. البته، در حالت شدیدتر، پوست دچار قرمزی و خارش شدید میشود. در نتیجه، ترکهای عمیقی روی پوست ایجاد میشوند که ممکن است خونریزی کنند. همه اینها از نشانههای خشکی شدید پوست است.
مهدی قیصری، متخصص پوست و موی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با بیان اینکه خشکی پوست در واقع حالتی از پوست است که در بیشتر موارد ژنتیکی است، اظهار کرد: مواد بسیار زیادی در بدن نقش تامین رطوبت پوست را عهده دارند.
وی افزود: در واقع پوست سد دفاعی در مقابل عوامل محیطی و محیط خارج تشکیل میدهد تا مواد غیر ضروری و یا میکروبها وارد بدن نشوند.
عضو هیأت علمی دانشگاه با اشاره به اینکه سد دفاعی که پوست ایجاد میکند از لایههای مختلفی تشکیل شده است، خاطرنشان کرد: اولین لایه محافظ، لایه شاخی در سطح پوست است و در ادامه این لایههای زیرین هستند که اجازه ورود مواد مختلف را به پوست نمیدهند.
وی ادامه داد: سایر لایههای پوست از تبخیر آب زیر پوست و یا ضخامت پوست جلوگیری میکنند. در ادامه به هر علتی که بیشتر ژنتیکی است اگر نقصی ایجاد شود، مواد خارجی میتوانند در آن نفوذ کنند و آب خارجی تبخیر شده و باعث خشکی پوست شود.
متخصص پوست و موی دانشگاه با اشاره به این موضوع که در کودکان سد دفاعی پوست به خوبی شکل نگرفته است، خاطرنشان کرد: بعضی از موادی که رطوبت رسان هستند در سطح پوست ترشح نمیشوند؛ بنابراین کودکان بیش از سایرین مستعد ابتلا به خشکی پوست هستند.
عوامل محیطی موثر بر خشکی پوست یکی دیگر از مواردی بود که قیصری به آن پرداخت و افزود: نور آفتاب نیز میتواند باعث خشکی پوست شود ولی این در حالی است که در فصول سرد سال هم بسیاری از افراد از خشکی پوست رنج میبرند.
به گفته قیصری در فصل پاییز و زمستان علی رغم این که بارندگی به وجود میآید ولی به دلیل کاهش درصد رطوبت هوا در سرما باز هم شاهد خشکی پوست افراد زیادی هستیم.
این استاد پوست به افرادی که مستعد خشکی پوست هستند توصیه کرد: با استفاده از رطوبت رسانها و مواد مرطوب کننده بخشی از خشکی پوست را جبران کنید، انواع مرطوب کنندهها میتوانند در این زمینه اثر بخشی مناسبی داشته باشند.
قیصری اضافه کرد: باید ضمن استفاده مکرر از مرطوب کنندهها خصوصا در فصول سرد سال از مرطوب کنندههایی هم استفاده کنید که موجب حساسیتهای پوستی نشوند، باید مرطوب کننده فاقد مواد عطری و حساسیت زا باشد.
وی با تاکید بر اینکه بهترین زمان استفاده از مرطوب کنندهها زمانی است که پوست رطوبت دارد گفت: زمانی که حمام میکنید یا شست و شوی پوست را انجام دادهاید به محض خشک کردن پوست با حوله وقتی که هنوز پوست شما مرطوب است از مرطوب کننده استفاده کنید.
قیصری با بیان اینکه شست و شوی بیش از حد، استفاده از آب داغ و یا خیلی سرد نیز میتواند خشکی پوست را تشدید کند ادامه داد: حتی استفاده مکرر از مواد شوینده هم میتواند باعث خشکی پوست شود و اثرگذاری رطوبت رسانها را کاهش دهد.
متخصص پوست و موی دانشگاه توصیه کرد: کسانی که دچار خشکی پوست هستند مواد مرطوب کننده و شویندهای که مصرف میکنند باید به مواد و یا محصولاتی محدود شود که به خودی خود باعث خشکی پوست نمیشوند.
این عضو هیأت علمی دانشگاه ادامه داد: در حال حاضر پاک کنندههای غیرصابونی وجود دارند که فاقد ph قلیایی هستند بنابراین باید از شویندههایی استفاده شود که ph آنها به پوست نزدیک تر است، این مواد به پاک کنندههای غیرصابونی معروف هستند.
وی تاکید کرد: اگر چنانچه خشکی پوست ادامه دار شود به این دلیل که سد دفاعی آسیب دیده مواد حساسیت زای بیرونی میتوانند وارد پوست شود و خشکی پوست تبدیل به التهاب و یا اگزما شود.
متخصص پوست و موی دانشگاه با بیان اینکه اگزما معمولا در پوستهای دیده میشود که زمینه خشکی را دارند گفت: مواردی هم دیده میشود که اگزما به وسیله مواد حساسیت زای شدید به وجود میآید.
قیصری با تاکید بر اینکه تاثیر مواد خوراکی بر خشکی پوست به اثبات نرسیده توضیح داد: ما نمیتوانیم ادعا کنیم که غذا یا ماده خوراکی خاصی میتواند خشکی پوست را تشدید کند و یا از خشک شدن پوست جلوگیری کند.