به قلم : دکتر کامیار سنایی – روانشناس
تحریریه زندگی آنلاین : مشاجره در مورد پول مانع روند طبیعی بسیاری از ازدواج‌ها می‌شود. وقتی حدود یک‌سوم بزرگ‌سالان گزارش می‌دهند که پول منبع بزرگ درگیری در روابط آن‌ها است، جای تعجب نیست که مشکلات مالی یکی از دلایل اصلی طلاق باشد. چیزی که ممکن است ندانید این است که چالش‌ها در واقع می‌توانند حتی قبل از اینکه بگویید «در موردش فکر می‌کنم» شروع شوند. برای کمک به هموار کردن راه برای بهبود روابط مالی و روابط زناشویی، در اینجا به بررسی رایج‌ترین مسائل مالی که زوج‌های متأهل را به چالش می‌کشند و همین‌طور نقش پول در روابط زناشویی، می‌پردازیم.
موارد کلیدی
اگر در یک رابطه متعهدانه قرار دارید، یادتان باشد شما و شریک زندگی‌تان یک گفتگوی آرام و صادقانه در مورد مسائل مالی، عادات، اهداف و اضطراب‌های یکدیگر را مدیون هم هستید.
مشکلات پولی شامل بحث‌هایی است که در آن ایگو، اضطراب در مورد کنترل کردن، و مفاهیم نقش‌های زناشویی باید بررسی شود.
اگر مشکل بدهی در میان باشد، زوج‌ها می‌توانند از ابزارها و استراتژی‌های مختلفی برای پرداخت بدهی‌ها استفاده کنند و از وضعیت مالی بهتری برخوردار شوند.
بچه‌دار شدن همه‌چیز را تغییر می‌دهد. در حالت ایده آل، زوج‌ها باید انتظارات و ایده‌های خود را در مورد نحوه بزرگ کردن بچه و پرداخت هزینه‌هایش، قبل از تولد کودک، باهم بررسی کنند.
زوج‌هایی که در صحبت کردن درباره پول مشکل دارند، می‌توانند برای مشاوره بی‌طرفانه از یک مشاور مالی کمک بگیرند.
بیشتربخوانید:
مال من، مال تو یعنی چه؟!
گاهی که هر کدام از همسران کار می‌کنند و نمی‌توانند در مورد مسائل مالی به توافق برسند یا زمانی را برای صحبت در مورد نقش پول در روابط زناشویی‌شان پیدا نمی‌کنند، تصمیم می‌گیرند صورت‌حساب‌ها را بین خودشان تقسیم کنند و به روشی منصفانه و عادلانه به هر کدامشان تخصیص دهند. زمانی که قبض‌ها را بین هم تقسیم کردند، هریک از همسران می‌توانند آنچه را که باقی‌مانده، به دلخواه خرج کنند. به نظر یک برنامه معقول می‌رسد، اما این روند اغلب باعث نارضایتی در خریدهای فردی می‌شود.
همچنین در این حالت، بسیاری از ارزش‌های مالی ازدواج و همچنین توانایی برنامه‌ریزی برای اهداف بلندمدت مانند خرید خانه یا تضمین دوران بازنشستگی، از بین می‌رود. و این کار می‌تواند منجر به رفتارهای ویرانگر در رابطه، مانند خیانت مالی شود که در آن یکی از همسران، پول را از دیگری پنهان می‌کند.
همچنین تقسیم صورت‌حساب، هرگونه برنامه‌ریزی در مورد معضلات مالی مثلاً ازدست دادن شغل یکی از همسران را متوقف می‌کند. مثلاً وقتی تصمیم می‌گیرد ساعات کاری‌اش را کاهش دهد یا دستمزدش را کم کند تا شغل جدیدی امتحان کند. یا کارش را ترک می‌کند تا بتواند بچه‌ها را بزرگ کند یا از والدینش مراقبت کند. در این موقع، زوج‌ها به خودشان مدیون می‌شوند که چرا قبل از وقوع هریک از این موارد، در مورد چنین حوادث احتمالی صحبت نکرده‌اند.
بیشتربخوانید:
بدهی
از وام مدرسه گرفته تا وام خودرو، کارت اعتباری و عادت‌های قمار، بیشتر مردم با توشه‌های مالی به محراب می‌آیند. اگر یکی از شرکا بدهی بیشتری نسبت به دیگری داشته باشد- یا اگر یکی از زوجین بدهی نداشته باشد- جرقه‌ها می‌توانند با مطرح شدن بحث در مورد درآمد، هزینه و پرداخت بدهی شروع به پخش کنند.
افراد در چنین شرایطی وقتی می‌فهمند بدهی‌هایی که در ازدواج ایجاد می‌شود، به عهده شخصی است که این بدهی‌ها را به بار آورده و به همسر تعلق نمی‌گیرد، آرامش پیدا می‌کنند. و این موجب شروع اولین اختلافات زناشویی می‌گردد.
شخصیت
شخصیت می‌تواند نقش زیادی در بحث‌ها و عادات مربوط به پول داشته باشد. حتی اگر هردو شریک بدهی نداشته باشند، تضاد دیرینه بین خرج کنندگان و پس‌انداز کنندگان می‌تواند به طرق مختلف رخ دهد. مهم است که بدانید شخصیت پولی شما- و همچنین شریک زندگی‌تان- چیست و در مورد این تفاوت‌ها باهم صحبت کنید.
به طور خلاصه، برخی افراد طبیعتاً اهل پس‌انداز کردن هستند، برخی دیگر اهل خرج کردن هستند و دوست دارند اظهارنظر کنند و برخی دیگر از خرید لذت می‌برند. برخی دیگر- اغلب بدون فکر – بدهی بالا می‌آورند، در حالی که برخی دیگر سرمایه‌گذاری می‌کنند. بسیاری از ما ممکن است در یک زمان معین بیش از یکی از این ویژگی‌ها را نشان دهیم، اما معمولاً به یک نوع اصلی برمی‌گردیم. شما و همسرتان با هر کدام از مشخصاتی که بیشتر مطابقت دارید، بهتر است عادات بد را بشناسید، آن‌ها را برطرف کنید و تعدیلشان کنید.
بیشتربخوانید:
بازی قدرت
بازی قدرت اغلب در یکی از این چهار سناریو اتفاق می‌افتد:
یکی از زوجین شغل حقوقی دارد و دیگری ندارد.
هردو شریک دوست دارند کار کنند، اما یکی بی‌کار است.
یکی از همسران به طور قابل‌توجهی بیشتر از دیگری درآمد دارد.
یک از زوجین از خانواده‌ای است که پول‌دار است و دیگری پول‌دار نیست.
وقتی یک یا چند مورد از این موقعیت‌ها وجود دارد، پول درآور (یا کسی که بیشترین پول را به دست می‌آورد یا دارد) اغلب می‌خواهد اولویت‌های خرج کردن زوج را دیکته کند. اگرچه ممکن است دلیلی در پس این ایده وجود داشته باشد، اما همچنان مهم است که هردو شریک به عنوان یک تیم همکاری کنند. به خاطر داشته باشید که اگرچه یک حساب مشترک، شفافیت و دسترسی بیشتری را ارائه می‌دهد، اما به‌خودی‌خود راه‌حلی برای پویایی نامتعادل قدرت/پول در ازدواج نیست.
بچه‌ها
داشتن یا نداشتن؟ این معمولاً اولین سؤال است. غذا، پوشاک، سرپناه، کلاس باله، شلوار جین طرح دار، لباس مجلسی، و دانشگاه، همگی بخشی از لیست طولانی هزینه‌های مربوط به کودک هستند.
البته بچه‌دار شدن فقط هزینه‌اش نیست. اگر یکی از شرکا ساعات کاری خود را کاهش دهد، در خانه کار کند، یا شغلش را برای تربیت فرزندان ترک کند، زوج‌ها باید به تغییر فرضیات مربوط به بازنشستگی، سبک زندگی و موارد دیگر هم بپردازند.
خانواده‌های هریک از زوجین
مدیریت مشترک امور مالی و احترام به اهداف، نیازها و انتظاراتی که هریک از همسران در مورد خانواده‌شان دارند، می‌تواند به ویژه دشوار باشد.
مثلاً یکی از زوجین را در نظر بگیرید. او می‌خواهد تعطیلات را در یک ویلای ساحلی بسیار گران‌قیمت بگذراند. در حالی که والدینش نیاز به یک ماشین جدید دارند. برادرش نمی‌تواند اجاره خانه‌اش را بدهد. شوهر خواهرش شغلش را از دست داده است. همسرش هم در حال نوشتن چک است و دیگری می‌خواهد بداند که چرا آن پول برای رفع نیازهای خانه یا تأمین مالی تعطیلاتشان مصرف نشده است. وقتی یک بحران جدی ایجاد می‌شود- بیماری، حوادث بزرگ، مرگ غیرمنتظره– فشار بر خانواده زیاد می‌شود.
نحوه رسیدگی به مسائل مالی در ازدواج
اگر مقاله را تا اینجا خوانده باشید، احتمالاً تعجب نمی‌کنید که بهترین راه برای مقابله با چنین عوامل استرس‌زایی، برقراری ارتباط و صداقت در انتقال انتظارات، امیدها، اهداف و اضطراب‌ها است. زوج‌ها باید مهارت همدلی را تمرین کنند، بلوغ لازم را برای بررسی ایگوی خود داشته باشند و هرگونه تمایل به کنترل را کنار بگذارند.
در اینجا برخی از مسائل و رویکردهایی وجود دارد که می‌تواند به مشکلات مالی و نقش پول در روابط زناشویی کمک کند.
بدهی‌ها را بررسی کنید و تا حد امکان به حداقل برسانید
برای بسیاری از زوج‌ها، رسیدگی به بدهی‌ها اغلب اولین موضوع در دستور کار است. دانستن اینکه قرار است خودتان را در معرض چه چیزی قرار دهید می‌تواند به شما کمک کند تصمیم بگیرید که چگونه با آن برخورد کنید. با توجه به این واقعیت، هر دو طرف باید یک گفتگوی صادقانه و بدون قضاوت داشته باشند. هریک باید در مورد هرگونه مخارج بد یا عادات مالی که دیگری باید در موردشان بداند، یا هر گونه مسائل شخصی یا خانوادگی که می‌تواند بر هزینه‌های آینده تأثیر بگذارد، آگاهی داشته باشند.
یک توافق‌نامه امضا کنید
اگر نمی‌توانید به توافق برسید اما قلبتان اجازه هم نمی‌دهد که کنار بروید، می‌توانید یک توافق‌نامه امضا کنید. فقط توجه داشته باشید که همسرتان ممکن است آن را توهین‌آمیز بداند.
بیشتربخوانید:
شخصیت مالی خود را بشناسید
همان‌طور که در بالا ذکر شد، شخصیت یکی دیگر از جنبه‌های رابطه شما است که نقش مهمی در برنامه‌های مالی و سعادت زناشویی یا فقدان آن خواهد داشت. در هنگام قرار ملاقاتتان با فرد محبوبتان، توجه کنید و در مورد اینکه چه کسی هستید و چگونه بزرگ شده‌اید، صادق باشید. صحبت کردن در مورد نظرات و احساساتتان می‌تواند به آرامش هردو شریک زندگی کمک کند، یا حداقل به آن‌ها اجازه می‌دهید بدانند چه انتظاری دارند.
ایگوی خود را بررسی کنید
مسئله‌ی بازی قدرت، به سرعت چهره‌ی زشتی به خود می‌گیرد. بسیاری از چیزها، زودتر از این که احساس حقارت کنند، خشم ایجاد می‌کنند. اگر پول نقد بیشتری دارید، باید در مورد نحوه تصمیمات خرج کردنتان حساس باشید. اگر پول ندارید، باید برای استرس و تنشی که حتی در ازدواج‌های خوب هم تقریباً اجتناب‌ناپذیر است، آماده باشید.
مطالعات نشان داده که افراد با قدرت بیشتر، احتمال دارد که خودخواهانه، تکانشی و پرخاشگرانه رفتار کنند و با همدلی کمتری به دیگران نزدیک شوند. هر یک از شرکای زناشویی باید از خود بپرسند که آیا رفتارشان در راستای رابطه‌ای مهربان‌تر، قدردان‌تر و عادلانه‌تر عمل می‌کند یا خیر؟
یکی از راه‌حل‌های موفقیت‌آمیز این است که همسری که درآمد بالاتری دارد، تمام تصمیمات مربوط به هزینه‌ها را به همسر کم‌درآمد محول کند. برای اینکه بتوانید تصمیم بگیرید که قدرت را رها کنید، شخصیت خاصی لازم است، اما اگر بتوانید این کار را انجام دهید، قطعاً مسیر درستی را برای صلح انتخاب کرده‌اید.
رسیدگی به مسائل خانوادگی
به نقل از آنا کارنینا از تولستوی، «همه خانواده‌های خوشبخت شبیه هم هستند؛ هر خانواده‌ی ناشاد هم به شیوه‌ی خودش ناشاد است». خانواده پرجمعیت خودش می‌تواند چالش بزرگی باشد و هیچ توصیه‌ای، به درستی به همه موقعیت‌ها و احساساتی که ناگزیر به آن‌ها وابسته است، پاسخ نمی‌دهد. حتی اگر در طرف برنده بحث باشید، بازنده می‌تواند یک پنالتی از شما بگیرد. زندگی با همسری رنجیده، عصبانی و ناامید می‌تواند تجربه‌ای بد باشد. داشتن یک خط مشی مورد توافق از قبل (جلب رضایت شریک زندگی) می‌تواند به جلوگیری از مشکلات کمک کند.
عبور از عادات خوب
اگر فرزندانی دارید، از جوانی به آن‌ها در مورد پول آموزش دهید. آماده کردن آن‌ها برای آینده‌ای با مسئولیت‌پذیری مالی، این احتمال را کاهش می‌دهد که در بزرگ‌سالی در کیف پول شما فرو بروند و برنامه پس‌انداز شما را از مسیر درست خارج کنند. از کمک هزینه‌ها و اهداف برای آموزش کسب درآمد، پس انداز و خرج کردن پول به فرزندانتان استفاده کنید. با بزرگ‌ترها در مورد سرمایه‌گذاری صحبت کنید.
بیشتربخوانید:
جنبه‌های مثبت
جدای از چالش‌ها، ازدواج می‌تواند مزایای مالی جدی هم داشته باشد. این یک راه عالی برای دو برابر کردن درآمد شما بدون دو برابر کردن هزینه‌تان است. اگر بتوانید اهدافتان را همگام‌سازی کنید، می‌توانید خیلی سریع‌تر از آنچه می‌توانید به آن‌ها دسترسی پیدا کنید. و به خاطر داشته باشید که، حتی اگر در 99٪ مواقع هم ره‌ها را درست بروید و درست انجام دهید، باز هم به این معنی است که گه گاهی در مورد مسائل مالی با هم بحث خواهید کرد.
نکته پایانی
ارتباط خوب (و گاهی هم صادقانه دردناک) قبل و بعد از ازدواج می‌تواند ضربه اخبار بد مالی را کاهش دهد و منجر به تبادل صادقانه در مورد اضطراب‌ها، عادات، و انتظارات هر یک از طرفین شود. اگر به فکر وارد شدن به رابطه‌ای هستید که امیدوارید یک رابطه مادام‌العمر باشد، شما و شریک زندگی‌تان چنین بحثی را مدیون یکدیگر هستید. عدم برقراری ارتباط درست با یکدیگر، منشأ بسیاری از مسائل زناشویی است. این فضا همان جایی است که اغلب ازدواج را سخت می‌کند. مانند مشکلات رایج سلامتی، اضطراب‌های مالی- اگر برطرف نشوند- می‌توانند با راه‌حل‌های بسیار دشوارتر به مشکلات بسیار بزرگ‌تری تبدیل شوند. بهترین راه برای اطمینان از اینکه شما و همسرتان در زمینه امور مالی مشترکتان همسو باشید، این است که به طور منظم، صادقانه و بدون قضاوت در موردشان صحبت کنید. البته زمانی که عصبانی هستید و خسته هستید، این کار را انجام ندهید.
شاید برای زوجین مفید باشد که ماهی یک‌بار، سه ماه یک‌بار یا سالی یک‌بار برای اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدتشان برنامه‌ریزی کنند. داشتن یک برنامه مالی سالانه و چک کردن‌های منظم می‌تواند تنش صحبت کردن در مورد پول را کاهش دهد و شما را در مسیر درست نگه دارد. شاید هم بخواهید از یک مشاور مالی برای مشاوره تخصصی و بی‌طرفانه و نقش پول در روابط زناشویی کمک بگیرید.
