دو روز قبل مطلع شدید که مدیر عامل اپل بالاخره برنامه های کمپانی متبوعش در حوزه ماشین های خودران را تشریح کرد. تیم کوک در مصاحبه با بلومبرگ، فناوری خودروهای بدون راننده را «بنیان تمام مسائل و مشکلات هوش مصنوعی» خواند. از طرفی در جریان کنفرانس جهانی توسعه دهندگان WWDC امسال نیز هرجا صحبت از خدمات و محصولات می شد، عباراتی نظیر «یادگیری ماشین»، «شبکه های عصبی» و «بینایی کامپیوتری» نیز همراه آنها می آمدند.
با توجه به این روند، می توان دید که اپل در سال 2017 به مراتب بیشتر از گذشته در مورد هوش مصنوعی صحبت می کند، اما نباید تصور کرد که این کمپانی طی سال های قبل منابع مالی و انسانی کمتری را به این حوزه فناوری اختصاص می داده است.
در سال 2017 سیاست رسانه ای اپل در زمینه هوش مصنوعی تغییر کرده است
آنچه در بین سال های 2016 و 2017 تغییر کرده، راهکارهای مارکتینگ، تبلیغات و رسانه ای اپل در زمینه AI و فناوری های مرتبط با آن است. در واقع اهالی کوپرتینو با تصمیمی آگاهانه، صحبت بیشتر در مورد تلاش های کمپانی در حوزه هوش مصنوعی را از اواخر تابستان سال گذشته در دستور کار خود قرار داده اند، یعنی درست قبل از انتشار مقاله «پشت صحنه هوش مصنوعی در اپل» توسط «استیون لوی» ژورنالیست معروف آمریکایی. از آن زمان به بعد، هر روز اطلاعات بیشتری در مورد تلاش های AI اپل به گوش رسید.
همان طور که می دانید برای اپل، شیوه معرفی محصولات و خدمات به جهانیان به اندازه ویژگی ها و قابلیت های خود دستگاه اهمیت دارد، محصولاتی که عمدتاً به بازارهای مطمئن و خاص وارد می شوند و به دنبال تست حوزه های جدید نیستند. این شیوه پیام رسانی به علاقه مندان و خریداران بالقوه کمک می کند تا از پرداخت بهای نسبتاً بالای کالا احساس رضایت کنند، چون به آنها القاء می شود که محصولی پریمیوم و برتر را دریافت می دارند.
در واقع همین شیوه بازاریابی، تبلیغات و خبررسانی است که باعث شده محصولات اپل در بازار تکنولوژی و به خصوص صنعت موبایل، بیشترین حاشیه سود را در پی داشته باشند و بخش اعظم سود بازار تلفن همراه را به جیب اهالی کوپرتینو سرازیر کنند.
حال می بینیم که AI هم نقش محوری را در این سبک پیام رسانی ایفا می کند. تا چند ماه قبل به سختی می توانستیم در مورد جزئیات فنی و ریزه کاری های هوش مصنوعی از سران اپل حرف بکشیم. آنها ترجیح می دادند قابلیت های هوشمند محصولات و خدمات، در حین استفاده واقعی و روزمره خودشان را نشان بدهند.
اپل به ناچار با موج تبلیغاتی هوش مصنوعی همراه شد
«کارولینا میلانزی» تحلیلگر مؤسسه «Creative Strategies» پس از اتمام نطق اصلی WWDC 2017 می گوید از طرفی، کاربران نمی توانستند ارتباط بین قابلیت های هوشمند تعبیه شده در بطن محصولات و خدمات اپل را با هوش مصنوعی درک کنند، و از سوی دیگر شرکت هایی همچون گوگل، فیسبوک، مایکروسافت و دیگران کمپین های تبلیغاتی گسترده ای را برای این فناوری به راه انداخته بودند؛ بنابراین اپل راهی نداشت جز اینکه با این موج همراه شود.
هوش مصنوعی در همه جا
تیم AI اپل تقریباً به شیوه ای مشابه دیگر گروه های خدمات-محور در مجموعه فعالیت می کند و مباحثی نظیر طراحی صنعتی و امنیت را مد نظر قرار می دهد. این بخش با تمامی تیم های دیگر کمپانی در ارتباط بوده و زیرساخت هوشمند را برای سخت افزارها، نرم افزارها و خدمات مختلف فراهم می سازد.
تیم هوش مصنوعی اپل با گروه های دیگر مجموعه در ارتباط است
با نگاه دوباره به مضمون صحبت های سران اپل برای معرفی فناوری های مبتنی بر یادگیری ماشین و هوش مصنوعی در WWDC می توان تا حدودی به فعالیت های تیم AI پی برد. در طی این نطق دو ساعته، آنها از تکنیک های یادگیری ماشین برای کسب اطلاعات فردی و نمایش آنها از طریق واچ فیس جدید سیری در اپل واچ، استفاده از این فناوری در مرورگر سافاری برای پیشگیری از ردیابی ناخواسته در فضای وب، و افزایش شارژدهی باتری دستگاه ها به واسطه تشخیص و پیش بینی الگوهای کاربری سخن گفتند.
به گفته اپل، یادگیری ماشین در آیپد برای تشخیص (و نادیده گرفتن) تماس کف دست کاربر با نمایشگر لمسی حین استفاده از قلم Apple Pencil به کار می رود، یا همین فناوری می تواند دستخط کاربر را تشخیص داده و آن را در محل مخصوص ذخیره نماید. بینایی کامپیوتری نیز به اپلیکیشن Photos کمک می کند تا مکان ها، اشیاء و علائق کاربر را شناسایی نماید.
اپل همچنین در مورد فراهم ساختن قابلیت های یادگیری ماشین برای توسعه دهندگان ثالث نیز صحبت کرد. این شرکت در WWDC از دو API جدید برای هوش مصنوعی رونمایی نمود که به توسعه دهندگان اجازه می دهند فناوری های بینایی کامپیوتری و پردازش زبان طبیعی را درون محصولات سخت افزاری و نرم افزاری خودشان تعبیه کنند.
بینایی کامپیوتری، تجربه واقعیت مجازی را از طریق ابزارهای موجود در ARKit در اختیار توسعه دهندگان قرار می دهد، و پردازشگرهای گرافیکی قدرتمند تعبیه شده درون کامپیوترهای مَک جدید نیز به اندازه کافی توان دارند تا از عهده سنگین ترین محاسبات یادگیری ماشین برآیند.
هوش مصنوعی، مسابقه نیست
با پایان گرفتن کنفرانس WWDC 2017 اپل، مجموعه رویدادهای مخصوص توسعه دهندگان در سال جاری نیز خاتمه یافت. طی ماه های اخیر غول های تکنولوژی همچون فیسبوک، مایکروسافت، گوگل و اپل به ترتیب روی صحنه آمده و از آخرین دستاوردهایشان در حوزه AI حرف زدند.
آیا اپل در حوزه هوش مصنوعی به شرکتی دنباله رو تبدیل شده است؟
شاید با مرور تمامی این رویدادهای بزرگ و پر طمطراق، تصور کنیم اپل از دیگر کمپانی ها عقب مانده و به جای اینکه پیشگام باشد، به شرکتی دنباله رو تبدیل شده، اما می توان جور دیگری هم به ماجرا نگاه کرد. هوش مصنوعی حوزه ای بسیار گسترده و بیش از حد حساس است. هرکدام از شرکت هایی که نام بردیم، به علاوه آمازون، IBM و دیگران، شیوه و رویکرد خاص خود را در زمینه AI در پیش گرفته اند و سیاست های راهبردی متفاوتی را اتخاذ کرده اند. اپل نیز به شیوه خودش در این راستا پیش می رود.
از طرفی متأسفانه عباراتی همچون «یادگیری ماشین» و «بینایی کامپیوتری» به کلمات دهان پرکن تبلیغاتی تبدیل شده اند و اگر استفاده از آنها به همین منوال ادامه یابد، دیگر نمی توان به تلاش ها و دستاوردهای واقعی شرکت ها در زمینه هوش مصنوعی و چالش های کنونی پیش روی آنها پی برد.
به هر حال، اپل همچون همیشه رویکرد خاص و بدون عجله خود را در زمینه AI هم به کار بسته و تمامی کاربران مدتهاست که از مزایای آن در قالب محصولات و خدمات این کمپانی بهره مند شده اند. قطعاً به مرور شاهد پیشرفت بیشتر در این حوزه ها و نقش پر رنگ تر هوش مصنوعی در اکوسیستم اپل (و دیگر شرکت ها) خواهیم بود، اما بهتر است در حال حاضر بیشتر به کاربردهای ملموس این فناوری ها توجه داشته باشیم، تا آمال و آرزوهای دست نیافتنی که فقط جنبه تبلیغاتی دارند.
