به قلم : پریسا خلیلی
تحریریه زندگی آنلاین : طراحی میزان نور اتاق و دکوراسیون اتاق سالمندان یکی از موضوعات مهمی است که با در نظر گرفتن آن می‌توانید به روحیات سالمند خود کمک زیادی بکنید. در ادامه با این مفهوم بیشتر آشنا شوید. با افزایش سن، سالمندان دچار تخریب عصبی در شبکیه چشم شده و نور کمتری به پشت چشم آن‌ها می‌رسد. دلیل آن، کاهش اندازه مردمک و میزان نور ورودی به چشم است. در این زمان باید از عینک یا لنز‌های ضخیم دوری کرد. لنز‌های ضخیم نور بیشتری را پراکنده می‌کنند و باعث می‌شود اجسام و رنگ‌ها، تار و کم‌رنگ‌تر توسط چشم سالمند دیده شوند. این علائم به‌ویژه در سالمندان مبتلابه بیماری آلزایمر شایع‌تر بوده و همچنین میزان نوردهی شبکیه چشم آن‌ها کاهش می‌یابد. میزان روشنایی و نورپردازی مناسب در دکوراسیون اتاق سالمندان سبب کاهش خطرات ابتلا به کوچکی مردمک چشم و از بین رفتن بافت عصبی آن می‌شود. همچنین استفاده از رنگ‌های مناسب در دکوراسیون اتاق سالمندان سبب روحیه بخشیدن به آن‌ها بوده و تأثیر مستقیمی بر میزان افسردگی و سلامت روح دارد. در این مطلب ما به شرح هر 2 عامل نور و رنگ و همچنین تأثیر آن‌ها بر سلامتی سالمندان می‌پردازیم.
یشتر بخوانید:
تأثیر نور اتاق سالمندان
با افزایش سن، می‌توان از بین رفتن نورون‌های شبکیه چشم سالمندان را امری قطعی دانست که نه‌تنها توانایی دیدن را به خطر می‌اندازد، بلکه یک الگوی روزمره از تاری چشم متناسب با شرایط بیولوژیکی برای افراد به ثبت می‌رساند. این الگوی تاریکی چشم در طی 24 ساعت تکرار خواهد شد. بنابر بیماری‌های گفته شده، دکوراسیون اتاق سالمندان باید به‌گونه‌ای طراحی شود که منحصربه‌فرد بوده و متناسب با سبک زندگی سالمند عزیز باشد.
نور اتاق سالمندان باید به‌گونه‌ای طراحی شود که تمام شرایط حفظ ایمنی و سلامت جسمی سالمندان را در برگیرد. به‌عنوان‌مثال، طراحی یک روشنایی قوی درراه پله‌ها برای جلوگیری از لغزش و افتادن سالمندان بسیار مهم است. چراکه به دلیل کاهش اندازه مردمک چشم در پیری، ممکن است به‌اندازه کافی از نور طبیعی خورشید استفاده نکند.
بسیاری از خانه‌های سالمندان و مراکز کمک به افراد سالمندان دارای نور کم و ثابت هستند که اغلب به دلیل استفاده گسترده از نورهای فلورسنت ایجاد می‌شوند. اگرچه نور فلورسنت در بیمارستان‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد. اما برای نور اتاق سالمندان اصلاً توصیه نمی‌شود. چراکه این نور می‌تواند باعث اختلال در ریتم شبانه‌روزی بدن شده و تأثیرات منفی بالقوه‌ای را بر سلامتی آن‌ها بگذارد. همچنین سوسوزدن لامپ‌ها نیز به‌ویژه برای بیماران صرعی می‌تواند نگران‌کننده باشد. بنابراین توجه به نورپردازی در دکوراسیون اتاق سالمندان بسیار مهم بوده و باید توسط افراد حرفه‌ای به‌طور منحصربه‌فرد طراحی شود.
علاوه بر نور اتاق سالمندان، طراحی دکوراسیون آن برای پیشگیری از هرگونه سقوطی ضروری بوده و یکی از مهم‌ترین قسمت‌های طراحی دکوراسیون اتاق سالمندان است که تأمین میزان نور و روشنایی قوی در آن مؤثر است.
بیشتر بخوانید:
اختلالات خواب سالمندان و میزان نور اتاق
بررسی‌ها نشان می‌دهد که 40 تا 70 درصد افراد بالای 65 سال، از اختلالات مزمن خواب رنج می‌برند. افراد مسن تمایل دارند زودتر از شب به رختخواب رفته و صبح زودتر از سایر اعضای خانه بیدار شوند. علاوه بر این، افراد مسن اغلب چندین بار در طول شب‌بیدار می‌شوند و به‌سختی به خواب می‌روند. آن‌ها مستعد چرت زدن‌های بشمار در طول روز هستند. بعلاوه، ثابت‌شده که نور اتاق سالمندان درصورتی‌که شدید و ثابت باشد، باعث اختلال درروند خواب خواهد شد.
تأمین نور در اوایل شب می‌تواند به سالمندان کمک کند تا در شب بهتر بخوابند و در روز هوشیارتر باشند. بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند هنگامی‌که افراد مسن در معرض نور سفید قرار می‌گیرند، کارایی خواب آن‌ها بهتر خواهد شد. همچنین قرار گرفتن در معرض نور آبی نیز باعث افزایش کارایی خواب در افراد مسن شده و اختلالات خواب را از بین می‌برد.
در افراد مبتلابه بیماری آلزایمر، اختلالات خواب بیشتر و شدیدتر است. این بیماران به‌جای خواب تثبیت‌شده در شب و بیداری در روز، در طول 24 ساعت شبانه‌روز خواب متناوبی را تجربه می‌کنند.
در طراحی دکوراسیون اتاق سالمندان باید اتاق‌های آفتاب‌گیر، نورگیرها، بهارخواب و حیاط حتماً وجود داشته باشد. طراحان نور اتاق سالمندان همچنین می‌توانند از نور آبی در دکوراسیون استفاده کرده و لامپ‌های روشنایی را مجهز به تایمر روشن و خاموش کنند.
خواب نامناسب یکی از بزرگ‌ترین شکایات در میان افراد مسن بوده و کمبود خواب می‌تواند مشکلات مختلفی را برای سالمندان ایجاد کند. تعدادی از این بیماری‌ها به شرح زیر است.
مشکلات قلبی عروقی
اختلال در عملکردهای غدد درون‌ریز
کاهش عملکرد سیستم ایمنی
مشکلات پایداری و شناخت ضعیف
مطالعات نشان می‌دهد درصورتی‌که نور اتاق سالمندان در طول روز زیاد بوده و در آخر شب و زمان خواب، نور را کاهش دهند، مدت خواب و کارایی آن به‌طور قابل‌توجهی بهبود می‌یابد. بنابراین توجه به نورپردازی در طراحی دکوراسیون اتاق سالمندان امری ضروری است.
بیشتر بخوانید:
نور اتاق سالمندان و تأثیر آن بر افسردگی
افسردگی ازجمله بیماری‌هایی است که با افزایش سن گریبان گیر سالمندان می‌شود. بسیاری از محققان افسردگی را با اختلال عاطفی فصلی، تغییرات خلقی فصلی و همچنین با کمبود نور مرتبط دانسته‌اند. به‌طوری‌که گاهی برای بهبود شرایط افسردگی افراد سالمند، نوردرمانی تجویز کرده و درمان غیر دارویی را ارجحیت می‌بخشند.
مطالعات نشان داده که نوردرمانی یک درمان مثبت برای علائم افسردگی در افراد مسن است، اگرچه که لازم است برای بهبود شرایط و بهره‌وری بیشتر از این شیوه درمان، مطالعات بیشتری در این زمینه انجام شود.
بهترین رنگ برای اتاق سالمندان
با افزایش سن می‌توان تغییراتی در میزان درک و ترجیح رنگ در افراد مشاهده کرد. علاوه بر این، با افزایش سن می‌توان وخیم شدن مشکلات بینایی و سلامتی را نیز تجربه کرد. مشکلات بینایی درروند پیری طبیعی بوده و میزان واکنش به تاریکی و روشنایی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. همچنین قابلیت انتقال نور و بینایی طبیعی چشم با افزایش سن در سالمندان مختل می‌شود. این امر منجر به کاهش کیفیت بینایی در طول روز شده و دید در شب را ضعیف خواهد کرد.
در مطالعات انجام‌شده، ترجیحات رنگ اتاق سالمندان، قرمز، آبی و سبز است. اولویت رنگ آبی بیشتر بوده و پس از قرمز و سبز در درجه بعدی قرار می‌گیرند.
رنگ‌های سرد مانند سایه‌های آبی و سبز آبی دارای اثر آرام بخشی بوده که باعث آرامش سالمند عزیز در طول روز خواهند شد. بااین‌حال، رنگ‌های سرد باید به‌طور متعادل در طراحی دکوراسیون اتاق سالمندان مورداستفاده قرار گیرند تا باعث کم روحی و کاهش اتاق نشوند. زمانی که آبی بارنگ‌های خنثی، سایه‌های بژ و طرح‌های چوبی ترکیب شود می‌توان محیط‌های آرامش‌بخشی را ایجاد کرد. استفاده از این رنگ‌ها در دکوراسیون اتاق سالمندان باعث آرامش و احساس راحتی او در خانه می‌شود.
از زردهای روشن، قرمز و رنگ‌های شدیدی که باعث ایجاد ناراحتی، اضطراب و خستگی چشم می‌شود، به‌هیچ‌عنوان نباید در طراحی رنگ اتاق سالمندان استفاده کرد.
بیشتربخوانید:
اهمیت رنگ اتاق سالمندان
هنگام انتخاب یک جامعه سالم از سالمندان، عواملی مانند ایمنی، سطح مراقبت، تمیزی، انتخاب مواد غذایی و فعالیت‌های اجتماعی باید موردبررسی قرار گیرند. باید بدانید، عامل مهم دیگری که باید در نظر گرفته شود استفاده از رنگ است. اگرچه ممکن است گزینه‌های دکوراسیون اتاق سالمندان در زمان انتخاب خانه یا ساخت آن، موردتوجه شما نبوده و رنگ اتاق سالمندان در اولویت انتخاب خانه، مورد اهمیت واقع نشود، اما باید بدانید که رنگ اتاق سالمندان می‌تواند نقش مهمی در سلامت روان و جسم سالمند عزیز داشته باشد.
روانشناسی رنگ برای اتاق سالمندان
برای کمک به عزیزان سالمندتان بهتر است خانه و اتاق آن‌ها را با روش‌های درست تزئین کرده و انرژی تازه‌ای به محیط خانه آن‌ها هدیه دهید. از گذشته تا به امروز دیوارهای سفید و یکدست در اغلب خانه‌ها مورداستفاده قرارگرفته که دکوراسیون پرانرژی را از خود نشان نمی‌دهند. استفاده از یک پالت رنگی در طراحی دکوراسیون اتاق سالمندان یا خانه‌ی آن‌ها، علاوه بر تأثیر بر روحیه آن‌ها، می‌تواند یک فضای دل‌انگیز برای دور همی‌هایشان رقم بزند.
روانشناسی رنگ‌ها نشان می‌دهد که استفاده از هر رنگی چه تاثیری بر ادراک و احساسات سالمندان داشته و چگونه باعث ارتباط بیشتر فرد سالمند با محیط می‌شود. بسیاری از طراحان هنگام دکوراسیون و طراحی مبلمان خانه و اتاق سالمندان، با تأمل و اندیشه رنگ‌هایی مانند آبی گرم را برای ایجاد احساس راحتی و آرامش و همچنین قرمز و نارنجی گرم را برای افزایش سطح انرژی انتخاب می‌کنند. بنابراین رنگ اتاق سالمندان تأثیر مستقیم و به سزایی در حالات روحی این عزیزان دارد.
بیشتر بخوانید:
کاهش بینایی با افزایش سن
زمانی که صحبت از سالمندی و پیری می‌شود، ممکن است کاهش توانایی جسمی و روحی در فکر شما باشد و اغلب کاهش بینایی را نادیده می‌گیرید. بیشتر اوقات فراموش می‌کنید که چگونه کاهش بینایی می‌تواند بر زندگی روزمره سالمندان تأثیر بگذارد. با افزایش سن، احتمال بروز آب‌مروارید، پیرچشمی، که دیدن اجسام کوچکی که در نزدیکی فرد سالمند هستند را با سختی روبه‌رو کرده و همچنین مشاهده لکه‌های سیاه کوچک شناور در زاویه دید سالمندان، زیاد می‌شود. کاهش دید حتی ساده‌ترین کارها را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. بسیاری از بزرگسالان در سنین مختلف برای تشخیص تفاوت بین رنگ‌ها با یکدیگر یا رنگ مشابه با چالش سختی روبه‌رو می‌شوند.
استفاده از رنگ‌هایی با کنتراست بالا در طراحی دکوراسیون اتاق سالمندان مانند طراحی میز، صندلی نشیمن، فرش و دیواره‌های حمام به افراد کم‌بینا کمک می‌کند تا راحت‌تر حرکت کنند. اینکه بتوانید به‌راحتی صندلی را در حین حرکت ببینید یا به‌راحتی بین قاشق و چنگال تمایز قائل شوند، هرگونه فشار روانی را هنگام انجام کار کاهش می‌دهد.
مشکلات بینایی ممکن است در هر معاینه پزشکی با نوسان روبه‌رو بوده و گاهی افزایش یا کاهش داشته باشد، اما استفاده از رنگ‌های پررنگ و متضاد در انتخاب رنگ اتاق سالمندان می‌تواند به عزیزان شما کمک کرده تا به‌تنهایی کارهای را انجام دهند و لطمه‌ای بر حس استقلال و خودمختاری آن‌ها وارد نشود.
رنگ و نور برای اتاق سالمندان
اگرچه رنگ اتاق سالمندان بسیار مفید است، اما نور مناسب در طراحی دکوراسیون اتاق سالمندان برای کمک به آن‌ها در جهت یابی بسیار مؤثرتر است. طراحی نور ثابت بین مناطق و نور بیشتر در یک فضا باعث می‌شود که عزیز شما آزادانه حرکت کند. همچنین با انتخاب رنگ‌ها و نورپردازی‌هایی که پاسخ احساسی مثبتی را ایجاد می‌کنند و با استفاده از رنگ‌هایی با کنتراست بالا، می‌توان روند زندگی سالمندان عزیز را بهبود داده و امنیت و آرامش بیشتری را برایشان رقم بزنید.
حرف آخر
ایجاد محیطی آرامش‌بخش برای سالمندان علاوه بر ایجاد سلامت جسمی و روحی آن‌ها، باعث آرامش خودتان نیز می‌شود.
رنگ و نور، 2 بخش مهم در طراحی دکوراسیون اتاق سالمندان است که باید توسط افراد حرفه‌ای انتخاب و طراحی شود. نور اتاق سالمندان تأثیر مستقیمی بر سلامت بینایی و افزایش روحیه آنان داشته و در کنار آن رنگ اتاق سالمندان باعث ایجاد حس امنیت و آرامش در سالمند عزیز می‌شود. بنابراین توجه به هر 2 مورد در طراحی دکوراسیون اتاق سالمندان امری ضروری است.
