عصر ایران- دو چهره در عکس زیر را قطعا می‌شناسید: مهندس مهدی بازرگان نخست‌وزیر دولت موقت و معاون او دکتر مصطفی چمران.
هر چند در گزارش ایرنا از دکتر چمران در این عکس با عنوان وزیر دفاع ملی یاد شده اما حدس می‌زنم چون مربوط به مراسم گرامی‌داشت شهید سپهبد قرَنی اولین رییس ستاد ارتش بعد از پیروزی انقلاب و قاعدتا در اوایل بهار 1358 است شهید چمران هنوز وزیر دفاع ملی نشده بود و همچنان معاون نخست وزیر بود. (اولین وزیر دفاع بعد از انقلاب و در دولت موقت تیمسار ریاحی رییس ستاد ارتش دولت دکتر مصدق بود. دکتر چمران بعدتر وزیر دفاع شد و در پی آن و به موجب مصوبه حضور روحانیون عضو شورای انقلاب در دولت آیت‌الله خامنه‌ای هم معاون وزارت دفاع شدند). خانم‌های عکس هم باید قاعدتا همسر و فرزندان یا دیگر بستگان مرحوم قرنی باشند.
بله، انقلاب 57 چنین انقلابی بود. اگر هدف از انقلاب تحمیل نوع پوشش زنان و حذف کراوات از پوشش رسمی بود نه نخست‌وزیر باید کراوات می‌بست و نه بستگان درجه اول عالی‌ترین مقام نظامی و اولین شهید از مقامات رسمی با پوششی متفاوت با سال‌های بعد ظاهر می‌شدند.
این عکس از همه نظر گویاست. هم پوشش و ظاهر مردان (خاصه بازرگان و چمران) که یکی کراوات بسته ودیگری کروات نبسته و ریش هم دارد. دکتر ابراهیم یزدی البته تلفیق هر دو بود: هم ریش و هم کراوات! تصاویر خانم های عکس هم گویاست و به شرح و تفصیل نیاز ندارد.
تصویر واقعی انقلاب 57 و حال و هوای 58 را نه در تونل زمان شبکه تطهیر کننده پهلوی (من‌و‌تو) می‌توانید ببینید چون تنها یک برش خاص را نشان می‌دهد و اگر بنا‌بر این باشد عصر ناصرالدین شاه قاجار هم مطابق تصاویر مرحوم علی حاتمی گل و بلبل بوده چون خود شاه و اطرافیان در رفاه بودند و نه البته در تصاویر صدا و سیمای کنونی که اصلا نشان نمی‌دهد که مدام در حال حذف و گزینش اند و هاشمی رفسنجانی را هم کنار گذاشته‌اند. بقیه که جای خود دارند!
تصویر واقعی انقلاب 57 و حال و هوای 58 همین‌هاست و قبلا در مقاله‌ای درباره سال 58 با عنوان آری این چنین بود 58 نوشته‌ام و در کتاب حکومت 58 (مجموعه تصاویر خانم مریم زندی) هم به خوبی منعکس است. مکث این عکس همان عنوان یادداشت قبلی است: آری این چنین بود 58. بله، متنوع و متکثر. دریای تنوع مردمی و سیاسی را نمی‌توان در یک کاسه جای داد./م.خ
