به گزارش ایسنا، 18 تیرماه 1388، مهدی آذر خرمشاهی معروف به مهدی آذریزدی در 88 سالگی دنیای قصه‌ها را ترک کرد و چند سال بعد از درگذشت او یعنی در سال 1392، شورای عالی انقلاب فرهنگی بنا بر پیشنهاد شورای فرهنگ عمومی، این روز را به عنوان روز ملی ادبیات کودک و نوجوان در کشور اعلام کرد. این روز از سال 1392 در تقویم رسمی کشور ثبت شده است.
حالا به مناسبت روز ملی ادبیات کودک و نوجوان سراغ کتاب‌های معروف ادبیات کودک و نوجوان ایرانی می‌رویم و مروری داریم بر آن‌ها.
مهدی آذریزدی هیچ‌گاه به مدرسه نرفت اما در طول زندگی خود بیش از 30 جلد کتاب منتشر کرد که از میان این آثار به غیر از مجموعه معروف هشت‌جلدی‌اش «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب»، می‌توان به مجموعه ده‌جلدی «قصه‌های تازه از کتاب‌های کهن»، «بچه خوب»، «قند و عسل»، «خاله گوهر»، «گربه تنبل»، «گربه ناقلا»، «دستور طباخی و خانه‌داری» (که به عربی نیز ترجمه شده است)، «خودآموز عکاسی»، «خودآموز شطرنج»، «لبخند»، «قصه‌های ساده»، «یاد عاشورا»، «چهل حدیث»، «قصه‌های پیامبران»، «تصحیح مثنوی معنوی مولوی»، «عاشق کتاب» و «بخاری کاغذی» اشاره کرد که اکثر این آثار بارها تجدید چاپ شده‌اند.
آذریزدی متولد سال 1300 بود و در جوانی شغل‌های مختلفی از کشاورزی و کار در عکاسی تا کار در کتاب‌فروشی را تجربه کرد. او پس از مدتی کار در کتاب‌فروشی، راهی تهران شد و در یک چاپخانه کار خود را آغاز کرد.
در همین ایام، قصه‌ای از انوار سهیلی توجه او را به خود جلب کرد. آذریزدی با خود اندیشید که چه می‌شد اگر کودکان و نوجوانان نیز می‌توانستند این کتاب را مطالعه و درک کنند؛ بنابراین تصمیم گرفت این کتاب را ساده‌نویسی کند و به همین ترتیب، نخستین جلد از مجموعه کتاب‌های قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب شکل گرفت. او این کتاب را شب‌ها در اتاق کوچک خود می‌نوشت و در ابتدا گمان می‌کرد استقبال چندانی از آن صورت نگیرد.
آغاز قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب
در خاطرات خود مهدی آذریزدی، این‌گونه عنوان شده که اولین جلد «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» توسط ناشران متعددی رد شد. با این حال، او ناامید نشد و تصمیم گرفت تا آخرین لحظه برای چاپ این کتاب تلاش کند؛ بنابراین کتاب را نزد انتشارات امیرکبیر برد تا شاید این انتشارات بپذیرد که کتاب او را به چاپ برساند.
در نهایت انتشارات امیرکبیر حاضر به چاپ نخستین جلد این مجموعه شد؛ در واقع دکتر پرویز ناتل خانلری، مدیر وقت انتشارات امیرکبیر می‌گوید: «کار خوبی است، بگویید ادامه دهد» و آذریزدی خشنود از این اقدام، مصمم شد سایر جلدهای این مجموعه را نیز با قلمی ساده و روان برای کودکان بنگارد. اگرچه اولین جلد این مجموعه در ابتدا مورد استقبال ناشران قرار نگرفت، با این حال آذریزدی موفق شد برای قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب، در سال 1342 جایزه یونسکو را از آن خود کند.
آذریزدی با جلد سوم قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب نیز جایزه کتاب سلطنتی سال را دریافت کرد و جلدهای چهارم و پنجم این مجموعه‌کتاب نیز در سال‌های 66 و 67 از سوی شورای کتاب کودک به عنوان کتاب‌های منحصربه‌فرد سال شناخته شدند.
مجموعه قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب، تاکنون به چندین زبان همچون اسپانیایی، ارمنی، چینی و روسی ترجمه شده و برخی از مجلدات آن حدود 100 بار چاپ شده‌اند و در سال‌هایی یکی از 10 کتاب پرامانت در کتابخانه‌های عمومی بوده است. طبق آمار نهاد کتابخانه‌های عمومی، در سال 1395 هر جلد این کتاب 12 هزار بار امانت داده شده بود که این خود نشان‌دهنده میزان تاثیرگذاری این کتاب‌ها در حوزه ادبیات کودک است.
این کتاب‌ها بازنویسی داستان‌های کهنی از جمله کلیله و دمنه، مرزبان‌نامه، سندبادنامه، قابوس‌نامه و گلستان سعدی هستند، به گونه‌ای که برای کودکان قابل درک واقع شوند. این مجموعه پس از گذشت سال‌ها، کماکان از پرفروش‌ترین آثار در حوزه ادبیات کودکان محسوب می‌شود و همچنان به چاپ می‌رسد.
