مشکلات داریم اما سعادتمندیم/ روضه‌ها و اشعاری که در محرم نمی‌خوانند!

سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. 7:30 هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

مشکلات داریم اما سعادتمندیم

علی‌اکبر صالحی، وزیر اسبق امور خارجه و از مقامات دیپلماتیک کشورمان در دولت سابق به تازگی طی سخنانی به دفاع از کارنامه انقلاب اسلامی در طول 44 سال گذشته پرداخته و گفته است:

"اگر ما انقلاب کردیم که آحاد ملت سعادتمند باشند، البته سعادتمند به معنای واقعی کلمه، چه در بعد مادی و چه در بعد معنوی، می‌توان گفت سعادتمند بوده‌ایم."

به گزارش جماران، وی به دستاوردهای انقلاب اسلامی اشاره و تصریح می‌کند: از لحاظ تعداد دانشجو سرانه، ما یکی از کشورهای ممتاز در جهان هستیم. همچنین در ابتدای انقلاب پیک مصرف برق ایران حدود 3500 مگاوات بود، در حالی که پیک مصرف امسال به 70 هزار و حتی بیشتر رسیده است. ما چنین دستاوردهایی را در قالب استقلال سیاسی به دست آورده‌ایم، در شرایطی که قدرت اقتصادی دنیا ما را در تنگنا قرار دادند و خیال می‌کردند، می‌توانند ایران را تسلیم کنند، در حالی که تا به امروز ایران به‌عنوان ملتی زنده و پویا و برقرار است.[1]

*اشارت و نکات دکتر صالحی همان حلقه مفقوده ای است که در فضای اکنون کشور به آن نیاز داریم.

ما نیاز داریم به رجالی که با علم به‌روز و زبانی فصیح به عرصه جهاد تبیین بشتابند و بی‌هراس از ملامت ملامت‌گران به دفاع عقلانی و مستند از کارنامه نظام اسلامی بپردازند.

کارنامه انقلاب اسلامی طی سالیان گذشته به قدری با ناجوانمردی و سیاه‌نمایی و فتنه‌گری مواجه بوده که هم‌اکنون زخم‌آجین است و باید با مراهمی مثل آنچه دکتر صالحی بیان کرده است به درمان این زخم‌ها شتافت.

مردم و جوانان ایرانی طی سال‌های اخیر کم نشنیده‌اند جملات غلطی مثل "قرارمان این نبود، نظام فلج شده است، این جامعه لجن است، بعد از 44 سال مگر به چه رسیده‌ایم و..."

جملات غلطی که نوشداروی آنها "جهاد تبیین" است و اگر این پادزهر به موقع تزریق نشود؛ بسا که مشکلات بزرگی دامنگیر جامعه شود!

دقت کنیم که مبارزه با سیاه‌نمایی و جهاد تبیین به معنی انکار مشکلات نیست بلکه به معنی واقعی‌سازی دقیق مشکلات و البته بیان مستند دستاوردهاست.

در مسئله جهاد تبیین همچنین بیان این نکته هم گفتنیست که جهاد تبیین فقط شامل برخی خواص یا فعالان فرهنگی و سیاسی نیست بلکه مسئولان رده بالای کشور نیز بایستی در صف اول این جهاد مقدس حضور داشته باشند و بعنوان قراول برای دفاع از کارنامه انقلاب اسلامی سینه سپر کنند.

بدانیم که ترسیدن از هجوم توییتری و خوف از ملامت شدن؛ یکی از بزرگترین آفت‌ها در این راه است.

***

زیان انباشته خودروسازها حتی پس از افزایش 300 درصدی قیمت

چرا خودرو ارزان نمی‌شود؟!

احمد رسولی‌نژاد، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در بخشی از یک مصاحبه با خبرگزاری ایسنا پیرامون مصوبه پارلمان یازدهم درباره واردات خودرو گفته است: در معضلاتی که در سال های اخیر در صنعت خودرو با آن مواجه هستیم و اکنون نیز در دو شرکت خودروسازی بزرگ کشور می بینیم؛ ناکارآمدی مدیران نقش موثری دارد. شورای رقابت در ابتدای امسال در اقدامی غیر قانونی قیمت خودروهای داخلی را تا 70 درصد رشد داد. بهانه آن نیز زیان انباشته بود. چرا بعد از اینکه خودرو 300 الی 350 درصد افزایش قیمت تجربه کرده، زیان انباشته خودروسازان در اسفند ماه سال گذشته به 150 هزار میلیارد تومان رسید؟ تا کِی قرار است دست شرکت های خودروسازی در جیب مردم باشد؟

او می‌افزاید: بنده صراحتا گفتم اکثریت قاطع مدیران و کارشناسان وزارت صمت افراد خبره و وارد به کار هستند و نیازی نیست که اتوبوسی از جایی نیرو آورده شود. بنده به آقای علی آبادی می گویم که برخی از مشاوران وی راهنمایی غلط به ایشان می‌دهند.

رسولی‌نژاد همچنین گفته است: تا زمانی که این روش در مجموعه دو شرکت بزرگ خودروسازی ادامه داشته باشد تغییری حاصل نخواهد شد. از رئیس جمهور و دولت انتظار می رود برای واردات خودرو فکری کنند و هرچه سریع تر واردات خودروی نو و کارکرده تعیین تکلیف شده و مردم آثار آن را در جامعه ببینند.[2]

*دقت شود که سخنان درست آقای رسولی‌نژاد در حالی است که گویا ایشان فراموش کرده یک نماینده است نه یک شخص عادی جامعه!

یعنی مردم انتظار دارند آقای رسولی‌نژاد بگوید و توضیح بدهد که برای این چند مشکلی که فهرست کرده؛ چه اقداماتی را انجام داده است؟!

در واقع آقای رسولی و نمایندگان امثال آقای رسولی حتی اگر نمی‌توانند اقدامی انجام دهند نیز باید آنرا صادقانه با مردم در میان بگذارند.

حقیقت اینست که مصوبات مجلس در مقولاتی مثل مسکن، خودرو، جمعیت و... بسیار کاربردی و دقیق بوده و مصداق کار جهادی و انقلابی است.

اما پیرامون ضریب اجرای این مصوبات که البته در اختیار مجلس هم نیست؛ حرف و حدیث بسیار است.

لذا این انتظار از نمایندگان محترم می‌رود که پس از تصویب یک قانون؛ وظایف خود را تمام شده، ندانند و در وادی بیان کارنامه و تبیین مسئله پیرامون چرایی اجرا نشدن یا اجرای ضعیف مصوبات نیز به مردم توضیح دهند.

چه اینکه قرار بود با مصوبه مجلس مبنی بر واردات خودرو؛ شاهد کاهش قیمت خودرو باشیم اما عملا این اتفاق رخ نداده است. اکنون دلیل این اتفاق باید از سوی نمایندگان برای مردم تشریح شود.

وبلاگ مشرق، پیش از این در گزارشی تأکید کرده بود که مصوبه واردات خودرو اگرچه یک مصوبه خوب و درست است اما به دلیل ضعف در اجرا منجر به ارزانی خودرو نخواهد شد.

***

مرثیه‌ای برای مرثیه‌ها...

روضه‌ها و اشعاری که در محرم نمی‌خوانند!

یکی از مهمترین مباحث پیرامون مراسم محرم و ایام عزاداری برای سید و سالار شهیدان؛ لزوم انتخاب روضه‌ها، مراثی و اشعار وزین از سوی خطبا و مداحان محترم است.

این مسئله که یکی از بزرگترین حامیان آن نیز مقام معظم رهبری هستند اما متأسفانه آنطور که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته است.

*یک مطالعه معمولی و حتی نه چندان حرفه‌ای در کتب پیرامون حماسه عاشورا، بیانات حسین‌بن‌علی(ع) و اشعار و مراثی بزرگان پیرامون مصائب کربلا می‌تواند فاصله‌ای عمیق را هویدا کند.

فاصله بدین معنا که مطالعه‌گر به راحتی درک می‌کند که برخی از روضه‌ها را نشنیده، بسیاری از بیانات سیدالشهدا(ع) که حتی مرتبط با کربلا هستند را نمی‌داند و از شنفتن کثیری شعر و مرثیه‌ی وزین و خوش‌مضمون پیرامون عاشورا محروم مانده است.

مثلا خطبه‌ی منا که توسط سیدالشهدا(ع) 2 سال قبل از عاشورای حسینی ایراد شده و حاوی مطالب مهمی پیرامون زمینه‌های قیام عاشوراست؛ متأسفانه کمتر مورد توجه مجالس حسینی در عصر حاضر بوده است.[3]

خطبه‌ای که پر بیراه نیست اگر بگوییم کم‌توجهی به آن موجب خالی شدن فرهنگ عاشورا از زمینه‌های سیاسی و بصیرتی و تبدیل آن به مفهومی صرفا خونین می‌شود.

و یا ایضا خطبه‌ای کوتاه اما مشهور از سیدالشهدا(س) که قبل از حرکت به سمت کربلا در مکه ایراد کرده و در بخشی از آن فرموده‌اند: "من کان باذلا فینا مهجته وموطنا علی لقاء الله نفسه فلیرحل معنا فانی راحل مصلحا ان شاء الله تعالی" (هر کس از شما که حاضر است در راه ما از خون خویش بگذرد و جانش را در راه شهادت و لقای پروردگار نثار کند، با ما حرکت کند که من فردا صبح حرکت خواهم کرد، ان شاء الله.)

جالب است بدانیم روضه‌خوانان اصیل ایرانی به این مضامین توجه ویژه داشتند و مثلا مرحوم کوثری؛ روضه‌ای دارد که در آن دقیقا از همین عبارات استفاده می‌کند.

در باب شعر نیز چرا در کمتر مجلسی شنوای این اشعار زیبای سیدحسن حسینی در رثای حضرت عباس(ع) بوده‌ایم که می‌گوید:

تو آن راز رشیدی
که روزی فرات
بر لبت آورد
و ساعتی بعد
در باران متواتر پولاد
بریده‌بریده
افشا شدی

و یا همینطور اشعاری از حافظ که مشهور است در رثای ابالفضل‌العباس(ع) سروده شده است. (شاه شمشاد قدان ، خسرو شیرین دهنان/ که به مژگان شکند قلب همه صف شکنان/ مست بگذشت و نظر بر منِ درویش انداخت...)

حال این انتخاب با خطبا و مداحان محترم است که عاشورای متضمن بصیرت و فهم را در لفظ و مضمون ترویج کنند یا به قرائتی از عاشورا اکتفا کنند که قشری، سطحی و دون شأن امام(ع) است و پس از یک سینه‌زنی تمام می‌شود!

جالب آنکه خوانش عاشورا با قرائت دقیق و بر مبنای مقتضیات سیاسی و اجتماعی؛ اتفاقا بر عمق مصائب می‌افزاید. چه اینکه گریستن بر زخم عطش آن هنگام جانکاه‌تر و با دامنه‌ای وسیعتر و دائمی خواهد بود که همه بدانیم این عقلانیت و عدالت و معصومیت بود که تشنه بود و همچنان نیز تشنه است.

در مسئله اشعار که پایه اصلی مراثی و روضه‌ها و نوحه‌هاست نیز امر عقلانی آن است که ذهن و قلب مخاطب روضه؛ با هنر اصیل و به عبارت دیگر با تجمیع هنرمندانه وزن و قافیه و مضمون همراه‌تر خواهد بود.

متأسفانه گاهی دیده می‌شود که برخی به بهانه تکراری بودن اشعار و یا جوانگرایی؛ از عقلانیت و شأنیت عاشورا دور شده و قدم به وادی هیجان و ارضای شهوات ذهنی می‌گذارند که این کار حتما غیر عقلانی و مغایر با فرهنگ اصیل عاشوراست. اگر نگوییم که غیر شرعی نیز هست!

بهانه‌ی تکرار نیز در قبال فرهنگ مکرّم و بسیط عاشورا قابل پذیرش نیست زیرا این گنجینه به قدری بزرگ هست که یک دلداده فرهنگ حسینی هرگز به تکرار نمی‌رسد.

لکن بدانیم که بازخوانی هم هیچ ایرادی ندارد و زیبایی همیشه زیباست.

لذاست که تکرار اشعار اصیل و اشعار و مدایحی که به هر دلیلی در جان نسل اندر نسل محبان اباعبدا...(ع) نشسته‌اند؛ نه تنها هیچ ایرادی ندارد بلکه بر فخامت و اصالت مجالس روضه و عزاداری نیز می‌افزاید.

فی‌الجمله اینکه لازم است اهل منبر و خطبا و مداحان عزیز کشورمان در جریان باشند که خواست دشمنان اهلبیت(س) از ابتدا تا امروز؛ کاستن از شأن آن بزرگواران و قضایای پیرامون آنها بوده است و هر حرکتی در این مسیر عملا خلاف شأن اهلبیت(س) است.

دقت شود که این تنزّل دادن شأن حتی ممکن است در ظاهر لباس مشکی و چشمان گریان و سینه‌زنی‌های پرشور رخ بدهد و "زوال معنا" پدیده‌ای نیست که محتاج ظاهر خاصی باشد.

از این رو همواره باید مراقب بود و همچون یک سرباز خیام حسینی، دیده گشود تا نه تنها هیچ حرکتی بر مسیر دون شأن اهلبیت(س) انجام نشود بلکه سیر کلی عزاداری‌ها و ابراز ارادت‌ها تماما ایجادکننده شأن و تکریم و عزت بیشتر برای ساحت مقدس اهلبیت گرامی اسلام(س) باشد.

***

1_ https://www.jamaran.news/fa/tiny/news-1600323

2_ isna.ir/xdPcgC

3_ https://qurantv.ir/content/306075