در هفت سال گذشته، جورج به طور مرتب از وبسایتهای کاریابی متعددی استفاده کرده است. بعد از اینکه پاندمی باعث شد در مکان کار انعطافپذیری بیشتری به وجود آید، اینباکس جورج پر شد از پیشنهادهای کاری که خیلی از آنها به گفته خودش، غیرمرتبط با تخصصش بودند. وقتی هم که یک شغل جالب و مناسب پیدا میکرد، تقاضایش اغلب بیپاسخ میماند.
جویندگان کار مثل جورج، میگویند برای پیدا کردن شغل مناسب و عبور از صدها درخواست کار برای یک شغل مشخص در سایتهایی مثل «ایندید» (Indeed)، زیپرکروتر و لینکدین، با مشکل مواجهند. خیلیهایشان میگویند ویژگیهای این سایتها برای تطبیق دادن فرد با شغل مناسبش توسط هوش مصنوعی، همیشه به نفع آنها کار نمیکند. در برخی موارد، سیستمهای توصیه هوش مصنوعی از اطلاعات قبلی استخدام استفاده میکنند و فقط به شایستگیهای متقاضی بسنده نمیکنند؛ مثلا اینکه کارفرماها به چه کسانی پیام دادهاند و با چه کسانی مصاحبه کردهاند، جستوجوهای قبلی آنها چه بوده، و روی چه پروفایلهایی کلیک کردهاند تا متقاضیان مناسب را پیدا یا آنها را رتبهبندی کنند.
کارشناسانی که در حوزه هوش مصنوعی مطالعه میکنند، میگویند روش تطبیق متقاضیان کار با شغل مورد نظر، از این به بعد پیچیدهتر خواهد شد، چون هوش مصنوعی پیشرفتهتری به این سیستمها اضافه میشوند. این یعنی برخی متقاضیان، ممکن است صرفا به خاطر صلاحیتها و ویژگیهایی که دارند، برای یک شغل انتخاب نشوند. آدریانو کوشیاما، دستیار مدیرعامل در امور هوش مصنوعی شرکت نرمافزاری Holistic AI، با اشاره به همه سایتهای کاریابی، میگوید: «ما خیلی نگران این حوزه هستیم. اگر دسترسی به مشاغل در این سایتها محدود شود، تاثیر بسیار بزرگی خواهد داشت.»
کریستین راندل، متخصص پروژههای IT در شهر ساراسوتا، ایالت فلوریدا، میگوید که اغلب احساس میکند درخواستهای کارش در این سیستمهای کاریابی سایتی گم میشود و تعداد زیاد متقاضیانی که درخواست یک کار را میدهند، او را دلسرد میکند. او میگوید: «آنقدر نسبت به این سایتها ناامید بودم که در نهایت تسلیم شدم» و بالاخره با کارفرمایی که از قبل با او تماس داشت، یک کار تماموقت پیدا کرد.
لینکدین، ایندید و زیپرکروتر سه سایتی هستند که در 6ماه نخست امسال در آمریکا، بیشترین ترافیک را در میان سایتهای کاریابی آمریکایی داشتهاند و طبق اعلام شرکت تجزیه و تحلیل وب Similarweb، در مجموع نزدیک به 790 میلیون بازدید را جذب کردند. هدف این سایتها این است که هر چه سریعتر، متقاضیان واجد شرایط را با پستهای شغلی مرتبط که قبلا به آن توجهی نداشتند، تطبیق دهند. همچنین از طرف دیگر، میخواهند زمانی را که کارفرماها صرف جستوجو و استخدام نیروهای جدید میکنند، کاهش دهند. سایتهای کاریابی میگویند سیستمهای تطبیقدهی هوش مصنوعی آنها همیشه دقیق و بیعیب نیست. ممکن است یک متقاضی، بر اساس فعالیتهای قبلی یک کارفرما در سایت رد صلاحیت نشود، اما هوش مصنوعی او را رد کند. اسکات دابروسکی، کارشناس روندهای شغلی در سایت ایندید، میگوید: «ممکن است یک نفر خود را کاملا دارای صلاحیت بداند، اما طبق روندهای استخدامی گذشته، در اولویت قرار نگیرد. اما همین فرد، بر اساس الگوهای قدیمی استخدام که توسط کارشناس انسانی صورت میگرفت، استخدام میشد.» هوش مصنوعی سایت زیپرکروتر، تصمیماتش را بر اساس میلیاردها نقطه دادهای که از کارفرماها و متقاضیان کار طی 13 سال فعالیتش جمعآوری کرده، اتخاذ میکند. این سایت کاری را که کارفرماها در انواع و اندازههای مختلف در سایت خودشان انجام دادهاند، شبیهسازی میکند. جن رینگل، معاونت ارشد محصول در زیپرکروتر، میگوید: «یادگیری ماشینی بر اساس رفتار انسان عمل میکند. بنابراین آموزش کارفرما تا جایی که میتوانیم، بر عهده ماست. اما این کار پیچیدهای است.»
تطبیق شغلی چگونه انجام میشود؟
الگوریتمهای سایت، تجربیات و مهارتهای متقاضیان کار و در برخی موارد، مشاغلی که آنها برایش جستوجو کردهاند، روی آنها کلیک کرده یا درخواستش را دادهاند، در نظر میگیرد. برخی الگوریتمهای سایت، بهترین گزینهها را بر اساس جستوجوهای قبلی کارفرماها و نوع متقاضیانی که آنها معمولا به دنبال اطلاعاتشان هستند، برای کارفرماها پیدا میکنند. مشخص نیست این الگوریتمها، به مهارتها و قابلیتهای افراد در مقایسه با رفتارشان در سایت، چه وزنی میدهند. رینگل میگوید: «ما سعی میکنیم تا جایی که ممکن است مراحل متعدد یک فرآایند استخدام ناکارآمد را حذف کنیم و کارفرماها و جویندگان کار را هر چه سریعتر به هم برسانیم.» اما نمیتوان جلوی پتانسیل سوگیری بر اساس رفتارهای استخدامی قبلی کارفرماها را گرفت و گاهی اصلا تشخیص این موضوع خیلی سخت است، چون به گفته مانیش راگاوان، استادیار تکنولوژی اطلاعات و علوم کامپیوتر در مدرسه مدیریت MIT، با مطابقتهای آماری، در هم تنیده میشود. به عنوان مثال، یکی از سوگیریهای هوش مصنوعی این است که بیشتر فارغالتحصیلان هاروارد را با مشاغل مختلف تطبیق میدهد، در حالی که ممکن است این افراد کمترین همخوانی را با شغل مورد نظر داشته باشند. انسانها با یکسری سوگیریهای عینی و مشخص دست و پنجه نرم میکنند و مثلا بیشتر موافق افرادی هستند که شبیه خودشانند و این موضوع میتواند از طریق هوش مصنوعی هم تکرار شود. راگاوان با اشاره به اینکه بیشتر سرویسها از مشکلات بالقوه آگاهند، میگوید: «جلوگیری از وقوع چنین اتفاقی بسیار سخت است. اما راهحل کلی برای آن وجود ندارد.» همچنین هوش مصنوعی این پتانسیل را دارد که قوانینی بر اساس الگوهای تاریخی ایجاد کند، بدون اینکه کسی بداند این قوانین چه هستند. این موضوع حل مشکلات را دشوار میکند. سمیر ماسکی، استادیار یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی در دانشگاه کلمبیا، آمازون را نمونهای میداند که سوگیری هوشمصنوعی در آن، استخدامها را جهتدهی میکند. در سال 2018 این غول تکنولوژی، ابزار استخدام آزمایشی خود با هوش مصنوعی را کنار گذاشت، چون متوجه شد در مشاغل فنی، بیشتر سراغ مردان میرود (با توجه به اینکه استخدامهای فنی قبلی این شرکت عمدتا شامل مردان میشد). ماسکی میگوید برای مطمئن شدن از اینکه دادههای طبقهبندی شده دچار سوگیری نیستتند، تلاش زیادی باید صورت بگیرد. همزمان، آمازون اعلام کرد مسوولان استخدام شرکت، هیچگاه از این تکنولوژی برای متقاضیان واقعی استفاده نکردهاند و این طرح در مرحله آزمایشی باقی مانده است. ماسکی میگوید: «اگر کورکورانه از دادههای تاریخی استفاده میکنید و به سوگیری نفوذ کرده در سیستم استخدامتان دقت نمیکنید، متقاضیان کار حق دارند نگران شوند.»
پلتفرمها میگویند برای مقابله با این سوگیریهای الگوریتمی، اقداماتی انجام دادهاند. زیپرکروتر دائما سیستمهای خودش را با دادههای جدید بهروز میکند و به گفته رینگل، به دادههای فعلی وزن بیشتری میدهد و اطلاعات قابل شناسایی شخصی مثل نام کامل افراد و جنسیت آنها را دقیق بررسی میکند. حدود 300 نفر روی هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی برای تطبیق شغلی ایندید کار میکنند و مدیر هوش مصنوعی این شرکت، به صورت تماموقت روی این مسائل متمرکز است. سایت هایرد (Hired.com) که عمیقا بر مشاغل فروش و تکنولوژی متمرکز است، از تطبیقدهی هوش مصنوعی استفاده میکند تا به کارفرماها در پیدا کردن متقاضیان مناسب کمک کند. هایرد میگوید فقط در صورتی متقاضیان واجد شرایط را کنار میگذارد که فعالیت یک کارفرما به طور خاص نشان دهد آن متقاضی را نمیخواهد. سیستم این سایت به کارفرماها امکان میدهد اسم و مشخصات فردی و عکسهای پروفایل متقاضی را پنهان کند و به این ترتیب از سوگیریهای الگوریتمی جلوگیری میشود.
لینکدین میگوید ابزارهایی ایجاد کرده که بتواند به نتایج برابر در استخدامها برسد. در سال 2018 این شرکت ابزار جستوجوی استخدامکننده خود را اصلاح کرد تا بهتر بتواند ترکیب جنسیتی متقاضیان کار را در هر صفحه نتایج جستوجو، منعکس کند. سپس سال گذشته، این شرکت یک ویژگی جدید را معرفی کرد که استخدامکنندهها را تشویق میکند در صورت عدمرعایت عدالت در انتخاب زنان یا مردان، فیلترهایشان را گستردهتر کنند.
آمادگی برای هوش مصنوعی بیشتر
سایتهای کاریابی ممکن است به زودی تکنولوژیهای پیشرفتهتر مثل هوش مصنوعی مولد را به سیستمهای خود اضافه کنند که احتمال سوگیری را پیچیدهتر و برطرف کردن آن را دشوارتر میکند. شرکت ایندید میگوید تطبیق شغلی، آینده فرآیند استخدام را شکل میدهد و هوش مصنوعی مولد میتواند به این موضوع کمک کند. ایندید وارد مشارکت با گوگل شده، تا از ابزار هوش مصنوعی مولد آن به نام «بارد» برای تطبیق شغلی بهتر استفاده کند و به متقاضیان کمک کند بدانند که چه چیزهایی را در پروفایلهای خود اولویت قرار دهند. رینگل آیندهای را میبیند که در آن هوش مصنوعی مولد میتواند توضیح دهد چرا یک سرویس، مشاغل خاصی را پیشنهاد میدهد. او میگوید به این ترتیب میتوان نوشتن رزومهها و شرح وظایف شغلی را آسانتر کرد. اما هوش مصنوعی پیشرفته، باعث میشود دلیل تصمیماتی که سیستمها میگیرند را سختتر درک کنیم. کوشیاما، میگوید: «خیلی از مشتریان تکنولوژی منابع انسانی، از الگوریتمهای قابل توضیح مناسب استفاده میکنند. نگران شفافیت تا چند سال آینده هستم.» ماسکی میگوید جویندگان کار باید آماده مواجهه با هوش مصنوعی در حوزههای بیشتری از فرآیند استخدام باشند. و دادههای آموزشی خوب و نظارت توازن برای هرگونه سوگیری، اهمیت بیشتری پیدا میکند. به گفته او، «به جایی میرسیم که اگرهزار متقاضی کار وجود داشته باشد، هوش مصنوعی با هرهزار نفر، از طریق برنامه زوم مصاحبه میکند. آماده چنین چیزی باشید.»
جورج میگوید فعلا شانس او وقتی با افراد دیگر به طور مستقیم تماس میگیرد، بیشتر از زمانی است که صرفا بر سایتهای کاریابی تکیه کند. «این سایتها خوب و بد دارند. نمیخواهم دیگر از استفاده از آنها کلا صرفنظر کنم، اما همه امیدم را هم به آنها نمیبندم.»
نکاتی برای متمایز ماندن در گزینش
مسوولان استخدام میگویند جویندگان کار برای افزایش شانس پیدا کردن شغل در سایتهای کاریابی، میتوانند چند اقدام آسان انجام دهند. شناخت تکنولوژی مورد استفاده و توجه به چند نکته اضافه، میتواند بسیار مهم باشد. جیسون واکر، همبنیانگذار شرکت مشاوره استخدام Thrive HR، میگوید: «گاهی شاهدیم که تقاضا برای یک شغل، تا چهار برابر افزایش یافته است. این یعنی واضح است که افراد صرفا بر اساس رزومههایی که وارد سیستم میکنند، نتیجه نمیگیرند.»
مسوولان استخدام میگویند با متقاضیان کار همدلی میکنند و پیشنهادشان این است که خود جستوجوی شغلی را یک کار در نظر بگیرند. درست است که رد شدن احساس شکست به فرد متقاضی میدهد، اما آنها نباید تسلیم شوند.
تژال واگادیا، مسوول فنی ارشد استخدام در یک شرکت تکنولوژی بزرگ، میگوید: «رد شدن به معنی قضاوت در مورد ارزش شما نیست. افراد نباید برداشت شخصی از آن داشته باشند.» یکسری نکات مفید که مسوولان استخدام به آن اشاره کردهاند تا شانس استخدام افراد در این شرایط افزایش یابد، عبارتند از:
اشتباههای رزومه را چک کنید
غلطهای املایی و کلمات اشتباه میتوانند دردسرساز شوند. مسوولان استخدام میگویند این غلطها در فیلترها و غربالگریهای اتوماتیک، مشکل ایجاد میکنند. رزومه را چند بار چک کنید و مطمئن شوید از گرامر و نشانگذاریهای درستی استفاده میکنید.
نیازی نیست رزومه را جالب و بامزه کنید
یک فرمت رزومه استاندارد پیدا و همان را دنبال کنید. به گفته واگایا، رزومه را دو ستونه نکنید، مگر اینکه تجربه کافی برای پر کردن صفحه را داشته باشید. از متن سفید و مشکی استفاده کنید و عکس و تصاویر گرافیکی یا امتیازدهی به مهارتهای خودتان را استفاده نکنید؛ مگر اینکه برای یک شغل هنری مثل طراح گرافیک درخواست داده باشید. ساچیت کامات، مدیر ارشد محصول در پلتفرم کاریابی و استعدادیابی Eightfold AI میگوید: «طراحیهای پیچیده ممکن است در توانایی برخی سیستمها برای استخراج اطلاعات، اختلال ایجاد کنند.» اسکن اطلاعات را هم برای تکنولوژی و هم برای مسوولان انسانی، ساده کنید.
رینالدو رامیرز، همبنیانگذار شرکت Thrive HR، میگوید: «رزومه را ساده نگه دارید. هر چیز اضافهای، ذهن مسوول استخدام را منحرف میکند؛ بهویژه اگر مجبور باشد دائم بین اطلاعات شما بگردد.»
همه چیز را شفاف توضیح دهید
نقشی که میخواهید و همچنین نقاط قوت، تخصص و بزرگترین دستاوردهایتان را اول از همه و با یک خلاصه حرفهای توضیح دهید. این خلاصه حداکثر باید چند خط باشد.
واگادیا میگوید: «مثلا میگویید این کاری است که انجام میدهم، این دستاوردهایی است که داشتهام، این چند سال تجربه دارم و برای شرکتهای کوچک و متوسط کار کردهام. خیلی از مسوولان استخدام، فقط 30 ثانیه تا 1 دقیقه روی خواندن این اطلاعات وقت میگذارند.»
روی نتایج تمرکز کنید، نه مسوولیتها
یکی از اشتباههای متداولی که متقاضیان کار مرتکب میشوند، این است که وظایفی که در شغلهای قبلی داشتهاند لیست میکنند و از صفتههای بیهودهای مثل «جزئینگر» یا «حرفهای باتجربه» برای توصیف خودشان استفاده میکنند. چنین چیزهایی نه مسوول استخدام را تحتتاثیر قرار میدهد و نه فیلترهای تکنولوژی را. مسوولان استخدام میخواهند میزان اثرگذاری شما را بدانند. متقاضیان باید از اصطلاحات قابل سنجش، عناوین و مهارتهای خاص و همچنین نتایج اقداماتی که انجام دادهاند بگویند. واگادیا میگوید: «کارفرماها به دنبال افرادی هستند که برای آنها ارزش ایجاد میکنند. بنابراین باید این ارزش را در رزومه به نمایش بگذارید.»
هوش مصنوعی را امتحان کنید
برخی مسوولان استخدام پیشنهاد میکنند که متقاضیان کار در این فرایند از هوش مصنوعی استفاده کنند. هوش مصنوعی میتواند به ساخت یا بهینهسازی رزومه کمک کند، پستهای خالی را پیدا کند، نمونهکارهای حرفهای ایجاد کند و فرد را برای مصاحبه شغلی آماده کند. البته مراقب باشید و هر چیزی را که هوش مصنوعی درست کرده دوباره چک کنید، چون هوش مصنوعی امکان اشتباه هم دارد. برخی متقاضیان هم از سرویسهای رایگانی مثل چتجیپیتی استفاده میکنند و با استفاده از کلمات کلیدی، از آن میخواهند رزومهشان را بهبود دهد.