بعضی از کوردلان و دشمنان دین بر این عقیده‌اند که امامان معصوم: از دنیا رفته و توسّل به آنان فایده‌ای نخواهد داشت[1]. امّا پروردگار پاسخ آنان را چنین می‌فرماید:
(وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ الله أَمْواتاً بَلْ أَحْیاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ)[2]
درست است که ائمة معصومین: توسط حکام سنگدل اموی و عبّاسی به شهادت رسیدند. ولی ائمه و شهدا نزد پروردگار، هرگز نمی‌میرند؛ بلکه تا ابد نزد پروردگار بوده و روزی خود را دریافت می‌کنند. با این توضیح، حضرت سیّدالشهدا(ع) که سرور تمام شهدای عالم هستند، زنده بوده و حتی جواب سلام شیعیان، زائران و ارادتمندان خود را می‌دهند.
عبدالله بن بُکیر از حضرت امام صادق(ع) سؤال کرد: «حضرت امام حسین(ع) هم اکنون کجا هستند؟» حضرت در پاسخ فرمود: «جدّ بزرگوارم، هم اکنون نزد پروردگار است و گریه کنندگان خود را مشاهده می‌نماید.»[3]
لزوم هزینة جانی و مالی برای مجالس عزاداری سرور شهیدان(ع)
در میان فقرا و مستمندان، بندگانی وجود دارند که حاضر هستند برای پیشبرد اهداف و مجالس عزاداری حضرت سیّدالشهدا(ع) تمام اموال خود را مصرف کنند. آنان انسان‌های وارسته و نمونه‌ای هستند که همواره رضایت مولای‌شان را توشة آخرت خود قرار می‌دهند.
یکی از این افراد، حمال و باربری بود که سالیان گذشته در بازار تهران کار می‌کرد. او به دلیل ارادت به حضرت سیّدالشهدا(ع) دهة اول ماه محرم را از کار دست می‌کشید و هر روز به حیاط مسجد بازار می‌آمد؛ امّا داخل مسجد نمی‌شد و می‌گفت: «من لیاقت ورود به خانة خدا را ندارم.» روزی نزد بنده آمد و در حالی که گریه طاقتش را بریده بود، از جیبش مقداری پول درآورد و گفت: «این پس‌انداز یک سال من است. این پول را برای مخارج عزاداری ماه محرم پس انداز کردم، این را از من قبول کن و در راه حضرت سیّدالشهدا(ع) خرج نما.»
به طور حتم، اجر و پاداش او نزد پروردگار محفوظ بوده و مشمول روایت ذیل می‌شود.
«وَ مَن اَنفَقُوا مالَهُ فی مَحَبَةِ ابنِ بِنتِ المُصطَفی طَعاما و غَیرَ ذلِکَ دِرهَماً اَو دِیناراً الا و بارَکَت لَهُ فی دارِ الدُنیا بِسَبعینَ دِرهَماً وَ کانَ مُعافِی الجَنَةِ وَ غَفَرَت لَهُ ذُنُوُبه.»[4]
«هر کس مال خود را در راه محبّت به حضرت سیدالشهدا(ع) در طعام و غیر آن انفاق نماید، به ازای هر یک درهم یا دینار، هفتاد برابر در دنیا به او داده می شود و گناهانش بخشیده و در بهشت جای داده می شود.»
در سال‌های گذشته، خانم کهنسالی با قد خمیده و چادر کهنه نزد بنده آمد و به جای آنکه پولی از من طلب کند، مبلغ شش میلیون تومان به حقیر داد و گفت: «این مبلغ، پس اندازِ تمام عمرم است؛ این پول را به شما می‌دهم تا در راه عزاداری و سوگواری مجالس امام حسین(ع) و دیگر امامان معصوم: مصرف نمایید.»
متأسفانه در کشورهای عربی همسایه، علیه مکتب تشیّع سرمایه‌گذاری فراوانی می‌کنند و مبالغ هنگفتی را برای خاموش کردن این مکتب نورانی مصرف می‌کنند. آنان کتبی علیه حضرت سیّدالشهدا(ع) و ائمّة اطهار: منتشر کرده و در میان مردم پخش می‌کنند در عوض؛ در کشور ایران، ثروتمندانی وجود دارند که ثروت‌هایشان را در راه خوش‌گذرانی مصرف کرده و حاضر نیستند برای پیشرفت مکتب تشیّع و عزاداری سالار شهیدان(ع) ، اندک مالی کمک کنند.
این مردم بهتر است از شیرزنی به نام شطیطه[5] الگو بگیرند. او زن فقیری بود که در شهر نیشابور و در زمان امامت حضرت امام کاظم(ع) زندگی می‌کرد. وقتی متوجه شد که نمایندة امام(ع) اموال فراوانی را به مدینه می‌برد، یک درهم به او داد و گفت: «هرگاه به دیدار امام رفتی، این یک درهم را به او بده، زیرا این مال اندک حقّ امام معصوم است.»[6] در نهایت مال هر چند اندکِ بی‌بی شطیطة نیشابوری مورد قبول امام(ع) قرار گرفت و باعث رستگاری و دعای خیر امام برای او شد.
پی نوشت ها:
[1] . امروزه سلفیون و وهابیت و عناصر تکفیری داعش با تمسک به ظاهر آیاتی مثل ((إِنَّکَ مَیِّتٌ وَإِنَّهُمْ مَیِّتُونَ) زمر(39): 30) ای پیامبر تو می‌میری و آنها نیز می‌میرند؛ توسل و استغاثه و شفاعت از پیامبر(ص) و ائمه: را نوعی شرک و بدعت می‌شمارند و از طریق پافشاری بیش از حد بر ظاهر و عدم توجه به باطن و مفهوم دین سایر مسلمانان را به دلیل اعتقاد به توسل به شرک متهم می‌کنند.
[2]. آل‌عمران (3):169؛ و هرگز گمان مبر آنان که در راه خدا کشته شدند مرده‌اند، بلکه زنده‌اند، و نزد خداوند روزی می‌خورند.
[3]. کامل‌الزیارات: 103، حدیث(ع) . مستدرک الوسائل: 10/230 متن کامل روایت: «عَنْ عَبْدِ الله بْنِ بُکْیرٍ، قَالَ: حَجَجْتُ مَعَ أَبِی‌عَبْدِ‌الله(ع) فِی حَدِیثٍ طَوِیلٍ فَقُلْتُ: یَا ابْنَ رَسُولِ الله! لَوْ نُبِشَ قَبْرُ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ(ع) هَلْ کَانَ یُصَابُ فِی قَبْرِهِ شَیْ‌ءٌ؟ فَقَالَ: یَا ابْنَ بُکْیرٍ! مَا أَعْظَمَ مَسَائِلَکَ إِنَّ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ(ع) مَعَ أَبِیهِ وَ أُمِّهِ وَ أَخِیهِ فِی مَنْزِلِ رَسُولِ الله(ص) وَ مَعَهُ یُرْزَقُونَ وَ یُحْبَرُونَ وَ إِنَّهُ لَعَنْ یَمِینِ الْعَرْشِ مُتَعَلِّقٌ بِهِ یَقُولُ یَا رَبِّ أَنْجِزْ لِی مَا وَعَدْتَنِی وَ إِنَّهُ لَیَنْظُرُ إِلَى زُوَّارِهِ فَهُوَ أَعْرَفُ بِهِمْ وَ بِأَسْمَائِهِمْ وَ أَسْمَاءِ آبَائِهِمْ وَ مَا فِی رَحَائِلِهِمْ مِنْ أَحَدِهِمْ بِوُلْدِهِ وَ إِنَّهُ لَیَنْظُرُ إِلَى مَنْ یَبْکِیهِ فَیَسْتَغْفِرُ لَهُ وَ یَسْأَلُ أَبَاهُ الِاسْتِغْفَارَ لَهُ وَ یَقُولُ أَیُّهَا الْبَاکِی لَوْ عَلِمْتَ مَا أَعَدَّ الله لَکَ لَفَرِحْتَ أَکْثَرَ مِمَّا حَزِنْتَ وَ إِنَّهُ لَیَسْتَغْفِرُ لَهُ مِنْ کُلِّ ذَنْبٍ وَ خَطِیئَةٍ.»
[4]. مجمع البحرین:3/186-187؛ «حضرت موسى(ع) از خداوند متعال مى‌پرسد: چرا امّت محمّد(ص) را بر سایر امّت‌ها برترى دادى؟ خداوند متعال در پاسخ مى‌فرماید: به دلیل وجود ده ویژگى، آنان را بر سایر امّت‌ها برترى دادم. پس از آنکه خداوند امتیازهاى امّت پیامبر خاتم(ص) را بر سایر امّت‌ها بیان مى‌کند که از آن جمله «عاشورا» است، حضرت موسى(ع) به خداوند عرض مى‌کند: «بارخدایا! عاشورا چیست؟ خداوند مى‌فرماید: گریه کردن و شبیه گریه کننده بودن و مرثیه‌خوانى و عزادارى کردن براى سبط مصطفى (حضرت امام حسین(ع) ). ای موسى ! هیچ بنده‌اى از بندگان من در آن زمان براى پسر پیامبر گریه نمى‌کند و خود را شبیه گریه کننده نمى‌نمایاند و عزادارى نمى‌کند، مگر اینکه بهشت جایگاه همیشگى او خواهد بود. هیچ بنده‌اى درهم و دینار و طعامى از مال خود را در راه محبت فرزند پیامبر خود انفاق نمى‌کند مگر اینکه من در مقابل هر درهمى، هفتاد درهم در دنیا به مال او برکت خواهم داد و او را در بهشت جایگزین خواهم کرد و گناهان او را خواهم آمرزید، به عزّت و جلالم سوگند! هیچ مرد و زنى نیست که در روز عاشورا یا غیر عاشورا، اشک چشمانش، هر چند یک قطره، براى حسین(ع) جارى شود، مگر اینکه اجر صد شهید را براى او خواهم نوشت»
[5]. شطیطة نیشابوری معروف به" بی‌بی شطیطه" زنی بود که در سدة دوم هجری در نیشابور می‌زیست و بنا به روایت‌های شیعی، امام موسی کاظم(ع) هدیه‌ای از او پذیرفت و امروزه برای او آرامگاهی در شهر نیشابور به نام آرامگاه بی‌بی شطیطه وجود دارد. مقبرة او در زیر سقف بقعة بی‌بی شطیطه در شمال غرب نیشابور قرار دارد. گفته شده از میان انبوه وجوهات و کالاهای سنگینی که به عنوان سهم امام به مدینه فرستاده شد، تنها نقدینة یک‌درهمی و دست‌رشت چهاردرهمی شطیطة نیشابوری مورد پذیرش امام قرار گرفت. در‌بارة بی‌بی شطیطه، علامه مجلسی; در جلد یازدهم بحارالأنوار، و مرحوم شهرآشوب در کتاب مناقب، و سیدهاشم بحرانی در کتاب مدینة المعاجز، و قطب راوندی در کتاب خرائج این حدیث را نقل کرده‌اند که بی‌بی شطیطه مورد عنایت ویژة امام کاظم(ع) قرار گرفته بود.
[6]. مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل: 2/216، روایت دوم: «عَنْ أَبِی عَلِیِّ بْنِ رَاشِدٍ فِی حَدِیثٍ طَوِیلٍ: فِی اجْتِمَاعِ الشِّیعَةِ بِنَیْسَابُورَ وَ بَعْثِهِمْ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِیمَ إِلَى الْمَدِینَةِ مَعَ أَمْوَالٍ کَثِیرَةٍ وَ فِیهَا هَدِیَّةٌ لِامْرَأَةٍ یُقَالُ لَهَا شَطِیطَةُ وَ رَدِّ الْکَاظِمِ(ع) الْأَمْوَالَ إِلَّا مَا بَعَثَتْهُ شَطِیطَةُ وَ إِخْبَارِهِ الرَّسُولَ بِمَوْتِ شَطِیطَةَ بَعْدَ تِسْعَ عَشْرَةَ لَیْلَةً مِنْ یَوْمِ وُرُودِهِ وَ أَنَّهُ(ع) یَحْضُرُ جِنَازَتَهَا إِلَى أَنْ قَالَ فَمَاتَتْ رَحْمَةُ الله عَلَیْهَا فَتَزَاحَمَتِ الشِّیعَةُ عَلَى الصَّلَاةِ عَلَیْهَا فَرَأَیْتُ أَبَا الْحَسَنِ(ع) علَى نَجِیبٍ فَنَزَلَ عَنْهُ وَ هُوَ آخِذٌ بِخِطَامِهِ وَ وَقَفَ یُصَلِّی عَلَیْهَا مَعَ الْقَوْمِ وَ حَضَرَ نُزُولَهَا إِلَى قَبْرِهَا وَ شَهِدَهَا وَ طَرَحَ فِی قَبْرِهَا مِنْ تُرَابِ قَبْرِ أَبِی عَبْدِ الله(ع) .»
منبع:
کتاب:آیین اشک و عزا در غم سیدالشهدا (ع)
نوشته: استاد حسین انصاریان