به قلم : پریسا خلیلی
تحریریه زندگی آنلاین : این روزها مینیمالیسم به یکی از اصطلاحات رایج در سبک زندگی مدرن تبدیلشده است. به عقیده پیشگامان این طرح، چیدمان منزل به سبک مینی مال و پاکسازی و ساده کردن فضای زندگی به ما کمک میکند تا با دنیای شلوغ و گیجکننده اطرافمان راحتتر کنار بیاییم. از سوی دیگر، طراحی داخلی مینی مال یکی از سبکهای بصری تأثیرگذار و شناختهشده در حوزه معماری، طراحی داخلی، هنر، گرافیک، مد و تمام جنبههای دیگر طراحی است. هدف از طراحی مینیمالیستی، اولویتبندی موارد ضروری است.
سبک زندگی مینی مال، با حفظ ملزومات ضروری از مواد محدود، رنگهای خنثی و شکلهای ساده استفاده کرده و از هرگونه تزیینات اضافی اجتناب میکند. بااینکه ممکن است تعریف طراحی مینیمالیستی ساده به نظر برسد، اما دستیابی به این سادگی، مانند سرودن یک شعر یا خلق یک اثر هنر با پیچیدگیها و ظرافتهای خاصی همراه است. در ادامه به شرح ویژگیهای سبک مینی مال در دکوراسیون داخلی میپردازیم.
بیشتربخوانید:
مینیمالیسم در لغت به معنای ساده گرایی، یا کمینهگرایی است. این مکتب هنری از اواسط قرن بیستم تاکنون در بسیاری از جنبههای زندگی ما ریشه دوانده و بهخصوص در معماری و دکوراسیون ساختمانها و منازل جایگاه ویژهای پیداکرده است. مینیمالیسم در معماری و طراحی داخلی سبکی است که در آن بهسادگی و آرامش فضا و نشان دادن ویژگیهای جذاب معماری محیط توجه میشود. پالت رنگی مورداستفاده در سبک مینی مال معمولاً تکرنگ است. بهطورکلی رنگ بهعنوان عنصری اساسی و تعیینکننده در این سبک طراحی موردتوجه قرار میگیرد. در سبک مینی مال از طراحی پلان آزاد، نور زیاد و مبلمان ساده استفاده میشود. تمام این موارد در کنار یکدیگر فضایی آرامشبخش و جذاب را خلق میکنند.دکوراسیون مینی مال در طول قرن گذشته به سبکی پرطرفدار تبدیلشده است؛ اما این سبک منتقدانی هم دارد. منتقدان ماکسیمالیست (کثرتگرا) اعتقاددارند که سبک مینی مال خستهکننده بوده و از خلاقیت و شور زندگی بهرهای نبرده است. برخی از طرفداران مینیمالیسم در پاسخ به این انتقادات به ویژگیهای منحصربهفرد این سبک مانند مقرونبهصرفه بودن، سازگاری با محیطزیست و توجه به آرامش و علاقهمندیهای افراد اشاره میکنند.
بیشتربخوانید:
تاریخچه طراحی مینیمالیستی
طراحی مینیمالیستی در قرن بیستم و در واکنش به سبکهای قدیمی و تجملی مانند معماری پرزرقوبرق ویکتوریایی و هنر اکسپرسیونیسم ایجاد شد. به عقیده بعضی از مورخان طراحی، ریشه مینیمالیسم به جنبش هنری دی استیل (De Stijl) یا نئوپلاستیسیزم در هلند برمیگردد. بنیانگذاران این جنبش که از سال 1917 تا اوایل دهه 1930 فعال بود سعی در سادهسازی همه جنبههای هنر و آثار هنری داشتند. این جنبش از سادگی و آرامش باغهای سنتی و طراحی فضای داخلی ژاپنی و جنبههای زیبایی شناسانه طراحی اسکاندیناویایی الهام گرفته بود.
شعار طراحی مینیمالیستی «Less is more» و به معنای «کمتر، بیشتر است» بوده و درواقع نقلقولی از معمار مشهور آلمانی- آمریکایی به نام میس ون درروهه (Mies van der Rohe) است. وی یکی از اساتید پیشرو درزمینهٔ سبک معماری با هاوس و مدرنیسم در اروپای پس از جنگ و ایالاتمتحده بود که از کاربرد مصالح جدید مانند شیشه، فولاد و بتن در ساختمانسازی به روش تولید انبوه استقبال کرد.
طراحی گرافیک، هنر، تئاتر و مد مینی مال در دهه 1960 پدیدار شدند. افراد شناختهشدهای مانند طراح صنعتی مشهور آلمانی، دیتر رامز (Dieter Rams) در حوزه طراحی محصولات مینی مال فعالیت داشتند. شعار «کمتر اما بهتر» این طراح صنعتی، در طراحی وسایل روزمره مانند رادیوهای رومیزی، ماشینحسابها و ظروف لاک موردتوجه قرار گرفت. او در اواسط قرن بیستم تحولات زیادی در طراحی محصولات مینی مال ایجاد کرد و طرحهای او پایه و اساس تولید وسایل سادهای هستند که ما امروزه استفاده میکنیم. استفاده از طراحی مینی مال در قرن بیست و یکم به اوج خود رسید. از گوشی آیفون گرفته تا اتومبیلهای بدون سرنشین، همگی نمونههایی از طراحی به سبک مینی مال هستند.
بیشتربخوانید:
خصوصیات سبک مینی مال
طراحی مینی مال به معنای زندگی با کمترین وسایل، اما به بهترین شکل ممکن است. چند مورد از مهمترین خصوصیات سبک و طراحی مینی مال عبارتاند از:
رعایت شعار «کمتر، بیشتر است».
تمرکز روی سادگی، کارایی و عملکرد بالا
خطوط ساده و واضح
کاربرد مجسمهها در این سبک
عدم استفاده از وسایل و تزیینات اضافی
پالت رنگی تکرنگ یا بارنگ محدود و نقش رنگ بهعنوان عنصری اصلی و مؤثر برای ایجاد یک محیط آرامشبخش
استفاده از مصالح محدود و مناسب نظیر بتن، فولاد، شیشه و چوب
توجه به این نکته که هر چیزی مکان و هدفی دارد.
استفاده از فضا و نور طبیعی
استفاده از صنایعدستی
طراحی داخلی روحبخش، بیپیرایه و اغلب با چیدمان پلان باز
بیشتر بخوانید:
سبک مینی مال در خانه
داشتن ذهنیت «کمتر بیشتر است»، برای چیدمان خانه به سبک مینی مال از اهمیت به سزایی برخوردار است؛ اما سبک مینی مال فقط به معنای وجود وسایل کمتر در خانه نیست؛ بلکه مفهومی عمیقتر و گستردهتر دارد. مینیمالیسم، نوعی سبک زندگی است که بر انتخاب آگاهانه تزیینات و وسایل دکوری خانه متکی است. در این سبک باید خانه را با وسایل موردعلاقهتان تزیین کنید که به آنها نیاز دارید و وسایل مازاد را دور بریزید.
اگر میخواهید خانهای به سبک مینی مال داشته باشید، کارتان را در اولین گام با دلیل انتخاب این طرح آغاز کنید. به این فکر کنید که چرا میخواهید خانهای به این سبک داشته باشید و دوست دارید خانه شما چه ویژگیهایی داشته باشد. وقتی چشمانداز روشنی از سبک خانه خود ترسیم کرده و ارزشهای اصلیتان را پیدا میکنید، متوجه میشوید که چه وسایلی را باید نگهدارید و کدام را باید دور بریزید. مینیمالیسم به معنای زندگی با حداقلها است، بنابراین سادگی و بیآلایش بودن یکی از اصول مهم آن است. اگر وسیلهای دارید که سالها است از آن استفاده نکردهاید، آن را دور ریخته یا به دیگران بدهید. تمام وسایل خانه باید ازنظر احساسی، زیباییشناسی یا عملکرد، هدف خاصی را دنبال کنند.
استفاده از روش کن ماری (KonMari ) یکی از راههای چیدمان خانه به سبک مینی مال است که با رعایت آن میتوانید زندگی آگاهانهتر و شادتری داشته باشید. طبق این روش باید با دستهبندی لباس، کتاب، کاغذ، وسایل متفرقه و نهایتاً وسایلی که دوست دارید نظم خاصی به محل زندگی خود ببخشید. این دستورالعمل از سادهترین کارها تا سختترین آنها پیش رفته و به افراد کمک میکند تا وسایلی که واقعاً نیاز دارند را بیابند.
بهطورکلی در طراحی داخلی از الگوهای مختلف، مبلمان یا وسایل تزیینی برای ایجاد فضایی گرم و صمیمی استفاده میشود، اما مینیمالیسم بر بافت متکی است. بهعنوانمثال، فرشهای مینی مال دارای طرحهای ساده و رنگهای خنثی بوده و از مواد طبیعی مانند پوست گوسفند ساختهشدهاند. بالشهای کتانی و پارچههای بافتنی نیز سردی و بیحسی فضا را کمتر میکنند. درمجموع استفاده از سبک مینی مال میتواند بسیار دلپذیر و راحت باشد. از ترندهای مدرن که طبق آنها همهچیز سفید انتخاب میشود، دوریکنید. از وسایل ساختهشده با چوب و فلز و منسوجات نرم و مخملی برای فرش و بالش استفاده کنید. لوستر سبک مینی مال نیز معمولاً از نوع مدرن بوده و طراحی سادهای دارد. ابعاد و تعداد لوسترها باید با توجه به فضای خانه انتخاب شود.
سبک مینیمالیسم در معماری
ریشه معماری، طراحی داخلی و چیدمان منزل به سبک مینی مال به اوایل قرن بیستم و جنبشهای ضد طراحی ویکتوریایی برمیگردد. سبک معماری مینیمالیستی از جنبشهای دِ استایل و باهاس با الهام از کوبیسم در دهه 1920 پدیدار شد و معمارانی مانند لودویگ میس ون در روهه، معتقد به این نظریه بودند که مینیمالیسم حداکثر قدرت را به فضای معماری میدهد. طراحی مینیمالیستی اشتراکات زیادی با معماری مدرن، معماری با هاوس، معماری بروتالیست و طراحی مدرن اواسط قرن بیستم دارد.هدف معماری مینیمالیستی سادهسازی شکلها و ساختارها است؛ اما این سبک زبان پیچیدهای دارد. معماری مینیمالیستی مستلزم استفاده از عناصر طراحی تقلیل دهنده و اجتناب از تزیینات یا وسایل دکوری اضافی است. طرفداران معماری مینیمالیستی معتقدند که باید تمامی عناصری که باعث آشفتگی ذهن مخاطب میشود را کنار گذاشته و تنها عناصر ضروری طراحی را به نمایش گذاشت. توجه این سبک به ضروریترین عناصر باعث میشود ماندگاری بیشتری نسبت به برخی از سبکهای دیگر داشته باشد.