بازار در آینه آمار
در روزی که گذشت، شاخصکل بورس تهران با افت 28/ 0درصدی همراه شد و نهایتا در محدوده 2میلیون و 123هزارواحدی کار خود را به اتمام رساند. این دومین روز متوالی بود که نماگر اصلی بازار سهام با کاهش ارتفاع همراه شد. شاخص هموزن نیز که نشانی از اثرگذاری یکسان کلیه نمادهای معاملاتی است و چهره بازار را به نحو مطلوبتری نمایش میدهد، با افت 30/ 0درصدی، در سطح 714هزار و 691واحدی بهکار خود خاتمه داد. در فرابورس نیز شاخص اصلی این بازار با کاهش 23/ 0درصدی همراه شد و پرونده معاملاتی خود در دومین روز هفته را با قرارگیری بر روی سطح 26هزار و 419واحدی بست. افزون بر این در روز گذشته، بازار سهام شاهد خروج 425میلیارد تومان از سرمایههای خرد و حقیقی بود تا همچنان حقیقیها در سمت عرضه و فروش نمادهای مختلف، قویتر از خریداران باشند. همچنین ارزش معاملات خرد بازار سهام که شامل سهام و حقتقدم میشود، با ثبت رقم 4هزار و 41میلیاردتومان، مجددا در مسیر نزولی گام برداشتهاست. بهعلاوه حجم معاملات بازار سرمایه نیز در روز گذشته با افت معناداری نسبت بهروز قبلی همراه شد و به 5میلیارد و 661میلیون برگه سهم رسید.
مهجوریت عرضه اولیهها
همچنین در روزهای گذشته، افت قیمت برخی از عرضه اولیهها به زیر قیمت عرضه، جزو نکاتی بود که سبب شد اهالی بازار سهام را مجاب به مطرحکردن انتقاداتی در زمینه شک و شبهههای موجود در ارزشگذاری عرضه اولیهها کند.
برای مثال سهام شرکت مولد نیروگاهی تجارت فارس با نماد «بمولد» در 25 مرداد سالجاری در فرابورس ایران و با قیمت 682تومان عرضه شد، اما در مقاطعی از معاملات روز شنبه، قیمت سهام این شرکت با قیمتهای کمتر از قیمت روز عرضه، یعنی 682تومان نیز معامله شد که بیانگر عملکرد منفی این نماد بعد از 16 روز معاملاتی است. افزون بر این، شرکت توسعه صنایع و معادن کوثر با نماد «کتوسعه» نیز در پنجمین روز از تیرماه سالجاری عرضه اولیه شد و قیمت کشفشده آن در روز عرضه، 2هزار و 208تومان بود که در جریان معاملات دیروز نیز این نماد در قیمتهای کمتر از قیمت روز عرضه، بین خریداران و فروشندگان دست بهدست شد که این موضوع نیز نشانگر ورود قیمت این سهم تازه عرضهشده به محدوده زیان برای خریداران روز عرضه است.
نکتهای که در این اثنا قابلتوجه است، به ارزشگذاری عرضه اولیهها بازمیگردد، همواره در بازار سهام حرف و حدیثهای فراوانی در زمینه قیمتهای اعلامی برای خرید عرضههای اولیه وجود داشتهاست، اما سوالی که در این میان مطرح میشود این است که در بازاری که علاوهبر سرمایهگذاران حقیقی، بخشاعظم نقدینگی آن تحتتملک بازیگران خبره حقوقی است، چرا سهام تازه عرضهشده مورد استقبال قرار نمیگیرد و به قیمتهایی پایینتر از قیمت عرضه تنزل پیدا میکند؟ و متعاقبا سناریوی دیگری در ذهن مخاطب متبادر میشود مبنیبر اینکه آیا سهمهای تازه عرضهشده با قیمتهای بالاتری ارزشگذاری و در بازار عرضه میشوند که سهامداران حقیقی و حقوقی بازار، اقبال چندانی به این سهمها نشان نمیدهند؟ این موضوع حتی خود را در معاملات نماد تازه عرضهشده «تکاردان» که متعلق به شرکت تامین سرمایه کاردان است نیز
خود را نشان میدهد، «تکاردان» در 8شهریور امسال عرضه اولیه شد و صف خرید آن در روز شنبه هفتهجاری و در ششمین روز معاملاتی پس از عرضه، از بین رفت و سهم در جریان معاملات روز شنبه در محدوده صففروش بهکار خود ادامه داد و در روز گذشته نیز نماد این شرکت با افت 09/ 1درصدی بهکار خود خاتمه داد. به هر روی دلایل بیشماری را میتوان بهعنوان عواملی که سبب میشود سهام یک شرکت با عدماستقبال مواجه شود، مطرح کرد که در این وجیزه مجال پرداختن به آن نیست، اما در مقام جمعبندی میتوان اینچنین استنباط کرد که باید فرآیند ارزشگذاری نمادهای تازه عرضهشده با دقت عمل بیشتری در دستور کار قرار گیرد تا شک و شبهههای ایجادشده در اذهان سهامداران نیز برطرف شود. بهعلاوه در این میان، نقش منفعلانه بازارگردانهای این سهمها نیز مورد انتقاد بسیاری از فعالان بازار سهام قرارگرفتهاست.
در بازارهای موازی چه میگذرد؟
بورس تهران در شهریور، عملکرد مناسبی از خود برجای گذاشته و شاخصکل بورس تهران با جهش 6/ 9درصدی همراه شدهاست. در بازار ارز نیز دلار همچنان به نوسان و مبارزه خود برای عبور از ناحیه سخت 50هزارتومان ادامه میدهد و آرامش و ثبات حاکم بر این بازار، سببشده تا سایر بازارها نیز از یک آرامش نسبی برخوردار باشند. در روز گذشته، سکه رفاه در بورس 27میلیون و 937هزارتومان قیمتگذاری شد که کاهش 40/ 0درصدی نسبت بهروز قبل را به نمایش گذاشت. شایان ذکر است که سکه رفاه نیز از ابتدای سال افت 09/ 8درصدی داشته که بخش زیادی از افت قیمت سکه بهخاطر تخلیه حباب شکلگرفته در سالگذشته و فروکشکردن تب التهابات تورمی است. همچنین ربع سکه نیز در روز گذشته در جریان معاملات بازار سکه و طلا به قیمت 10میلیون و 250هزارتومان ارزشگذاری شد که کاهش 50هزارتومانی نسبت بهروز قبلی را نشان میدهد.