کم آبی زمانی اتفاق می‌افتد که آب بیشتری از بدن خارج شود تا آب مصرفی. این امر باعث می‌شود که بدن انجام برخی کارهای اساسی مانند حفظ دمای ثابت و دفع مواد زائد را برای بدن دشوارتر کند. شما آب را در عرق، اشک و هر بار که به دستشویی می‌روید از دست می‌دهید. حتی تنفس نیز مقداری آب از بدن شما خارج می‌کند. به طور معمول، شما با نوشیدن و خوردن غذا کم آبی را جبران می‌کنید. اما هوای گرم، ورزش و بیماری می‌توانند تعادل بدن را بر هم بزنند.
کم آبی چگونه بر شما تأثیر می گذارد؟
بیش از نیمی از وزن بدن شما از آب تشکیل شده است. بنابراین، اگر سطح آب بدن شما پایین باشد، می‌تواند به طرق مختلفی ظاهر شود. کم آبی خفیف می‌تواند باعث خستگی و سردرد شود. حتی تمرکز ذهنی، خلق و خو و حافظه شما نیز ممکن است کمی تحت تاثیر قرار گیرند و هنگامی که در باشگاه به خودتان فشار می‌آورید، تمام آن عرق کردن در واقع مقدار خونی که برای مدتی در بدن دارید را کاهش می‌دهد.
آیا تشنگی نشانه کم آبی من است؟
بله، اما نیازی به وحشت نیست. این فقط نحوه عملکرد بدن است. تا زمانی که احساس تشنگی کنید، شما قبلاً کمی دچار کم آبی شده‌اید. تا زمانی که به بدن خود توجه کنید و زمانی که بدن به شما می‌گوید نوشیدنی بنوشید، مشکلی نیست. برای افراد مسن، ممکن است این زمان کمی طولانی‌تر باشد. بنابراین، می‌تواند به ایجاد عادت نوشیدن آب، به ویژه در زمانی که هوا گرم است یا احساس بیماری می‌کنید، کمک کند.
چه کسانی در معرض کم آبی هستند؟
اگر دچار اسهال و استفراغ هستید، می‌توانید روزانه بیش از یک گالن آب از دست بدهید. نوزادان و کودکان بیشتر از بزرگسالان در معرض کم آبی هستند زیرا بدن آنها کوچکتر است. افراد مسن باید مراقب باشند زیرا حس تشنگی با افزایش سن کاهش می‌یابد. بیماری کلیوی و برخی شرایط سلامتی می‌تواند باعث کم آبی بدن شود. زنان باردار یا شیرده باید بیش از حد معمول آب بنوشند.
علائم کم آبی در کودکان خردسال
نوزادان و کودکان خردسال همیشه نمی‌توانند به شما بگویند که چه اتفاقی در بدن آنها می‌افتد. به دنبال زبان خشک، عدم اشک هنگام گریه، عدم خیس کردن پوشک به مدت 3 ساعت و بداخلاقی بیش از حد معمول باشید. هنگامی که کم آبی شدیدتر باشد، دهان آنها خشک و چسبناک می‌شود و چشم‌ها و گونه‌های آنها ممکن است فرو رفته به نظر برسد. آنها همچنین ممکن است تنفس سریع داشته باشند و نبض تند یا ضعیف داشته باشند و نقطه نرم بالای سر نوزاد ممکن است فرو رفته باشد.
اگر هر یک از علائم کم آبی را در خود یا فرزندتان مشاهده کردید، مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید. کم آبی شدید می‌تواند عوارض جدی داشته باشد، بنابراین مهم است که به سرعت درمان شود.
علائم کم آبی در کودکان بزرگتر و بزرگسالان
ممکن است احساس تشنگی کنید و دهانتان خشک یا چسبناک شود. شما خیلی ادرار نمی‌کنید – کمتر از 4 بار در روز. وقتی ادرار می‌کنید، ممکن است ادرار کمی وجود داشته باشد و تیره باشد یا بوی قوی داشته باشد. ممکن است احساس سرگیجه یا سبکی سر داشته باشید، به خصوص زمانی که می‌ایستید و ممکن است از حال بروید. با بدتر شدن کم آبی، تشنگی شما افزایش می‌یابد. تنفس و ضربان قلب شما ممکن است سریعتر از حد معمول باشد. ممکن است دچار گرمازدگی شوید و احساس گیجی یا بدخلقی کنید.
آیا باید روزانه 8 لیوان آب بنوشم؟
این قانون قدیمی هیچ مبنای علمی ندارد. اما به عنوان یک راهنمای کلی اشکالی ندارد. میزان آبی که نیاز دارید به میزان فعالیت شما، محل زندگی شما و سلامت کلی شما بستگی دارد. بنابراین به تشنگی خود گوش دهید. اگر مطمئن نیستید که به اندازه کافی آب می‌نوشید، رنگ ادرار خود را بررسی کنید. شفاف یا زرد کم رنگ به معنای وضعیت خوب است. تیره تر به معنای نیاز به نوشیدن بیشتر است.
الکترولیت‌ها چطور؟
الکترولیت‌ها فقط نمک‌های اساسی مانند پتاسیم، سدیم و کلسیم هستند. اما آنها در همه چیز از نحوه عملکرد اعصاب تا ساختن استخوان‌های سالم نقش دارند. سطح الکترولیت‌های شما با مقدار آب بدن شما ارتباط نزدیکی دارد. این بدان معنی است که اگر مایعات زیادی از دست داده باشید، بدن شما سعی می‌کند الکترولیت‌ها را دوباره به تعادل برساند، بنابراین احساس تشنگی بیشتری خواهید کرد و کمتر ادرار خواهید کرد.
آیا به نوشیدنی ورزشی نیاز دارم؟
تقریباً هرگز. این مخلوط آب، نمک و قند برای ورزشکاران سطح بالا مانند دونده‌های ماراتن تهیه شده است. اکثر ما در طول ورزش به چیزی بیش از آب نیاز نداریم. شما باید برای سوزاندن کالری اضافی نوشیدنی‌های ورزشی سخت‌تر کار کنید. اگر بیش از یک ساعت تمرین شدید می‌کنید، نوشیدنی‌های ورزشی می‌توانند منطقی باشند. حتی در آن صورت، نیازی به شروع نوشیدن آن تا ساعت دوم ندارید.
محلول خوراکی دهانی
هنگامی که کم آبی خفیف یا حتی متوسط است، اغلب می توانید با نوشیدن آب فراوان آن را رفع کنید. اما اگر اسهال شدید یا استفراغ دارید، ممکن است یک محلول خوراکی دهانی به شما کمک کند. بیشتر بچه ها به آن نیاز دارند، اما بزرگسالان نیز می توانند از آن استفاده کنند. ترکیب ویژه نمک ها و قندها بیشتر با آنچه بدن نیاز دارد مطابقت دارد. می توانید آن را بدون نسخه از داروخانه خریداری کنید.
چه زمانی با پزشک خود تماس بگیرید
هنگامی که علائم کم آبی شدید را مشاهده می‌کنید، فورا با پزشک خود تماس بگیرید. کم آبی می‌تواند به سرعت به کودکان ضربه بزند، بنابراین بهتر است زودتر از دیرتر بررسی کنید. علائم عبارتند از:
- اسهال بیش از 24 ساعت
- احساس سرگیجه، گیجی یا غش
- نتوانستن مایعات را نگه دارد
- نداشتن انرژی
- ضربان قلب یا تنفس سریع
- مدفوع سیاه یا خونی
درمان اضطراری
هنگامی که سطح آب بدن شما خیلی پایین می‌آید، نمی‌توانید به تنهایی با کم آبی مقابله کنید. شما باید در بیمارستان تحت درمان قرار بگیرید. ایده همان است — مایعات را به بدن شما وارد کنید و بدن شما را به تعادل برگرداند. پزشکان این درمان را از طریق رگ با IV به شما می‌دهند، زیرا آب و نمک را بسیار سریعتر از آن چیزی که بتوانید آنها را بنوشید، وارد بدن شما می‌کند.
آیا می‌توانم زیاد آب بخورم؟
بله، می‌توانید، اما بسیار محتمل نیست. هنگامی که بیش از حد توان کلیه‌های خود آب می‌نوشید – و این مقدار زیادی است – به وضعیتی به نام هیپوناترمی مبتلا می‌شوید. این زمانی است که سطح سدیم شما بسیار پایین می‌آید و باعث تورم سلول‌های شما می‌شود. این می‌تواند کشنده باشد. بیشتر فقط برای افرادی اتفاق می‌افتد که در مسابقات دویدن طولانی مدت شدید شرکت می‌کنند. حتی در این صورت، نادر است.
نکاتی برای حفظ هیدراتاسیون
اگر نمی‌توانید به اندازه کافی آب بنوشید، به دنبال راه‌هایی برای گنجاندن آن در روز خود باشید. آب را به نوشیدنی مورد علاقه خود تبدیل کنید. در هر وعده غذایی و بین آنها یک لیوان آب بنوشید. یا روی گوشی خود یادآوری تنظیم کنید تا هر ساعت یک لیوان آب بنوشید. برخی از افراد متوجه می‌شوند که حمل بطری آب می‌تواند مشکل را حل کند. و اگر هوس میان وعده دارید، به جای آن آب بنوشید. گاهی اوقات بدن ما تشنگی را با گرسنگی اشتباه می گیرد.
مصرف خود را ردیابی کنید
پیگیری مصرف آب به شما امکان می‌دهد بدانید که آیا به اهداف خود می‌رسید یا خیر و همچنین به شما کمک می‌کند تا انگیزه داشته باشید. این می‌تواند به سادگی یادداشت کردن کل خود در یک دفترچه باشد. همچنین می‌توانید یک برنامه را دانلود کنید که می‌تواند هدف شما را تعیین کند، به شما یادآوری کند که آب بنوشید و کل خود را ثبت کنید. بسیاری از برنامه‌های تناسب اندام دارای ویژگی ردیابی آب خواهند بود. یا نهایت فناوری پیشرفته، یک بطری هوشمند می‌تواند همه این کارها را انجام دهد در حالی که آب شما را خنک نگه می‌دارد.