عصر ایران- مارپیچ خیره‌کننده‌ای که عکس آن با «تلسکوپ فضایی جیمز وب» ثبت شده، دروازه‌ای به پرتگاه نیست، بلکه کهکشان «مسیه 83»(Messier 83) یا «ام83»(M83) است. تلسکوپ فضایی جیمز وب این عکس را با یکی از دستگاه‌های فروسرخ قوی خود به نام «دستگاه فروسرخ میانی»(MIRI) گرفته است.
ام83 که با نام «ان‌جی‌سی 5236»(NGC 5236) نیز شناخته می‌شود، یک کهکشان مارپیچی میله‌ای است که در فاصله 15 میلیون سال نوری از زمین قرار دارد. این کهکشان برای ستاره‌شناسانی که تلاش می‌کنند درباره شکل‌گیری ستاره‌ها بیشتر بیاموزند، جالب است. دستگاه فروسرخ میانی، دستگاه انتخابی کنونی برای این تلاش است زیرا همان طور که از نامش پیداست، کیهان را در میان طول موج‌های فروسرخ بین 5000 تا 28 هزار نانومتر رصد می‌کند. در مقایسه، نور مرئی یا نوری که چشم انسان می‌تواند آن را ببیند، دارای طول موج بین 380 تا 750 نانومتر است.
قسمت‌های آبی روشن در وسط عکس، مناطق شکل‌گیری ستاره‌های متراکم را در مرکز کهکشانی ام83 نشان می‌دهند. ساختارهای پیچک‌مانند زرد روشن که به طرف بیرون گسترش می‌یابند، نشان‌دهنده مهدهای ستاره‌ای یا مناطقی هستند که گروه‌های بزرگی از ستاره‌های جدید به طور فعال در آنجا شکل می‌گیرند. رنگ‌های نارنجی مایل به قرمز، مناطق غنی از هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای را مشخص می‌کنند که ترکیبات مبتنی بر کربن هستند و می‌توان آنها را با دستگاه فروسرخ میانی تشخیص داد.
ستاره‌شناسان، دستگاه فروسرخ میانی را به عنوان بخشی از برنامه «FEAST» برای بررسی ام83 به کار گرفتند. هدف مشاهدات FEAST درک چگونگی ارتباط تشکیل ستاره با بازخورد ستاره‌ای در کهکشان‌هاست. بازخورد ستاره‌ای به فرآیندی اطلاق می‌شود که در آن ستارگان ماده و انرژی را هنگام شکل‌گیری منتشر می‌کنند.
ستاره‌شناسان با کسب اطلاعات بیشتر در مورد این رابطه می‌توانند مدل‌های خود را برای رمزگشایی بهتر نحوه تولد و رشد ستاره‌ها تقویت کنند. برنامه FEAST به طور کلی شامل رصد شش کهکشان خواهد بود و ستاره‌شناسان پیشتر در این برنامه، از تلسکوپ فضایی جیمز وب برای رصد «ام51»(M51) استفاده کردند.
منبع: ایسنا
