عصر ایران- هرچند تخم کتان قرن ها در تغذیه مردم محلی و همچنین برای مقاصد بهداشتی درمانی کاربرد فراوان داشته است، به نظر می رسد که یکی از مهم ترین فواید آن که چیزی جز کمک به حفظ سلامت مو نیست، در سال های اخیر مورد کم لطفی و فراموشی قرار گرفته است!
چه تخم کتان را به صورت موضعی و در قالب روغن استفاده کنیم و چه به شکل دانه کتان آسیاب شده خوراکی، از مزایای شگفت انگیز این گیاه در راستای داشتن موهایی سالم تر بهره مند خواهیم شد. در واقع این باور سنتی وجود دارد که استفاده از روغن دانه کتان موها را تقویت و رشد آنها را افزایش می دهد...
تخم کتان
در حالی که تحقیقات انجام شده در این حوزه محدود هستند، هیچ شکی وجود ندارد که تخم کتان آسیاب شده و روغن آن فواید زیادی برای سلامتی عمومی بدن و به خصوص سلامت موهایمان دارند.
اطلاعاتی که در ادامه در اختیار علاقه مندان قرار می گیرند، از طریق وب سایت کتابخانه ملی پزشکی آمریکا قابل دسترسی هستند.
تخم کتان چیست؟
تخم کتان (گیاه کتان با نام علمی Linum usitatissimum) که به دلیل رنگ قهوه ای طلایی خود بسیار معروف است، ترکیبی از درشت مغذی ها و ریز مغذی های ضروری را در خود جای داده است و از این نظر همچون یک نیروگاه تغذیه ای ارزشمند در نظر گرفته می شود. از جمله این محتویات مهم می توان به پروتئین، اسیدهای چرب امگا 3، فیبر و آنتی اکسیدان ها اشاره کرد.
با وجود مواد مغذی بسیار، تخم کتان کامل به راحتی توسط بدن جذب نمی شود. به همین دلیل است که یا به شکل پودر شده استفاده می شود و یا تحت روند پرس سرد قرار می گیرد تا روغن استخراج شده به مصرف پخت و پز و طعم دهی به غذاهای خاص برسد. روغن تخم کتان همچنین در انواع روش های سلامت مکمل و درمان های خانگی از جمله روغن تراپی مو استفاده می شود.
روغن دانه کتان
تخم کتان چگونه می تواند به سلامت مو کمک کند؟
هنگامی که به صورت موضعی روی مو استفاده شود، هر نوع روغن گیاهی ممکن است به مهر و موم شدن کوتیکول ها کمک کند. این موضوع خود منتج به جلوگیری از شکستن مو و ایجاد موخوره می شود و به رشد بهینه موها یاری می رساند. این در حالی است که روغن تخم کتان با توجه به مشخصات کلی تغذیه ای آن، مزایای خاص تری را هم ارائه می دهد.
از جمله این فواید منحصر به فرد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اسیدهای چرب امگا 3: ممکن است تعجب آور باشد اما تخم کتان حاوی اسید چربی است که اغلب در ماهی نیز یافت می شود، اما شکل متفاوتی به نام آلفا لینولنیک اسید (ALA). از سوی دیگر، ماهی منبع دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) و ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) است. ALA گیاهی به دلیل فواید متعدد خود برای سلامت قلب شناخته شده است. این ترکیب همچنین می تواند التهاب را کاهش دهد که یکی از عوامل ایجاد کننده بیماری در سراسر بدن محسوب می شود و می تواند بر رشد مو نیز تاثیر بگذارد.
- ویتامین های گروه ب: تخم کتان منبع قابل اعتمادی از انواع ویتامینهای خانواده ب است. این ویتامین ها گروهی از مواد مغذی هستند که به داشتن موهایی قویتر و سالم تر کمک می کنند و باعث می شوند که مو با سرعت بیشتری رشد کند.
- ویتامین ای: ویتامین ای آنتی اکسیدانی است که در آجیل و روغن های گیاهی یافت می شود. زمانی که صحبت از سلامت مو به میان می آید، این ویتامین تاثیر منفی رادیکال های آزاد را روی پوست سر کاهش می دهد و در نتیجه باعث رشد مو می شود. مصرف کافی ویتامین ای همچنین ممکن است فولیکول های مو را تقویت کند.
برای استفاده بیشتر از فواید تغذیه ای تخم کتان، بهتر است دانه های آسیاب شده یا روغن خوراکی آن را مصرف کنیم. اشکال موضعی نیز می توانند به طور موقت به اهداف زیبایی کمک کنند.
به شکل قرص
نحوه استفاده از تخم کتان برای کمک به حفظ سلامت مو
روش های متعددی وجود دارند که بهره مندی از فواید تخم کتان برای سلامت مو را امکان پذیر می سازند. با این حال، زمانی که از تخم کتان به طور مستقیم روی موهای خود استفاده می کنیم، واضحا دانه کامل یا خرد شده کارایی ندارد و در عوض باید از روغن آن کمک گرفته شود.
روغن تخم کتان را می توان از عطاری های سراسر کشور یا فروشگاه های تخصصی سلامتی تهیه کرد. علاوه بر این مکمل های دارویی حاوی عصاره این گیاه نیز در داروخانه ها در دسترس هستند. تخم کتان را نیز می توان از فروشگاه های مواد غذایی تهیه کرد.
برای استفاده از تخم کتان به عنوان ماسک مو، مقدار کمی از روغن را در دستان خود بریزید و مستقیما روی موهایتان ماساژ دهید. اجازه دهید روغن تا 15 دقیقه روی پوست بماند، سپس بشویید و طبق روال معمول شامپو بزنید.
روغن تخم کتان به صورت کپسول خوراکی نیز توسط شرکت های داروسازی تولید می شود و روش مصرف آسانی را در اختیار علاقه مندان قرار می دهد. با این حال پیش از مصرف هر گونه مکمل از جمله عصاره تخم کتان، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. در حالی که دوز مصرفی وابسته به توصیه های شرکت سازنده است، برخی معتقد هستند که می توان روزانه تا 6 عدد کپسول تخم کتان مصرف کرد.
در نهایت، می توان با مصرف خوراکی دانه های خرد شده از حداکثر فواید این گیاه فوق العاده بهره مند شد. تخم کتان را برای طعم آجیلی به وعده های غذایی روزمره مانند جو دوسر، سالاد و غلات نیز اضافه می کنند.
با گذشت زمان، موهای شما ممکن است به لطف اسیدهای چرب و آنتی اکسیدان های موجود در تخم کتان درخشان و قویتر از گذشته شوند. با این حال، مانند هر "ابر غذای دیگری"، تخم کتان هم باید تنها به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل در نظر گرفته شود.
یک توصیه خوشمزه: اگر تخم کتان را در قابلمه روی گاز با حرارت ملایم بدون افزودن هیچ گونه روغن مقداری تفت دهید و خیلی خیلی کم به آن نمک اضافه کنید، طعم فوق العاده بهتری پیدا می کند. قطعا این روش نسبت به دیگر روش های خوراکی شبیه قاطی کردن دانه آسیاب کرده با ماست یا سس سالم تر و رژیمی تر است.