به قلم : ساناز حشمتی‌پور ؛ کارشناس علوم تربیتی ؛ نویسنده کودک و نوجوان ؛ مربی مهارت های زندگی
تحریریه زندگی آنلاین : در مطلب قبل به دسته‌بندی انواع ترس با توجه به شدت آن پرداختیم. ترس‌ها را به سه دسته ترس سفید، زرد و قرمز طبقه‌بندی کردیم. با توجه به اهمیت ترس در رفتار و شخصیت هر فرد و تاثیر آن در زندگی فرد مدیریت و مقابله با ترس‌ها اهمیت پیدا می‌کند. همان‌طور که گفتیم، ترس‌هایی به عنوان فوبیا ممکن است در افراد ایجاد شود. فوبیا یعنی همان شاخ و برگ دادن به ترس‌هایمان که اکثر اوقات به راحتی و با مواجه شدن با آن قابل مدیریت است و گاهی فوبیاها کمی پیشرفته‌تر هستند که به کمک روانشناس و روانکاو قابل درمان خواهند بود. در این شماره به راه‌های مقابله و مدیریت هر سه نوع ترس خواهیم پرداخت:
ترس یک واکنش نسبی است، یعنی میزان مواجهه هر فرد با عوامل ترس متفاوت است، به طور مثال شخصی از حشره‌ای مانند سوسک می‌ترسد، اما فرد دیگری اصلا از آن نمی‌ترسد و بنابراین شناخت عامل و دلیل ترس در مدیریت آن بسیار موثر است. هر فردی باید بداند که ترس یک عامل بازدارنده و لازم برای حیات بشر است و همین طور اگر مدیریت نشود و در مسیر درست هدایت نشود، بسیار صدمه زننده خواهد بود. ترس‌ها اگر مدام تکرار شوند و کنترل نشوند، فرد را از لحاظ روحی و جسمی تحت تاثیر قرار خواهند داد و به عنوان فردی ترسو، زندگی فرد دچار چالش خواهد شد.
بیشتربخوانید:
علائم
ترس‌ها گاهی علاوه بر صدمه روحی، جسم فرد را هم تحت تاثیر قرار می‌دهند.
ضربان و تپش قلب سریع
لکنت زبان
برافروختگی و تعریق
عدم تمرکز
احساس بغض و خفگی
لرزش بدن و صدا
سرگیجه و عدم توانایی در حرکت
خشکی گلو و دهان
گرفتگی عضلات بدن
سردرد، تهوع و ...
همگی از اثرات عدم کنترل ترس خواهند بود، بنابراین صدمه‌ای که هر کدام از این علائم ممکن است به بدن بزند، بی‌شمار خواهد بود.
در اینجا اهمیت مدیریت ترس بیشتر نمایان می‌شود.
راهکارهای مقابله با ترس
شناخت ترس
قبل از هر کاری لازمه مدیریت ترس، شناخت و آگاهی است، یعنی ما بدانیم از چه چیزی ترس و واهمه داریم. آن را بشناسیم و طبقه ترس را با توجه به شناخت آن در جهت کنترل بهتر بشناسیم، مثلا ترس‌های سفید بسیار کنترل شونده‌تر از ترس‌های قرمز خواهند بود.
روبرویی با ترس
سعی کنید با ترس‌هایتان روبرو شوید و اجازه ندهید مانند یک درخت روز به روز شاخ و برگ بیشتری بزند و قوی‌تر و بزرگ‌تر شود، مثلا اگر از حضور در جمع استرس دارید، سعی کنید بیشتر در جمع‌ها حاضر شوید. می‌توانید برای این کار از جمع‌های کوچک شروع کنید یا مثلا حتما در جمع صحبت نمایید و با دیگران ارتباط برقرار کنید.
بیشتربخوانید:
ورزش و اوقات فراغت
ورزش یک عامل شاداب‌سازی و عامل ایجاد ترشح هورمون‌های شادی در بدن است. سعی کنید با انجام کارهای مورد علاقه و ورزش و نشاط روحیه خود را برای رویارویی با ترس‌هایتان بالا ببرید.
اهمیت دادن به تغذیه
مصرف انواع ریز مغذی‌ها و ویتامین‌ها علاوه بر سلامت جسمی به سلامت روان نیز کمک خواهد کرد. سالم خوری و استفاده از غذاهای ارگانیک و سالم به ما در کاهش ترس و استرس کمک می‌کنند.
مدیتیشن و عبادت و آرامش
یکی از راه‌های بسیار موثر و مفید برای کنترل و مدیریت ترس، عبادت و آرامش طلبی است. هر فردی بیشترین تاثیر را بر روی روح و روان خود دارد. پس با روش‌های آرامش بخش و مدیتیشن می‌توان در این مسیر کمک بزرگی به خود کرد.
مراجعه به روانکاو و مصرف دارو
همان طور که گفتیم ترس‌هایی که حالت فوبیای شدید دارند و یا جزء دسته ترس‌های قرمز قرار دارند، فرد برای درمان آن نیاز به مشاور یا روانکاو دارد و در شرایط بسیار حاد با تشخیص روانپزشک فرد مجبور به مصرف دارو می‌شود.
