به همین منظور شصت و هفتمین قسمت از مجموعه برنامه تلویزیونی گفتوگو محور «جهانآرا» یکشنبه 28 خرداد با موضوع «استقلال نظام آموزشی ایران، با نگاه به امضا و توقف اجرای سند 2030» با حضور دکتر زهرا آیتاللهی و ارتباط با دکتر کبری خزعلی از اعضای شورای فرهنگی اجتماعی زنان و شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجری و کارشناس محمدحسین بدری با موضوع روی آنتن شبکه افق سیما رفت.
آیتاللهی در خصوص اشکالات سند 2030 به کلیت قضیه پرداخت و گفت وقتی اهداف توسعه پایدار سال 2015 تا 2030 در سازمان ملل مطرح و تصویب شد، سازمان ملل بهطور ویژه روی هدف چهارم آن که آموزش بود دست گذاشت. این هدف نسبت به سایر اهداف سند اولویت دارد، چون بستر را برای محقق شدن سایر اهداف فراهم میکند. بعد از اینکه اهداف توسعه پایدار در اینچئون و پاریس مطرح شد یک چهارچوب اقدام عملی برای هدف 4 بیان کردند. در مقابل ما هم در داخل کشور یک چهارچوب عمل ملی درست کردیم. کل بحث هم روی چهارچوب عمل ملی است.
وی یادآور شد آنچه که سازمان ملل مطرح کرد یکسری اشکالات دارد که مسئولین نظام هم مطمئناً خیلی از آنها را قبول ندارند و به همین دلیل حق تحفظ را مطرح کردند. متن حق تحفظ عنوان شده به این شرح است: «جمهور اسلامی ایران خود را نسبت به هر بندی که مغایر ارزشهای فرهنگی، اخلاقی، حاکمیت ملی، قوانین و اولویتهای ملی و نیز نظامهای اجتماعی و حقوقی جمهوری اسلامی ایران باشد اعلام کرده است.» همچنین بیان کردهاند اگر مغایر با باورهای دینی باشد اعلام تحفظ میکنیم. به حق تحفظ چند اشکال وارد است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی یکی از اشکالات سند 2030 در بخش آموزش را تعهدآور بودن آن عنوان کرد و افزود درست است که معاهده نیست که الزامآور باشد، ولی 17 بند اهداف توسعه پایدار با «متعهد میشویم» آغاز شدهاند. به هر حال رؤسای جمهور در صورت پذیرش با عبارت «متعهد میشویم» پذیرفتهاند.
وی به اشکالات حق تحفظ پرداخت و اظهار کرد حق تحفظ خیلی باید دقیق باشد. در حق تحفظ مطرح شده مواردی که با باورهای دینی در تعارض است. چرا قید اسلام را نیاورده است؟ مگر در قانون اساسی دین رسمی جمهوری اسلامی اسلام نیست؟ حتی خرافات مذهبی هم میتوانند باور دینی تلقی شوند. در مورد کنوانسیون کودک وقتی جمهوری اسلامی حق تحفظ قائل شد، حق شرطش این بود که هر جا با موازین شریعت مقدس اسلام منافات داشته باشد. چرا عبارت شفاف و روشنتری را نگفتیم تا حدود و ثغور تحفظمان را دقیقاً روشن کنیم.
عضو شورای فرهنگی اجتماعی زنان در بیان اشکال دیگر حق تحفظ عنوان کرد اساساً در سند مشخص نکردهاند کدام مرکز قرار است مصادیق تحفظ را معلوم کند. کلیگویی و نوشتن چهارچوب ملی بدون در نظر گرفتن مرکزی برای تعیین مصادیق حق تحفظ جای بحث دارد و تاکنون هیچکسی در این باره ادعایی نکرده است. در مورد مجلس این مسئولیت به عهده شورای نگهبان است و بهدقت بررسی میکند کجاها خلاف شرع است و کجاها نیست.
وی خبر از انتشار جزوه قطور 360 ـ 370 صفحهای در ویرایش اول و افزایش ده پانزده صفحهای در ویرایش دوم بدون تغییری در اشکالات ویرایش نخست از سوی سازمان ملل در خصوص سند 2030 داد و تأکید کرد عیناً عباراتی که در سند سازمان ملل مطرح شده در چهارچوب ملی آمده و هیچجا مشخص نشده است مقصود ما از این عبارت آنچه که سازمان ملل میگوید نیست و ما یک نگاه داخلی، بومی، شرعی و ملی داریم.
آیتاللهی در باره دید سازمان ملل راجع به سند تصریح کرد هدفمان بحث علمی است. آژانسهای مختلف سازمان ملل در برخورد با کشورها صریحاً ابلاغ میکنند منظورمان مثلاً از کلیشههای جنسیتی و آموزش جامع جنسی چنین است و چرا خلاف اینها عمل کردید. با سر زدن به سایت یونسکو و سازمان ملل بهراحتی میتوان دریافت منظور سازمان ملل از تکتک عبارات قید شده در سند چیست. ضمن اینکه یونسکو در سالهای 2016 و 2017 دوازده جلد کتاب ـ که تاکنون دیدهایم چه بسا بیشتر باشند ـ با عنوان آموزش 2030 منتشر کرده و در آنها شرح و بسط مفاهیم و عبارات قید شده در سند 2030 و هدف 4 آن آمده است. همین مقصود آنها را واضح و شفاف میکند. ما باید ببینیم منظور آنها چیست، چون آنها بر مبنای مقصود خودشان از ما میخواهند، نه بر اساس برداشت ما.
وی به مصادیقی از مراد سازمان ملل از عبارتهای مندرج در سند 2030 اشاره کرد که در این سند و چهارچوب ملی خودمان آمده است قائل به منع تبعیض جنسیتی در محتواها و فضای آموزشی هستیم. کمیته اقتصادی اجتماعی سازمان ملل در سال 2013 به جمهوری اسلامی ایران گفته است باید منع تبعیض جنسیتی در آموزش داشته باشید. بنابراین در فضاهای آموزشی در سطوح مختلف تحصیلی نباید دختران و پسران را از هم جدا کنید. باید مدارستان مختلط باشد. ما این مورد را نمیگوییم، بلکه یکی از دفاتر سازمان ملل صریحاً به جمهوری اسلامی میگوید.
عضو شورای فرهنگی اجتماعی زنان به مثال دیگری پرداخت که هم در سند بینالمللی و هم در چهارچوب اقدام ملی کشورمان بیان شده است کلیشههای جنسیتی را در منابع آموزشیمان به هیچوجه مطرح و ترویج نمیکنیم. کلیشههای جنسیتی چیست؟ شاید منظور ما مفهومی است که از مردانه یا زنانه بودن ایجاد میشود و مبنای منطقی و علمی ندارد، ولی منظور سازمان ملل وسیعتر از این مفهوم است. در 31 ژانویه سال 2000 کمیته رفع تبعیض علیه زنان سازمان ملل به بلاروس اعلام میکند چرا در کشورتان روزی به نام روز مادر است، برای آن بزرگداشت دارید و در این روز به مادران هدیه میدهید؟ این امر سبب تداوم کلیشههای جنسیتی میشود. تکریم نقشهای مادرانه در خانواده از نظر سازمان ملل کلیشههای جنسیتی است و سازمان ملل آن را منع میکند.
وی در باره مصداق دیگری راجع به کلیشههای جنسیتی کشور استونی را مثال زد که در 30 ژانویه سال 2002 سازمان ملل بدان ابلاغ کرد چرا زنان جوان شاغل در کشور شما به دلیل مسئولیتهای خانه و خانواده به اشتغال نیمه وقت روی آوردهاند؟ این امر عمل به کلیشههای جنسیتی است. همچنین در 1 ژوئیه سال 1999 به اسپانیا میگوید چرا در کشور شما فقط 32 درصد زنانتان تمام وقت و 76 درصد نیمه وقت کار میکنند و دولت هم از کار نیمه وقت اینها حمایت میکند؟ زنانی که نیمهوقت کار میکنند میخواهند در قبال خانواده به وظایفشان عمل کنند. با صحه گذاشتن به این قضیه به رفتارهای کلیشهای جنسیتی در کشور تداوم میبخشید.
این استاد دانشگاه در خصوص آموزش فراگیر ـ که عنوانی در سند 2030 هست ـ اشاره کرد و گفت برداشت ما از آموزش فراگیر این است که همه بچهها، نوجوانها، روستاییها، شهریها، دختران و پسران بتوانند درس بخوانند. البته منظور این هست، ولی همه هدف نیست. یونسکو در جزواتی که در سالهای 2016 و 2017 چاپ کرده گفته منظورم از آموزش فراگیر این است که اقلیتهایی نظیر بهاییت باید دقیقاً معادل دیگران از امکانات برخوردار باشند.
وی خاطرنشان ساخت امضاکنندگان سند 2030 باید در حق تحفظ تصریح میکردند منظور جمهوری اسلامی ایران از تکتک عبارات سند مثل کلیشههای جنسیتی و آموزش جامع جنسی چیست و صراحتاً نگاه کشورمان را همان موقع و همان جا شفاف و روشن اعلام میکردند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی به یکی از جزوات سازمان ملل با عنوان «تمرکز بر مذهب، جنسیت و فرهنگ» دست گذاشت و تبیین کرد بر مبنای آن در تمام متون آموزشی مدارسمان باید به دانشآموزان آموزش بدهید هندو، بهاییت و مسلمان با هم یکسان هستند. علاوه بر آن افرادی که فاقد مذهبند، ولی به ارزشهای معنوی معتقد هستند با مسیحیان، بوداییان، هندوها و بهاییها کاملاً یکسانند. متون درسی باید متضمن رویکرد جامع و فراگیر به مذاهب مختلف باشد و اطلاعاتی در باره مذاهب مهم بدهد، بدون اینکه یکی از آنها را شاخص کند. یعنی وقتی اسلام، یهودیت و مسیحیت را معرفی میکنید نباید اسلام را شاخص و به عنوان دین برتر معرفی کنید، چون اینها کاملاً یکسان هستند.
وی به مقدمه یکی از جزوات با عنوان «جلوگیری از افراطیگریهای خشونتآمیز از طریق آموزش» اشاره کرد که در آن گفته شده است باید کاری کنیم در متون آموزشی افراطیگری خشونتآمیز تعلیم داده نشود. بخشی از افراطیگری خشونتآمیز از قِبَل اعتقادات مذهبی افراد و بروز پدیدهای مثل داعش است. امریکا را در صدر مقابله با افراطیگری خشونتآمیز میداند که از سال 2001 تا 2017 این کشور بهتنهایی 178 تریلیون دلار صرف مبارزه با تروریسم کرده است، اما در واقع کسی که چه در محتوای آموزشی و چه در عمل تفکر افراطیگری مذهبی را ترویج و از آن حمایت میکند و منجر به حرکت داعش میشود آیا غیر از امریکاست؟ از نظر سازمان ملل فرانسه ـ کشوری که حق درس خواندن به دختران محجبه مسلمان نمیدهد ـ سیستم آموزشی نمونه در مقابله با افراطیگری خشونتآمیز دارد.
آیتاللهی در پاسخ به این پرسش که «آیا اجرای سند 2030 متوقف شده است یا امضای سند را لغو کردهایم؟» گفت هنوز مصوبه هیئت وزیران و دستوری را که ریاست محترم جمهور اعلام و ابلاغ کرده باشد که اجرای سند 2030 متوقف شده است نداریم. در شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب شده است. دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در رسانهها اعلام کرده است و در این شورا رئیسجمهور مطرح کرد و اعضای شورا هم بر آن اتفاق نظر داشتند که باید مبنای عمل در جمهوری اسلامی ایران اسناد ملی خودمان باشد.
وی در ادامه یادآور شد لغو این سند در شورای عالی انقلاب فرهنگی صریحاً مطرح نشد، ولی بهطور ضمنی عنوان شد اسناد مغایر باید کأن لم یکن باشند. اینکه سند مغایر چه سندی است؟ آیا منظور سند 2030 است و لغو شده است، صراحتاً عنوان نشد. قاعدتاً همان روالی که قبلاً در باره اجرایی شدن سند 2030 پیش آمد در خصوص لغو آن هم باید رخ دهد که هنوز این اتفاق نیفتاده است.
این استاد دانشگاه برخورد دوگانه سازمان ملل با کشورها را عنوان ساخت که در سند 2030 و چهارچوب ملی ما قید شده است میخواهیم صلح را آموزش بدهیم. در این خصوص میگوید با افراطیگری خشونتآمیز که یک جلوه آن مذهبی است باید مقابله کرد، ولی چگونه است که یونسکو جلوی آموزشهای بسیار گسترده وهابیت در سراسر جهان را نمیگیرد؟ آموزشهایی که از دل آنها داعش تربیت میشود، ولی از آن طرف به متون درسی برخی از کشورهای اسلامی مثل ما در باره استکبارستیزی و روحیه انقلابی اعتراض میکند. سازمان ملل معتقد است استکبارستیزی و روحیه انقلابی با صلح منافات دارد.
وی راهکاری پیشنهاد داد و خاطرنشان ساخت میتوانیم داخل کشور یکسری حرکتهایی را انجام بدهیم و این اقدامات مثبت را از طرق مختلف به جهانیان عرضه کنیم و چون یک بستر فراهم برای اینکه عملکرد مثبتمان را به دنیا ارائه دهیم سازمان ملل است، باید با ظرافت با سازمان ملل تعامل کنیم. میبایست افراد کیّس و زیرک داشته باشیم که البته بعضی از نیروهای فعال ما در سطح بینالملل کیاست لازم را دارند. اگر همه این خصوصیت را داشته باشند دچار آسیب نمیشویم. لذا میتوانیم اعلام کنیم بخشی از مباحثی را که در سازمان ملل مطرح میشوند میپذیریم و مواردی را اصلاً نمیپذیریم و در مقابلش حرف داریم.
عضو شورای فرهنگی اجتماعی زنان اضافه کرد ما معتقدیم «اَلإِسلامُ یَعلُو وَ لا یُعلى عَلَیه» و اسلام دین برتر و کامل است، چون متصل به علم لایزال الهی و قرآن کلام خداست. مجموعه دانشهای همه دستاندرکاران سازمان ملل یقیناً به پای دانش خدا نمیرسد. پس میتوانیم از دل علم لایزال الهی مباحثی را در جهان مطرح کنیم که با فطرت آدمها چه دیندار و چه بیدین سازگاری داشته باشد و چنانچه اینها را با زبان روز بیان کنیم تعداد زیادی از مردم حرّ و آزاده جهان تابع ما میشوند.
وی تصریح کرد سازمان ملل در توسعه هزاره و توسعه پایدار 2015 تا 2030 چه هدفی را دنبال میکند؟ ایجاد یک حکومت جهانی. در سند 2030 هم این جمله را زیاد به کار میبرد که میخواهیم شهروندی جهانی را تربیت کنیم. منظور از شهروندی جهانی این است که کل دنیا یک شهر شده است و همه افراد دنیا شهروند آن هستند. حاکم این شهر کیست و چه کسی میخواهد قانون اساسی آن را بنویسد؟ ما هم این ادعا را با تعبیر حکومت عدل جهانی مهدوی داریم. ما هم قائل به حکومت یکپارچه جهانی هستیم، منتهی سردمدار چنین حکومتی که عدالت بر آن حاکم است، کیست؟ مهدی موعود(عج).
آیتاللهی به یکی از اقدامات شورای فرهنگی اجتماعی زنان اشاره کرد که این شورا تمامی اسناد بالادستی کشور را در زمینه آموزش جمعآوری کرد، مثل نقشه جامع علمی کشور، سند مهندسی فرهنگی، سند دانشگاههای اسلامی و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش. مفاد همه اینها را در یک جدول و مفاد سند 2030 را هم در جدولی مقابلش قرار دادیم. به هیچ موردی برنخوردیم که در سند 2030 وجود داشته و در اسناد بالادستی ما بدان اشاره نشده باشد. علاوه بر آن نکاتی در اسناد بالادستی کشورمان دیدیم که در سند 2030 وجود نداشت. بخشی از این نکات به نگرشهای اسلامی و فرهنگ ملیمان برمیگردد. مثلاً در اسناد بالادستی کشور به تیزهوشان و استعدادهای درخشان توجه شده است، ولی این موضوع در سند 2030 عنوان نشده بود. در حالی که معلولین جسمی و ذهنی را مد نظر داشتند.
وی مؤکداً گفت باید توان نیروهای خودمان را باور داشته باشیم. همین ملت در مقابل هجمه جریان جهانی ایستاد و از خاک سرزمینش دفاع کرد. آیا با مقاومت ما ایران در سراسر جهان الگو نشد؟ چرا در بحثهای نظامی و دفاع از کشور توانستیم الگو شویم، ولی نتوانیم در فرهنگ و آموزش که مهمتر و در واقع بحث اصلی انقلاب اسلامی است پیشگام شویم؟ در برخورد با اسنادی نظیر سند 2030 نباید منفعلانه برخورد کنیم. باید خروجی نشست و همفکری نخبگانمان را با زبان روز به دنیا عرضه و مهمتر از همه روی آن پافشاری کنیم. در این صورت این حرفها کمکم جایشان را باز میکنند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در باره علت این بحثها راجع به توقف سند 2030 خاطرنشان کرد با این بحثها برای جامعه نخبگانی ما و عامه مردم علت توقف این سند روشن خواهد شد. نباید فکر کنند به خاطر دستور فرد یا مجموعه خاصی جلوی این حرکت گرفته شده است. یک حرکت جدی جهانی در حال وقوع است و پشت آن فشار وجود دارد. این حرکت جهانی در فرهنگ و آموزش ایجاد ساختارها در حکومتها، رفتارهای خاص و تصویب قوانین خاصی را دنبال میکند و با سرعت میکوشد بر همه جا حاکم شود. باید جلوی جریان هجومی را بگیریم. در مرحله بعد ایدههای خودمان را فراتر از مرزهای جغرافیایی مطرح و عرضه کنیم. یقیناً خیلیها تابع خواهند شد.
وی در خصوص عدم برخورد منفعلانه با اسناد بینالمللی به روندی در مجلس ششم در باره ملحق شدن جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان، سند اصلی سازمان ملل در بحث حقوق زن اشاره کرد و افزود در این خصوص شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت چرا منفعلانه آنچه را که سازمان ملل در خصوص زنان مطرح میکند بپذیریم؟ ما نگاه برتر و حرف برای گفتن داریم. یا از ادعایی که میکنیم مسلمان هستیم و اسلام دین کامل است دست برداریم یا اگر معتقدیم اعتقادمان را نشان بدهیم. از اینرو یک سند ملی به عنوان منشور حقوق و مسئولیتهای زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران آماده کردیم و در شورای عالی انقلاب فرهنگی با 140 و خردهای بند تصویب و سپس در مجلس تبدیل به قانون شد.
این استاد دانشگاه در ادامه اظهار کرد برای اینکه آن را به عنوان سند مورد وفاق کشورهای اسلامی نه صرفاً جمهوری اسلامی مطرح کنیم، آن را جمع و جور کردیم. وقتی بند بند سند در سازمان کنفرانس اسلامی گذشته خوانده شد تمامی کارشناسان ارشد آن را تأیید کردند. حتی روی یک کلمهاش اعتراض نکردند. در نشست دیگری در مجمع فقه سازمان کنفرانس اسلامی از علمای بزرگ یکی از کشورهای حاشیه خلیجفارس عنوان کرد در طول عمرم سندی به این جامعیت هرگز ندیدم.
وی تأکید کرد وقتی افراد متخصص مختلف با انگیزه یکسان با نگرشهای دینی و عرق ملی سندی را آماده میکنند، بهتر از آن سند نشود حداقل همسطح آن میشود. بنابراین ما میتوانیم، ولی باید شجاعت انجامش را داشته باشیم.
عضو شورای اجتماعی فرهنگی زنان نکتهای را راجع به سند 2030 سازمان ملل و چهارچوب ملی مطرح کرد که در آن آمده بود میبایست در منابع آموزشی کشورمان کتب درسی ابتدایی، متوسطه و دانشگاهی توسعه پایدار را آموزش بدهیم. حتی در جزوه چهارچوب ملی یک بحث مفصل در باره کارگروه توسعه پایدار وجود دارد. در حالی که مقام معظم رهبری مکرر فرمودهاند الگوی غربی توسعه پایدار را قبول نداریم و بهجای کلمه توسعه از پیشرفت استفاده شود. بحث الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی سالها در جمهوری اسلامی ایران مطرح شده است. چرا وقتی این الگو را تبدیل به چهارچوب ملی کردهایم، دو باره میگوییم توسعه پایدار آموزش داده شود؟
در ادامه این برنامه کبری خزعلی عضو سابقه شورای عالی انقلاب فرهنگی طی تماس تلفنی روی آنتن شبکه افق سیما آمد و در پاسخ به این سئوال که الان که گفته شده اجرای سند 2030 متوقف شده، آیا از زیر امضای این سند بیرون آمدیم یا خیر با بیان این مطلب که سیر قانونی این سند هم در ایجاد آن و هم در بخشنامه پر از تعهد آن به سراسر کشور رفته اظهار داشت: این سیر قانونی هم در برنامهریزی اجرایی و هم در آوردن همه امکانات پای کار اجرا و هم نظارت و پایش و گزارش -به موازات اینکه به دولت خودمان گزارش داده میشود، به یونسکو و سازمان ملل هم گزارشهای مستقیم میرود- پیش رفته است.
وی افزود: براین اساس لغو این سند در شورای عالی که فرابخشی و فراقوهای است و مصوبه آن باید لازمالاجرا باشد هم باید در سراسر کشور برود. لغو 2030 باید توسط دولت ابلاغ و اجرایی شود، البته قوه قضائیه و مجلس باید پیگیر باشند.
خزعلی با بیان این مطلب که «اعلام لغو سند 2030 از سوی شورای عالی بسیار خوب است، ولی با اعلام کار پیش نمیرود» بیان کرد: لغو این سند باید با همان روش قانونی تصویبنامه دولت، و با همان مصوبه که از تاریخ 25/06/95 توسط آقای جهانگیری امضا شد اعلام شود و پشت سر آن ابلاغیه بعدی که سند تحول بنیادین آموزش و پروش است طبق همین چهار بخش برنامهریزی، اجرا، نظارت و پایش و گزارشدهی وارد فاز اجرایی شود.
این کارشناس مسائل فرهنگی در واکنش به این نظر که در مدارس، خبری از برنامهای مدون نظام تربیتی که منجر به رشد مدون و برنامهدار در کشور شود نیست گفت: ما سند تحول بنیادین داشتیم. کتاب و مربی و سیستم مدیریت ما برای دانشآموزان کار شده و این سند نشان میدهد که ظرفیت خیلی قویتر و غنیتری وجود دارد که در گذشته هم کارهای مقدماتی اجرایی آن انجام شده، ولی آن زمانی که داشتیم روی آن کار میکردیم، آن را کنار گذاشتند و از سال 90 تا بهحال معطل است.
وی ادامه داد: یادم هست در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی بهشدت از سوی وزیر محترم پیگیری میشد و وقتی ما اصرار میکردیم که به ما گزارش دهند که کار سند بنیادین به کجا رسیده، متوجه شدیم در حال آماده شدن برای اجرای سندی هستند که در خارج از کشور تدوین شده بود.
خزعلی ضمن بیان این مطلب که «معلوم نیست از آن طرف چه مشوقهایی وجود دارد که 2030 را به سند تحول بنیادین ترجیح میدهند» اظهار داشت: جالب است بدانید مردم بهصورت مکرر برای شورای عالی طومارهای مختلف آوردند که ما نمیتوانیم این وضعیت را تحمل کنیم و هم باید سند خودمان اصل قرار بگیرد، هم سند 2030 باید لغو شود و در آخر خواستار محاکمه افرادی شدند که اینگونه بهصورت خودباخته بهدنبال اجرایی کردن سندهای بیگانه هستند.
وی با اشاره به شاخصههای سند 2030 که بسیار «پراکنده»، «غیرمنضبط» و «متنوع» است اذعان کرد: این سند برای کشورهای بسیار عقب افتاده که آفریقاییها در آن خوب هستند برنامهریزی شده است، چرا باید در ایران بیاید تا از آن کپیبرداری شود. این برای ما ننگ است که بعد از نزدیک به 40 سال از گذشت انقلاب دنبال این سند هستیم.
خزعلی با ابراز تأسف از اینکه «چرا ما باید اینقدر عجولانه سراغ اجرای برنامهای برویم که اینقدر انحراف و اشکال و فاصلهگرفتن با فرهنگ اسلامی دارد» گفت: در اجرای این سند هیچ جای دنیا مثل ما جلو نیفتاده که طبق پیشگفتار همین سند که اصلاً لازم نبوده بنویسیم و بسیار حقارتبار است، این سند در دولت تصویب و ابلاغ و در مراحلی اجرا شد و گزارش عملکرد جمهوری اسلامی به بانکوک رفته و آنجا ایران مورد تقدیر قرار گرفته است که در اجرا اول شده است.
وی ادامه داد: اصل سندی هم که ابتدا در نیویورک و بعد پاریس و کرهجنوبی تصویب شده است نسبت به اینکه خودمان نوشتیم اینقدر تعهد ندارد.
عضو سابق شورای عالی انقلاب فرهنگی در باره لغو این سند گفت: لغو این سند در روابط بینالملل و در روابط داخلی هیچ اشکالی ایجاد نمیکند. رئیسجمهور در جلسه هفته گذشته گفت که دنبال لغو این سند هستیم که متأسفانه هنوز این اتفاق نیفتاده است.
خزعلی در واکنش به بعضی اظهارنظرها مبنی بر مخالفت با همه اسناد و پیمانهای مطرح شده در سطح کشور ضمن رد این موضوع اعلام کرد: ما در این 40 سال انواع ارتباطات را داشتیم، پیشنهاد دادیم، حضور پیدا کردیم و تأثیرگذار بودیم، در این مدت کدام سند است که ما در اجلاسهای بینالمللی نسبت به آن بیتفاوت بودیم؟
در ادامه آیتاللهی با تأکید بر اینکه هیچ تردیدی نسبت به تدین وزرای بهداشت، علوم و آموزش و پرورش ندارم و امکان ندارد وزرای ما افرادی باشند که موافق بیبندوباری جنسی و بیدینی در کشور باشند تصریح کرد: اعتقاد من این است که نسبت به این تعاملات بینالمللی کمی سادهانگاری میشود، وگرنه اگر روی این بحثها کاری تخصصی صورت گیرد خود این افراد علیه آن موضع میگیرند.
وی تصریح کرد: وقتی میخواهیم در زمین دیگران بازی کنیم، طبیعتاً باید با قاعده آنها بازی کنیم. نمیتوانیم شرطی کلی بگذاریم و بگوییم در زمین شما با قاعده خودمان بازی میکنیم، مگر اینکه قاعده بازی را برای طرف مقابل روشن کنیم.
آیتاللهی با ذکر مثالی از سند 2030 راجع به آموزش جامع جنسی ابراز داشت: سازمان جهانی بهداشت (WHO) آموزش جنسی را اینگونه تعریف کرده است که ما باید آموزش جنسی داشته باشیم و کودکان را از چهار تا شش سالگی نسبت به مسائل جنسی آموزش بدهیم، یا از شش تا 9 سالگی باید در مدارس آموزش شیوههای مختلف پیشگیری از بارداری به دانشآموزان آموزش داده شود و یا از 15 سالگی، یکسری هنجارهای مذهبی باید مورد انتقاد قرار بگیرد، چون به برخی از رفتارهای جنسی احترام نمیگذارد!
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه «کمیته حقوق بشر سازمان ملل در سال 2015 به کشور عراق میگوید چرا در کشور شما افرادی که انحراف جنسی دارند نمیتوانند اجتماعات صلحآمیز داشته باشند» اذعان کرد: کمیته حقوق بشر میگوید ما قبول داریم در جهان تنوع فرهنگی وجود دارد، ولی اینکه این افراد منحرف که با همجنس خود ارتباط دارند باید مانند بقیه حقوق یکسان و اجتماعات صلحآمیز داشته باشند، جزو اصول جهانشمولی سازمان ملل است و هیچکس نمیتواند آن را رد کند!
وی با ذکر مثالی دیگر از فعالیت کمیته منع تبعیض علیه زنان در کشور ترکیه به اقدامات این کمیته مبنی بر تأکید روی آزادی کسانی که بدون مشکل فیزیولوژی انحرافات جنسی دارند اشاره کرد و اینطور نتیجه گرفت که بحث آموزش جامع جنسی از منظر سازمان ملل معنای خاصی دارد و اگر این را در چهارچوب ملی خود میآوریم، همانجا باید مشخص کنیم که آیا ما قائل به گنجاندن آموزش جنسی در کتب درسی هستیم یا خیر.
آیتاللهی ادامه داد: مشکل اصلی به این برمیگردد که ما دیدگاههای خود را روشن نگفتیم و علاوه بر این چون ما کار را به یونسکویی سپردیم که دیدگاههای سکولار دارد، آنها هم با بررسی اسناد بالادستی کشور ما و مقایسه آن با اسناد سازمان ملل به ما برنامه عمل میدهند.
وی با بیان این مطلب که «کمیسیون ملی یونسکو در حذف گزارههایی از اسناد بالادستی کارهای عمدهای انجام داده بدین شکل که ادعا دارند به اسناد بالادستی هم توجه داشتند» به نمونههایی از حذف عبارات کلیدی در کتاب چهارچوب عمل ملی آموزش 2030 که در دو ویرایش آورده شده است اشاره کرد و گفت: طبق ادعای آنها جملات این کتاب از سند ملی تحول بنیادین در آموزش و پرورش آورده شده است که بعد از بررسی این نکته متوجه شدیم که درست است این جملهها آمده، اما عباراتی لابهلای این جملهها بوده که حذف شده است.
آیتاللهی ادامه داد: بهعنوان مثال کلمه «اسلامی» از عبارت فرهنگ و تمدن اسلامی- ایرانی، کلمه مهدوی از عبارت «قوامبخش و زمینهساز جامعه جهانی عدل مهدوی»، عبارت «در تراز جمهوری اسلامی ایران» و «الهامبخش» که از ادامه «توانمندیهای تربیتی ممتاز»، «تربیت انسان موحد»، «مؤمن»، «معتقد به معاد»، «آشنا و متعهد به مسئولیتها در برابر خدا، خود، دیگران و طبیعت» و «جهادگر» و «وطندوست» حذف شده است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این مطلب که در این کتاب چیزهایی که مربوط به «هویت ملی» و جنبه «اسلامیت» دارد حذف شده است تأکید کرد: ما نمیتوانیم نسبت به این موضوع خوشبین باشیم که در اسناد بالادستی ما که مورد استناد مسئولین هم هست این نوع عبارتها حذف شود.
آیتاللهی در بخش پایانی این گفتوگو با بیان این مطلب که «الان در جمهوری اسلامی بهندرت کسی ممکن است تصور کند زنها نسبت به مردها در موقعیت پایینتری هستند» با ارائه آماری از آموزش عالی و آموزش و پرورش مبنی بر تعداد دخترانی که در مقاطع مختلف مشغول تحصیل هستند بیشتر از پسران است اظهار داشت: در جاهایی بهنظر میرسد ما افراطی حرکت میکنیم، یعنی علیرغم اینکه هم دین و هم قانون مدنی ما این را میگوید که مردها نانآور خانواده هستند و نفقه زن و فرزند برعهده مرد است، اقداماتی انجام میدهیم که به طور مساوی زنان را در استخدامها وارد میکنیم و این خیلی جالب نیست.
این استاد دانشگاه ادامه داد: ما باید فرصتهای شغلی مناسب برای زنها فراهم کنیم، ولی آنجایی که محدودیت فرصتهای شغلی وجود دارد و مردی که باید کار کند و خرج خانواده خود را در بیاورد نسبت به دختری که تخصص ویژهای ندارد دلیلی وجود ندارد فرصتهای شغلی یکسان قرار دهیم تا در این محدودیت عملاً مردان ما بیکار بمانند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: البته این را قبول دارم که در بعضی موقعیتها هنوز زنان جامعه ایرانی ما در جایگاهی که باید قرار بگیرند نگرفتند و بنابر تعبیر رهبر معظم انقلاب متأسفانه گاهی اوقات تکریم و احترامی که باید نسبت به زن در خانواده شود، انجام نمیشود.