اگرچه به دلیل گسترش اعتصاب‌های هالیوودی در سال 2023 نمی‌توان این سال را متر و معیار دقیقی برای سنجش کلی بازارهای سینمایی در نظر گرفت، اما به نظر می‌رسد استقبال عمومی از ابرقهرمان‌ها در مقابل قهرمان‌های انسانی و روزمره کاهش داشته است. برخی کارشناسان معتقدند ظرفیت‌های بنیادین روایی و داستانی برای فیلم‌های ابرقهرمانی پایان یافته و به تکرار رسیده است.
فیلم «باربی» با 1.44میلیارد دلار فروش هنوز در صدر گیشه امسال قرار دارد. انیمیشن «برادران سوپرماریو» با 1.36میلیارد دلار فروش، در رتبه دوم قرار گرفته و «اوپنهایمر» نیز با فروش 951 میلیون دلاری در جایگاه سوم است. اگرچه در هر سه اثر نوعی اقتباس وجود دارد اما جالب است که هیچ‌یک از این سه فیلم، دنباله یا پیش‌درآمد فرنچایز‌ها (فیلم‌های چند‌قسمتی) نیستند و تنه به تنه ابرقهرمان‌ها هم نمی‌زنند. این در حالی است که در سال‌های گذشته ابرقهرمان‌ها همیشه رتبه‌های مهمی از جدول پرفروش‌ها را به خود اختصاص می‌دادند. به نظر می‌رسد کمپانی‌های بزرگ مارول‌ساز دورنمای اقتصادی مناسبی را پیش رو نمی‌بینند.
طبق گزارش‌های رسانه‌ای، به‌غیر از یک استثنا، یعنی فیلم «محافظان کهکشان 3»، مخاطبان رغبت چندانی به آثار ابرقهرمانی نشان ندادند. اما آیا ذائقه‌ها تغییر کرده است؟ به نظر می‌رسد که تاکید برخی گروه‌ها و رویدادهای سینمایی بر رعایت حقوق و برابری زنان با مردان در سال‌های اخیر، در ذائقه مخاطبان هم اثر کرده است. گفته می‌شود که مخاطبان اصلی فیلم‌های ابرقهرمانی مردها هستند و حالا با گسترش حضور و عاملیت زنان در بازارهای سینمایی، فروش این فیلم‌ها تحت تاثیر قرار گرفته است. امسال با اکران فیلم «باربی» در سینماهای جهانی و بازاریابی فوق‌العاده سازندگان برای آن، گویی که بازار سینمایی وجه نمادینی هم پیدا کرده است تا باربی ابرقهرمان‌های غیرواقعی را کنار بگذارد.
دیزنی
دیزنی در سال 2023، سه فیلم ابرقهرمانی را اکران کرد. جدا از «محافظان کهکشان 3» (Guardians of the Galaxy 3) که موفقیت خود را وامدار کریس پرت است، مابقی بلاک‌باسترها شکست خوردند. فیلم ابرقهرمانی کریس پرت توانست 845میلیون دلار بفروشد. بزرگ‌ترین کمپانی فیلم‌سازی برای کودکان در جهان، «مارول‌ها» را با بودجه 300میلیون دلاری ساخته بود؛ طبق برخی گزارش‌ها 100میلیون دلار نیز هزینه بازاریابی و تبلیغات شده بود؛ اما این اثر در پایان حتی به مرز یکصد‌میلیون دلار در گیشه‌های آمریکای شمالی نرسید. دیزنی در مجموع شاهد شکست اکثر آثار پرهزینه خود بود. «ایندیانا جونز 5» با هزینه‌ای بیشتر از «مارول‌ها» ساخته شده بود و شکست سخت‌تری در گیشه خورد. این اثر در نهایت فقط 383میلیون دلار فروخت. سه انیمیشن «پری دریایی کوچولو» ، «المنتال» و «آرزو» هر یک با بودجه 200میلیون دلاری ساخته شده‌اند؛ و به ترتیب 569، 496 و 126میلیون دلار فروختند که اگرچه دو اثر نخست سوددهی داشته‌اند اما تصورهای اولیه از سودآوری آنان بسیار بالاتر بوده است.
برادران وارنر
کمپانی برادران وارنر نیز سال خوبی را برای فروش ابرقهرمانی‌هایش پشت‌سر نگذاشت. وارنرها چهار فیلم ابرقهرمانی را در 2023 اکران کردند که مجموع فروش این آثار به هفتصد میلیون دلار نرسید. «فلش» ، «بلو بیتل» و «شزم: خشم خدایان» به‌ترتیب 273، 129 و 133میلیون دلار فروختند که اصلا آمار خوبی برای یک کمپانی بزرگ مانند برادران وارنر نیست. وارنرها این روز‌ها، قسمت دوم «آکوامن 2» را روی پرده‌های سینما دارند. پیش‌بینی‌های اولیه رسانه‌ها برآوردهای خوبی درباره این فیلم ندارند. قسمت اول این فیلم در حدود 1.2میلیارد دلار فروخته بود و سری دوم آن نه نظر منتقدان را جلب کرده و نه‌چندان به مذاق مخاطبان خوش آمده است.
یونیورسال
کمپانی یونیورسال، دو فیلم از سه اثر پرفروش 2023 را ساخته است. «فیلم برادران سوپر ماریو» و «اوپنهایمر» توانستند به ترتیب 1.36میلیارد و 951میلیون دلار بفروشند. اما آخرین قسمت از مجموعه «سریع و خشن» به‌رغم اینکه 700میلیون دلار فروخت، اما با بودجه 340میلیون دلاری ساخته شده بود و با افزودن هزینه تبلیغات، این اثر در گیشه موفقیت چندانی نداشته است.
سونی
کمپانی سونی امسال انیمیشن «مرد عنکبوتی: در میان دنیای عنکبوتی» را اکران کرد که توانست فروش 690میلیون دلاری داشته باشد. اگرچه این رقم فی‌نفسه قابل توجه است اما در مقایسه با میانگین فروش محبوب‌ترین فیلم‌های مرد عنکبوتی نشان‌دهنده افت فروش قابل‌توجهی است. مجموع فروش ده فیلم محبوب مرد عنکبوتی، بیش از 9میلیارد دلار است که میانگین فروش هر فیلم را روی عدد 900میلیون دلاری نگاه داشته است. کاهش 210میلیون دلاری در اکران آخرین سری از فیلم‌های مرد عنکبوتی خود گویای کاهش استقبال از این فیلم است.
