قلب یکی از مهم‌ترین ارگان‌های بدن است که وظیفه خونرسانی به بافت‌های مختلف بدن را بر عهده دارد. درصورتی‌که قلب نتواند این وظیفه خود را به خوبی انجام دهد، دیگر خون به بخش‌های بدن نمی‌رسد و همین امر اکسیژن‌رسانی به بافت‌های بدن را مختل می‌کند و در نتیجه مرگ رخ می‌دهد. باتوجه به تمامی این موارد، حفظ سلامت قلب بسیار مهم است و می‌تواند به افراد کمک کند زندگی سالمی را تجربه کنند. شناخت شایع ترین بیماری های قلب و عروق مسئله‌ای است که به شما کمک می‌کند در صورت بروز مشکل، سریعا برای رفع آن‌ها اقدام کنید.
حمله قلبی
یکی از شایع ترین بیماری های قلب و عروق حمله قلبی است. حمله قلبی، یا عملکرد نامنظم قلبی، وضعیت جدی و خطرناکی است که سلامتی را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. این شرایط زمانی رخ می‌دهد که عرضه خون به عضله قلب متوقف یا محدود می‌شود. دلایلی مانند مسدود شدن یا تنگ شدن عروق کرونری (عروقی که خون را به عضله قلب می‌رسانند) باعث به‌وجود آمدن حملات قلبی می‌شوند.
علت اصلی حملات قلبی عمدتا وجود یک توده چربی در دیواره عروق کرونری است که به‌عنوان آترواسکلروزیس شناخته می‌شود. این توده چربی می‌تواند عروق قلبی را کاملا مسدود کند که منجر به کاهش جریان خون به قلب می‌شود. در نتیجه، عضله قلب اکسیژن کمتری دریافت می‌کند و همین امر باعث بروز آسیب می‌شود.
علائم حملات قلبی متعدد هستند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به درد شدید سینه (معمولا به‌صورت فشار و تنگی در قفسه سینه)، تنگی نفس، تهوع، استفراغ، درد در بازوها، گردن، فک، شانه و پشت و احساس ضعف عمومی اشاره کرد.
حملات قلبی وضعیت بسیار حاد و خطرناکی هستند که نیاز به درمان فوری دارند. درمان این حملات می‌تواند شامل استفاده از داروها (مانند آسپرین و نیتروگلیسرین)، آنژیوگرافی و عمل‌های جراحی باشد که با تشخیص پزشک متخصص بهترین روش برای درمان انتخاب می‌شود.
نارسایی قلب
یکی دیگر از شایع ترین بیماری های قلب و عروق، نارسایی قلبی است. نارسایی قلب یک وضعیت پزشکی است که دیگر قلب قادر به پمپاژ خون به اندازه کافی برای تأمین نیازهای بدن نیست. در این وضعیت، عضله قلب ضعیف شده یا نمی‌تواند پمپاژ خون را در سراسر بدن به درستی انجام دهد. نارسایی‌های قلب می‌توانند به دو نوع تقسیم شود؛ نارسایی در سمت چپ و نارسایی در سمت راست.
- نارسایی در سمت چپ: در این حالت، قلب قادر نیست خون را به‌طور کامل در بدن پمپاژ کند. علائم این نوع نارسایی شامل خستگی، تنگی نفس، تورم پاها و آنکلها، سرفه خشک و افزایش وزن ناگهانی می‌شوند.
- نارسایی در سمت راست: در این حالت، قلب قادر به خونرسانی کافی به ریه‌ها نیست. علائم این نارسایی شامل تورم و نفخ در قسمت پایین بدن (مانند پاها)، تنگی نفس، خستگی، ضعف عمومی و افزایش ناگهانی وزن است.
علل نارسایی‌های قلبی می‌تواند شامل ابتلا به بیماری عروق کرونری، فشار خون بالا، عفونت قلبی، بیماری قلبی تنگی عروق کرونری و آسیب عضله قلبی باشد.
آریتمی قلبی
آریتمی قلبی که یکی از شایع ترین بیماری های قلب و عروق است، به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن عملکرد نامنظم قلب با تغییرات در ضربان قلب رخ می‌دهد. این امر طبیعی است که قلب در طول فعالیت خود ضربان منظمی داشته باشد؛ اما در آریتمی، الگوی ضربان قلب به‌طور مداوم تغییر می‌کند. آریتمی‌ها می‌توانند در نواحی مختلف قلب رخ دهند. برخی از انواع معمول آریتمی شامل موارد زیر می‌شوند:
- آریتمی‌های تاشی (بطنی): در این نوع آریتمی، ضربان قلب نامنظم است که دائما رخ می‌دهد. فیبریلاسیون بطنی (VF) و تاشی بطنی (VT) از شایع ترین بیماری های قلب و عروق است که در این بیماری رخ می‌دهند. این آریتمی‌ها می‌توانند خطرناک باشند و در صورت عدم درمان فوری، منجر به ایست قلبی و مرگ مغزی می‌شوند.
- آریتمی‌های نواحی خاص قلب: برخی از آریتمی‌ها در نواحی خاص قلب رخ می‌دهند، مانند آریتمی‌های نودوالی (مانند تاشی سینوسی)، آریتمی‌های حاصل از بلوک قلبی (مانند بلوک قلبی دوم درجه) و آریتمی‌های حاصل از اختلالات صمامی قلب (مانند تاشی ناحیه ورودی بطن‌ها).
علائم آریتمی باتوجه به نوع و شدت آن مشخص می‌شود که معمولا شامل تپش قلب، تنگی نفس، سرگیجه، لرزش، خستگی و احساس ناراحتی در قفسه سینه می‌شود.
نقایص مادرزادی قلب مانند سوراخ قلب
سوراخ قلب یکی از نقایص مادرزادی قلب است که در آن، یک یا چند سوراخ در دیواره‌های قلب به‌وجود می‌آیند. این سوراخ‌ها می‌توانند در دیواره بطن‌ها (سوراخ بطنی)، دیواره دهلیزها (سوراخ دهلیزی) یا بین دو بخش قلب وجود داشته باشند.
سوراخ قلب معمولا در زمان تشکیل قلب در دوران جنینی رخ می‌دهد، ولی مکانیسم دقیق بروز آن هنوز به‌طور کامل مشخص نشده است. در بسیاری از موارد، سوراخ قلب به‌صورت تصادفی و بدون علت خاصی رخ می‌دهد؛ اما در برخی موارد، عوامل ژنتیکی یا عوامل زیست محیطی می‌توانند نقشی در بروز سوراخ قلب داشته باشند.
تأثیر سوراخ قلب بر سلامتی و عملکرد قلب به اندازه و شدت آن بستگی دارد. در برخی موارد، سوراخ قلب کوچک است و عوارض جدی ندارد و خودش در طول زمان و خودبه‌خود بسته می‌شود؛ اما در سوراخ‌های بزرگتر یا در مواقعی که سوراخ قلب باعث اختلال در جریان خون در داخل قلب می‌شود، علائم و مشکلاتی مانند تنگی نفس، خستگی، سردرد، کبودی پوست و رشد نامناسب در کودکان رخ می‌دهند.
سوراخ قلب معمولا توسط یک متخصص قلب و عروق (کاردیولوژیست) تشخیص داده می‌شود. برای درمان، روش‌های مختلفی وجود دارد که بستگی به نوع و مکان سوراخ دارد. در برخی موارد، سوراخ قلب به‌طور خودبخودی بسته می‌شود؛ اما در موارد دیگر، نیاز به جراحی سوراخ قلب یا استفاده از روش‌های تصویربرداری و تزریق مواد برای بستن سوراخ است.
بیماری عضله قلب مانند گشادی قلب
گشادی قلب که یکی از شایع ترین بیماری های قلب و عروق است، به وضعیتی اشاره دارد که عضله قلب ضعیف‌تر و کم‌کارتر از حالت طبیعی خود می‌شود. این وضعیت معمولا نشان‌دهنده ضعف شدید در عضله قلب است که می‌تواند به دلایلی از جمله عوامل ژنتیکی یا عوامل زیست محیطی رخ دهد.
گشادی قلب ممکن است به‌صورت وراثتی (ژنتیک) یا به‌صورت اکتسابی (بعد از ابتلا به بیماری‌هایی مانند فشار خون بالا، بیماری‌های تیروئید، عفونت قلبی، مصرف ماده مخدر و ... ) رخ دهد. در این حالت، عضله قلب ضعیف‌تر می‌شود و به‌طور کلی عملکرد قلب در پمپاژ خون برای تامین نیازهای بدن کاهش می‌یابد.
علائم و عوارض گشادی قلب می‌توانند شامل موارد متعددی از جمله تنگی نفس، خستگی، ضعف عمومی، تپش قلب غیر طبیعی، سرگیجه، نفس سریع و عدم تحمل فعالیت فیزیکی باشند. در موارد شدیدتر، ممکن است علائم دیگری مانند اسپاسم عروق کبدی (گرگرفتگی)، تورم و دردناک شدن استخوان‌ها، آبسه و تورم در ناحیه پاها و آنکیلوز (اختلال در حرکت مفصل) نیز رخ دهند.
برای تشخیص و درمان گشادی قلب، معمولا نیاز به ارزیابی دقیق توسط یک متخصص قلب و عروق (کاردیولوژیست) است. این ارزیابی شامل استفاده از انواع تست‌های تشخیصی مانند الکتروکاردیوگرافی (ECG)، اکوکاردیوگرافی (Echocardiography) و تست‌های دیگر می‌شود.
عفونت‌های قلبی
عفونت‌های قلبی که می‌توانند در دسته شایع ترین بیماری های قلب و عروق قرار گیرند، به بیماری‌هایی اطلاق می‌شوند که با تخریب و التهاب قسمت‌های مختلف قلب همراه هستند. این عفونت‌ها ممکن است در بخش‌های مختلف قلب از جمله صمام‌ها، دهلیزها و بطن‌ها، عروق قلبی و پوشش خارجی قلب (پریکارد) رخ دهند.
شایع‌ترین عفونت قلبی به‌عنوان "آندوکاردیت" شناخته می‌شود. آندوکاردیت معمولا ناشی از عفونت باکتری‌هاست که وارد خون شده است و با جریان خون به قلب می‌رسد. باکتری‌ها به قسمت‌های مختلف قلب متصل شده و باعث التهاب، تشکیل لخته خونی و تخریب بافت قلب می‌شوند.
علائم و عوارض عفونت‌های قلبی ممکن است شامل تب، خستگی، ضعف عمومی، تنگی نفس، تپش قلب غیر طبیعی، تغییرات در الکتروکاردیوگرافی (ECG)، درد در قفسه سینه، تورم در ناحیه پاها و تغییرات در ریتم قلبی شوند. این عفونت‌ها در صورت عدم تشخیص و درمان مناسب، می‌توانند منجر به مشکلات جدی مانند ضعف عضله قلب، صمام‌های تخریب شده، تشکیل لخته خونی و اختلالات در جریان خون شوند.
تشخیص و درمان عفونت‌های قلبی نیاز به مراجعه و مشاوره به یک متخصص قلب و عروق (کاردیولوژیست) است. برای تشخیص، انجام آزمایشات تشخیصی مانند آزمایش خون، آنتی‌بادی‌ها، سونوگرافی قلبی (اکوکاردیوگرافی) و آزمون‌های تصویربرداری دیگر می‌توانند مفید باشند.
درمان عفونت‌های قلبی شامل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای کنترل عفونت، مدیریت عوارض قلبی، کنترل التهاب و لخته خونی و در برخی موارد خاص، جراحی قلبی برای بهبود بافت‌های آسیب‌دیده است. در هر صورت، درمان باید توسط یک تیم پزشکی متخصص و تحت نظارت دقیق انجام شود.
روش های حفظ سلامت قلب و جلوگیری از بیماری
حفظ سلامت قلب و جلوگیری از بیماری‌های قلبی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در ادامه، چندین راهکار برای حفظ سلامت قلب و پیشگیری از بیماری‌های قلبی را بررسی می‌کنیم:
- فعالیت بدنی: انجام فعالیت‌های ورزشی منظم و مناسب برای قلب مفید است. ورزش‌های هوازی مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، شنا و حرکات متوسط بدنی مانند پیلاتس و یوگا به شما کمک می‌کنند تا قلب خود را به خوبی تقویت کنید. همچنین، به وزن خود دقت کنید و اجازه ندهید وزن شما از حد مشخصی بالاتر رود؛ زیرا چاقی می‌تواند عامل خطر برای ابتلا به بیماری‌های قلبی باشد.
- تغذیه سالم: پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متنوع، با مصرف مناسب میوه‌ها، سبزیجات، ماهی، غلات کامل و محصولات لبنی، به حفظ سلامت قلب کمک می‌کند. همچنین، میزان مصرف نمک و چربی‌های اشباع باید محدود شود و به‌جای آن می‌توان از روغن‌های نباتی سالم مانند روغن زیتون استفاده کرد.
- کنترل فشار خون: در صورت ابتلا به فشار خون بالا، باید این بیماری تحت کنترل باشد. این امر می‌تواند شامل تغییر در سبک زندگی، تغییر در رژیم غذایی و فعالیت بدنی و در صورت نیاز، مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک باشد.
- مدیریت استرس: استرس طولانی مدت می‌تواند عامل خطر برای ابتلا به بیماری‌های قلبی باشد. برای مدیریت استرس، می‌توانید از روش‌هایی مانند تمرینات تنفسی، مدیتیشن، یوگا، تفریح و پیدا کردن فعالیت‌هایی که لذت ببرید، استفاده کنید.
- قطع سیگار: سیگار کشیدن یک عامل خطر بزرگ برای ابتلا به بیماری‌های قلبی است. اگر سیگار می‌کشید، تلاش کنید تا با روش‌های منطقی و زیر نظر متخصصان این مشکل را کنترل کنید و در پایان، سیگار را ترک کنید.
- مراقبت از بدن و جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های مزمن: اگر به بیماری‌های مزمن مانند دیابت، فشار خون بالا یا چربی خون بالا مبتلا هستید، باید با پزشک خود در مورد مدیریت مناسب این بیماری‌ها همکاری کنید. مراقبت صحیح از این بیماری‌ها می‌تواند به حفظ سلامت قلب کمک کند.
- عدم مصرف الکل: تحقیقات جدید نشان می‌دهند که مصرف الکل به‌عنوان یک عامل پرخطر برای ابتلا به بیماری‌های قلبی شناخته می‌شود. عدم مصرف الکل روشی است که باعث می‌شود عملکرد قلب منظم باشد و همین امر نقش بسیار مهمی در ارتقا سلامت عمومی بدن دارد.
- مراجعه منظم به پزشک: مراجعه به پزشک برای بررسی منظم سلامت قلب بسیار مهم است. پزشک می‌تواند علائم و عوارض غیرعادی را تشخیص دهد و اقدامات لازم را برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی انجام دهد.
هر چند وقت یکبار به پزشک متخصص قلب مراجعه کنیم؟
درصورتی‌که به شایع ترین بیماری های قلب و عروق مبتلا هستید، باتوجه به نوع و شدت بیماری باید با پزشک خود مشورت کنید و جلسات مراجعه به پزشک را مشخص کنید. پایبند بودن به این جلسات بسیار مهم است و نقش بسیار مهمی در جلوگیری از پیشرفت بیماری یا کاهش سلامتی دارد. درصورتی‌که به هیچ نوع بیماری قلبی مبتلا نیستید، نیاز به مراجعه منظم نیست و چک‌آپ منظم می‌تواند گزینه خوبی برای شما باشد. البته به این مسئله توجه داشته باشید افراد بالای 40 سال باید به چک‌آپ‌های منظم توجه ویژه‌ای داشته باشند و مرتبا و بر اساس اصولی که پزشک برای آن‌ها تعیین می‌کند، جلسات درمانی خود را فیکس کنند.
چگونه بهترین متخصص قلب را پیدا کنیم؟
تا به اینجا تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در مورد ابتلا به شایع ترین بیماری های قلب و عروق در اختیار شما قرار دهیم. به‌طور کلی، بیماری قلبی از هر نوعی که باشد، خطرناک است و ممکن است سلامت عمومی بدن را تحت تاثیر قرار دهد. باتوجه به این موارد، یافتن یک پزشک مناسب و مراجعه به آن اهمیت زیادی دارد. اگر به دنبال مرکز مناسبی برای یافتن بهترین پزشکان قلب هستید، می‌توانید به سایت doctoryab.com مراجعه کنید و از خدمات ویژه این سایت بهره‌مند شوید.
